الهام رئوفی فر؛ بازار: افزایش ۵۰ تا ۸۰ درصدی کالاهای اساسی و رشد افسارگسیخته قیمت محصولاتی نظیر پروتئین و لبنیات، روند تغذیه مردم گلستان را به سمتی هدایت کرده که بر اساس اظهارات کارشناسان کاهش چشمگیری در مصرف محصولات غذایی سبد خانوارهای گلستانی ایجاد شده است.
درآمد پائین مردم این خطه که اغلب از صنعت کشاورزی است به واسطه خشکسالی و تغییر اقلیم این منطقه در سنوات گذشته از یک سو و رشد بی رویه کالاهای اساسی مانند لبنیات و پروتئین از سوی دیگر باعث شده تا مردمی که سرانه درآمدشان براساس آمارهای ارائه شده، توان خرید این مواد غذایی ضروری را نداشته باشند.
روندی که در صورت تدوام به باور کارشناسان بسیار نگران کننده خواهد بود چراکه زمینه ساز بسیاری از بیماری های مزمن در میان سالمندان و بروز بسیاری از تغییرات در ساختار سلامت نسل های بعدی خواهد شد.
به اعتقاد برخی متخصصان موضوع تغذیه مناسب برای شهروندان تا جایی از اهمیت برخوردار است که از آن به عنوان امنیت غذایی در جلسات و کارگروه ها یاد می شود.
موضوعی که یک دکترای تخصصی علوم تغذیه هم از آن به عنوان مولفه ای مهم برای پایداری سلامت و شاخصه توسعه یاد می کند. در این گفتگو «محمدرضا هنرور» دکترای تغذیه برایمان درباره عوارض سو تغذیه و تاثیرآن بر نسل های بعدی بیشتر توضیح می دهد.
* عوارض کاهش مصرف پروتئین به واسطه افزایش قیمت آن در بازار را بگوئید
متاسفانه کاهش مصرف پروتئین عوارض زیادی دارد که بسیاری از آنها در دراز مدت نشان می دهد. از جمله اینکه اگر زنان باردار دچار سو تغذیه شوند روی نسل آینده تاثیر می گذارد. این عوارض تنها به نسل آینده خلاصه نمی شود و برای مادران هم تبعاتی خواهد داشت. به عنوان مثال گرسنگی یا سوتغذیه مادر باردار را به سمت مصرف کربوهیدرات ها می برد که نخستین عارضه آن دیابت خواهد بود.
ضمن اینکه بیماری هایی نظیر فشارخون حاملگی هم در این زنان بسیار شایع می شود. درضمن فقط بحث پروتئین برای تغذیه مطرح نیست بلکه ریزمغذی، املاح و ویتامین هم در کنار کاهش مصرف پروتئین به بدن نمی رسد که آن هم تبعات زیادی دارد.
* کاهش مصرف کلسیم چه عوارضی خواهد داشت؟
کاهش دریافت کلسیم در دوران بارداری باعث بروز بیماری هایی مثل فشارخون حاملگی و دیابت بارداری می شود. در کنار این موارد سوتغذیه مادر، یک سری عوارضی نظیر کوتاهی قد، کاهش یادگیری و وزن نوزاد متولد شده برای جنین ایجاد می کند.
هرچند این نوزادان پس از تولد به صورت جبرانی چاق تر شوند اما عارضه دراز مدت سوتغذیه دوران جنینی این نسل را در سنین میانسالی درگیر بیماری های مزمنی مانند دیابت، بیماری قلبی و عروقی، سکته و فشار خون می کند. این را دانش ثابت کرده و بر همین اساس تغذیه مادران باردار بسیار مهم به شمار می رود در خیلی کشورها سوبسید به این بخش تعلق می گیرد.
امنیت غذایی در کشور تا آنجا اهمیت دارد که جلسه ای با نام «شورای عالی سلامت و امنیت غذایی» در سطح کلان با مسئولیت رئیس جمهور و در استان ها کارگروهی با نام «سلامت و امنیت غذایی» به ریاست استاندار تشکیل می شود حتی در برنامه پنجم و ششم توسعه هم به این موضوع پرداخته شده است.
* کاهش پروتئین و لبنیات برای کودکان چه عوارضی خواهد داشت؟
استفاده از لبنیات برای کودکان تا جایی اهمیت دارد که دولت در بازه های زمانی شیررایگان در برنامه می گذارد. چون می خواهد نسل آینده سالم باشد. حالا اگر این نسل دچار سوتغذیه شود و حتی در بخش درشت مغذی ها هم با کاهش مصرف پروتئین و اسیدهای چرب ضروری روبه رو شود، این کودکان برای تکامل مغز و یادگیری با مشکل مواجه می شوند.
معمولا دولت ها برای آنکه روی نسل آینده سرمایه گذاری کنند به تغذیه کودکان و نوجوانان بسیار اهمیت می دهند. اگر کشوری مانند ژاپن به افزایش قد در نسل های جدید افتخار می کند دلیلش کار بر روی تغذیه کودکان است، در اینجا افزایش قد آنقدر اهمیت ندارد بلکه این مولفه نشانه بهبود وضعیت تغذیه است. ضمن اینکه افزایش قد با افزایش ضریب هوشی نسل هم ارتباط مستقیم دارد.
اگر سو تغذیه مزمن باشد امکان تکامل بدن به حد اعلی در دراز مدت وجود ندارد، بنابراین فرزندان ما به واسه عدم تغذیه دچار کوتاهی قد می شود.
* برای جوانان، میانسالان و سالمندان سوتغذیه چه عوارضی ایجاد می کند؟
سوتغذیه در جوانی و میانسالی عارضه ریسک بیماری های مزمن مانند دیابت، بیماری قلبی و عروقی، فشار خون را در جامعه افزایش می یابد که هزینه آن هم برای دولت است زیرا کثرت در این بخش باعث می شود دولت ناچار به پرداخت سوبسید به بخش بهداشت و درمان می شود.
در سنین سالمندی هم یکی از معضلات سوتغذیه پوکی استخوان است. در صورت کاهش دریافت لبنیات در سبد خانوار، عارضه ریسک شکستگی های استخوانی درکنار بیماری های مزمن را در سالمندان افزایش می دهد. در بسیاری از موارد هم بروز همزمان بیماری های مزمنی مانند دیابت یا بیماری های قلبی و عروقی به همراه شکستگی استخوان در سالمندان عملکرد آنها را وابسطه به اطرافیان می کند که همه این موارد هزینه زیادی را به خانواده و دولت متحمل می کند.
نظر شما