بازار؛ گروه استانها: کارشناسان صنعت ساختمان‌سازی، بازار مصالح و تجهیزات ساختمانی را یکی از بازارهای اثرپذیر از شوک‌های ارزی دانسته و علت رکود تورمی سه‌رقمی حاکم بر بازار را درنتیجه جهش‌های ارزی می‌دانند.
همچنین برخی دیگر از کارشناسان علت بی‌ثباتی بازار مصالح ساختمانی را حضور و دخالت دلالان و واسطه‌ها در سایه خلأ نظارتی دستگاه‌های ذی‌ربط عنوان می‌کنند وعده‌ای نیز عرضه برخی از مصالح مانند سیمان در بهابازار، تغییرات و نوسانات نرخ ارز در بازار و افزایش هزینه‌های تولید را از مهمترین عوامل گرانی می‌دانند و معتقدند مصالح ساختمانی سهم ۵۰ درصدی در قیمت نهایی مسکن دارد.
در همین راستا به‌منظور ریشه‌یابی گرانی مصالح ساختمانی با غلامرضا سلطانی رئیس اتحادیه فروشندگان مصالح ساختمانی مشهد پیرامون این موضوع و مشکلاتی که کارگاه‌های تولیدی در مسیر تولید با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند به گفت‌وگو نشستیم.
* دلیل گرانی مصالح ساختمانی چیست؟
هزینه‌های تولید مصالح در بازار با توجه به افزایش حقوق و دستمزد و نیز کرایه حمل و همچنین افزایش حامل‌های انرژی سر به فلک کشیده و جهش چشمگیری داشته است.
افزایش نرخ حامل‌های انرژی و نهاده‌های تأثیرگذار بر تولید مصالح ساختمانی متأسفانه بسیاری از کارگاه‌های تولیدی و همچنین کوره‌های آجرپزی را به تعطیلی کشانده است.
برخی مصالح مانند آجر که به‌صورت کاملاً سنتی تولید می‌شود به دلیل افزایش هزینه‌های کارگری و نیز استفاده از ماشین‌آلات قدیمی هزینه‌های تولید آن به‌شدت افزایش‌یافته است از طرف دیگر ما شاهد کاهش ساخت‌وسازها در سطح شهر هستیم و لذا مجموع این عوامل بر کارگاه های تولیدی تأثیرات منفی گذاشته است.
* بیشترین تأثیر در افزایش قیمت متعلق به کدام بخش است؟
طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنای محاسبه نرخ گاز کوره‌های آجر بر مبنای نرخ تحویلی به صنایع و پتروشیمی‌ها انجام می‌شود لذا این موضوع قبوض گاز مصرفی این کوره‌ها را با تلاطم و نرخ‌های نجومی روبرو کرده است.
* هزینه گاز مصرفی چقدر از هزینه تولید را دربرمی گیرد؟
حدود ۴۰ درصد هزینه تولید آجر به مصرف گاز و تأمین سوخت برمی‌گردد لذا این تلاطم موجب نارضایتی گسترده شاغلان در این حوزه شده است.افزایش نرخ گاز در فصول سرد سال و نیز تلاطم قیمت ارز یکی از مهمترین عوامل نابسامانی قیمت آجر در بازار است.
* در حال حاضر قیمت آجر چقدر است؟
قیمت هر تن آجر گری دستی در محل کارخانه ۲۷۰ هزار تومان و هر تن آجر گری پرسی ۲۴۰ هزار تومان رسیده است که مالیات بر ارزش‌افزوده را نیز باید به این مبالغ اضافه کرد.
* از ابتدای سال چقدر افزایش قیمت داشتیم؟
آجر به‌عنوان یکی از مصالح اولیه ساختمان از ابتدای سال تاکنون حدود ۲۷ درصد افزایش قیمت داشته است این در حالی است که نسبت به رشد ۷۰ درصدی دستمزد کارگر کوره‌پز خانه رقم بسیار اندکی است.
* افزایش هزینه‌ها چه تأثیری در بازار فروش داشته است؟
متأسفانه به علت رکود بازار ساخت‌وساز و افزایش هزینه‌های تولید تعداد زیادی از واحدهای تولید آجر، بلوکه سیمانی و موزاییک‌سازی اقدام به جمع‌آوری واحد صنفی خود و یا کاهش حجم تولید کرده‌اند.
* پس مشعل کوره های آجر پزی باید خاموش شده باشد؟
بله دقیقا؛ موضوع که گرانی مصالح ساحتمانی و همچنین کاهش خرید در بازار هم‌زمان با افزایش هزینه‌ها موجب تعطیلی بسیاری از واحدهای مصالح‌فروشی و حتی کوره داران شده است.در حال حاضر افزایش دستمزد کارگر و هزینه کوره‌پز خانه‌ها مجالی برای تولید نگذاشته است و لذا این روزها تولید آجر دیگر برای خیلی از این کوره‌پز خانه‌ها توجیهی ندارد.
* چند کوره آجرپزی در مشهد فعال هستند؟
در حال حاضر تعداد ۸۰ کوره آجرپزی در حومه مشهد فعالیت دارند.
* قبلاً چند کوره فعال داشتیم؟
در طی سال‌های گذشته حدود دویست کوره آجرپزی فعال داشتیم که بنا بر شرایط مذکور در حال حاضر تعداد کوره‌های فعال به ۸۰ عدد رسیده است.
* سایر کارگاه‌های تولیدی مانند موزاییک‌سازی که مصرف گاز ندارند چرا تا این حد نرخ تولیداتشان افزایش‌یافته است؟
عدم صرفه اقتصادی تنها در کوره‌های آجرپزی مطرح نیست بلکه سایر کارگاه‌های تولید مصالح ساختمانی مانند کارگاه‌های موزاییک‌سازی نیز با همین مشکلات دست‌وپنجه نرم کرده و دست‌به‌گریبان هستند.
در طی سال‌های گذشته حدود ۲۰۰ کوره آجرپزی در مشهد فعالیت داشتند که بنا بر شرایط مذکور در حال حاضر تعداد کوره‌های فعال به ۸۰ عدد رسیده است
این روزها دیگر تولید برای این افراد اصلاً مقرون‌به‌صرفه نیست و یکی از مشکلات این کارگاه‌ها استهلاک ماشین‌آلات و گرانی لوازم مصرفی و یدکی است.سیمان به‌عنوان یکی از مصالح اصلی در ساخت موزاییک از کیسه‌ای ۱۰ هزار تومان در سال گذشته تا کیسه‌ای ۱۰۰ هزار تومان هم رسید و لذا با یک حساب سرانگشتی برای همگان آشکار است که چه تأثیری بر قیمت موزاییک می‌گذارد.
در بخش تولید مصالح معمولا دستمزدها به شکل پیمانکاری است لذا کاری که تا سال گذشته با دستمزد ۱۰۰ هزار تومان انجام می‌شد اما امسال با ۲۰۰ هزار تومان هم قابل انجام نیست.
ماسه به‌عنوان یکی از مواد اصلی موردنیاز در کارگاه‌های موزاییک‌سازی ۱۱۰ درصد افزایش قیمت داشته است و سایر مصالح مانند سیمانی و آهن افزون بر ۳۰۰ درصد رشد داشتند لذا با ین افزایش لجام‌گسیخته مجالی برای تولیدکننده باقی نمی‌ماند.
* برخی واسطه‌ها و دلالان را عامل گرانی مصالح ساختمانی از جمله سیمان می‌دانند نظر شما چیست؟
من فقط یک مورد در خصوص سیمان عرض کنم سیمان در زمان صادرات با دلار و در داخل به ریال به فروش می‌رسد لذا تمایل برای صادرات همیشه بیشتر از عرضه در بازار داخلی بوده است.
همچنین به دلیل اینکه سیمان در سبد کالاهای استراتژیک قرار داشته است دولت همیشه باقیمت گذاری دستوری دستش را بر روی فنر قیمت این محصول گذاشته بود و لذا اجازه افزایش قیمت نمی‌داد.
ازآنجاکه این قیمت برای کارخانه‌های سیمان صرفه نداشت، این افراد علاقه‌ای به افزایش تولید نداشتند، همچنین برای اینکه تولیدکنندگان سیمان از این استراتژی دولت فرار کنند، تصمیم گرفتند این کالا را وارد بورس و برای اینکه دولت را مجاب کنند به این افزایش قیمت، باید تولید را کاهش می‌دادند.
در ایام زمستان سال گذشته کمبود گاز و برق و امروز هم قطعی برق، بهانه‌ای در اختیار تولیدکنندگان سیمان قرارداد تا عنوان کنند با توجه به قطعی برق، توان تولید نداریم و با این روش کمبودی در بازار ایجاد و همین سبب شد دولت اجازه دهد سیمان وارد بورس شود.
* چند کارگاه موزاییک‌سازی در مشهد فعالیت دارند؟
در حال حاضر در مشهد حدود ۱۲۰ کارگاه تولید موزاییک فعال هستند.
* وضعیت درآمد و اشتغال در این کارگاه‌های تولیدی چگونه است؟
متأسفانه فعالیت این تعداد کارگاه توان رقابتی را زیاد می‌کند و به همین دلیل همکاران ما مجبورند با سود خیلی اندک مصالحشان را عرضه کنند و لذا دخل‌وخرج آن‌ها با این افزایش هزینه‌ها همخوانی ندارد.
نظر شما