بازار؛ گروه خودرو: روز صادرات نزدیک است و این مهم بهانه ای شد که به بررسی یکی از ارکان مهم تجارت در کشور به پردازیم. صنعت و بازار خودرو بخش قابل توجهی از صادرات را به خود اختصاص داده اند، هرچقدر کشور در صادرات قطعات خودرو به منطقه یا فرامنطقه پتانسیل دارد، از آن سو صنعت خودرو چنین مزیتی ندارد.
علیرغم وجود زیرساخت های صنعتی و قدمت خودروسازی در کشور، بازار خودرو خاورمیانه در اختیار برندهای اروپایی، کره ای، ژاپنی و حتی چینی قرار گرفته است. نبود استراتژی مدون و عدم تکنولوژی روز در خودروسازی این صنعت مهم را زمین گیر کرده است. از این رو در این گزارش به بررسی صادرات خودرو از کشور و ضعف های آن خواهیم پرداخت.
آمار مالی منتشر شده خودروسازان در پنچ ماهه نخست سال حاکی از آن است که صادرات خودرو به کشورهای همسایه فقط ۵۱۴ دستگاه بوده است
صادرات خودرو ۱۴۰۰ تاکنون چقدر است؟
صادرات خودرو یکی از استراتژی ترین برنامه های خودروسازان جهان بوده که منجر به توسعه بازار و محصولات شان می شود. اما در کشور این مهم چندان رنگ و بوی موفقیت به خود ندارد.
پرچمدار صادرات خودرو از کشور متعلق به گروه خودروسازی سایپا است. این خودروساز ۱۳۸ دستگاه خودرو کامل و به اندازه ۳۶۰ دستگاه خودرو قطعات اس کی دی صادر کرده است. در مقابل بزرگترین واحد خودروسازی کشور یعنی گروه صنعتی ایران خودرو فقط ۱۶ دستگاه خودرو صادرات داشته است
آمار مالی منتشر شده خودروسازان در پنچ ماهه نخست سال حاکی از آن است که صادرات خودرو به کشورهای همسایه فقط ۵۱۴ دستگاه بوده است. پرچمدار صادرات خودرو از کشور متعلق به گروه خودروسازی سایپا است. این خودروساز ۱۳۸ دستگاه خودرو کامل و به اندازه ۳۶۰ دستگاه خودرو قطعات اس کی دی صادر کرده است. در مقابل بزرگترین واحد خودروسازی کشور یعنی گروه صنعتی ایران خودرو فقط ۱۶ دستگاه خودرو صادرات داشته است. این مساله گویایی عدم پیشرفت و برند سازی خودروسازان نسبت به تغییر و تحولات بازارهای جهانی مبتنی به محصولات روز است.
در دهه ۸۰ و اوایل ۹۰ شمسی صادرات خودرو از کشور به مقاصد عراق، سوریه، آذربایجان، روسیه و غیره امیدواری نسبت به توسعه این صنعت را ایجاد می کرد. اما کاهش آمار صادرات و حتی افول آن نشان داد که خودروسازان کارنامه مناسب از عملکرد و ماحصل تولیدات خود در بازارهای منطقه ندارند. زیرا محصولاتی که تولید می شوند در قیاس با ضعیف ترین خودروساز جهان یعنی هند قدرت رقابت ندارند.
از این رو وزیر صمت برای دست یابی به برنامه صادراتی که برای سال ۱۴۰۴ معرفی کرده بود باید سه اقدام مهم در صنعت خودرو انجام دهد، نخست اینکه کیفیت محصولات را به تدریج تا پایان آن دوره افزایش دهد. دوم اینکه فناوری خودروها را براساس نیاز بازار داخل و خارج از کشور افزایش دهد تا مشتریان راغب به خرید باشند. نکته آخر اینکه به برندسازی محصولات که سال هاست خودروسازان از آن غافل هستند، بیشترین توجه را داشته باشد.
با توجه به اینکه سید رضا فاطمی امین وزیر صمت در تلاش است تا سال ۱۴۰۴ حدود یک میلیون دستگاه خودرو صادرات داشته باشد، باید حداقل تا پایان سال حدود ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو را صادر کند. آمار خودروهای ناقص کف پارکینگ خودروسازان و فقدان سه نکته مذکور نشان می دهد خودروسازان چنین توانایی را ندارند.
دو واحد بزرگ خودروساز کشور در سال ۱۳۹۹ حدود ۳هزار و ۱۴۷ دستگاه خودرو صادرات داشتند
سال گذشته ایام خوش خودروسازان
آمار تولید خودروسازان در سال گذشته نسبت به سال جاری وضعیت بهتری داشت، همین مساله سبب شده بود دو واحد بزرگ خودروساز کشور در سال ۱۳۹۹ حدود ۳هزار و ۱۴۷ دستگاه خودرو صادرات داشتند. تحریم های ظالمانه علیه کشور و کاهش نقدینگی توام با فقدان تکنولوژی پیشرفته در صنعت خودرو سبب شد که آمار صادرات خودرو کشور هر سال با کاهش جدی همراه شود. کاهش آمار صادرات سال جاری نسبت به سال ۱۳۹۹ نشان می دهد، تحقق وعده وزیر صمت با روند فعلی تا پایان ۱۴۰۴ با چالش همراه خواهد شد. دولت برای تقویت تولید خودرو در گام نخست باید قیمت گذاری را آزاد و نقدینگی خودروسازان را تامین کند. پس از آن برنامه خصوصی سازی صنعت خودرو را با جدیت باید دنبال کند.
صادرات قطعات خودرو وضعیت بهتری دارد
هرچند که صنعت خودروی کشور در بازارهای منطقه جایگاه چندان قابل قبولی ندارد، اما قطعه سازان از وضعیت بهتری برخوردار هستند. در آمار منتشر شده رسمی خودروسازان در صادرات خودرو، بخش اصلی صادرات را قطعات تشکیل می دهد. البته این موضوع بخش شفاف آن است، البته در بخش دیگر صنعت قطعه سازی صادرات قطعات نیمه ساخته و کامل توسط تولیدکنندگان داخلی به کشورهای اروپایی و حتی ترکیه سهم قابل توجهی در تولید محصولات آن ها دارد. به طور مثال رادیاتور یکی از شرکت های داخلی به بیش از ۳۰ کشور از جمله خودروسازان آلمانی صادر می شود. این درحالی است که از همین قطعه ساز، خودروسازان داخلی خرید محصول ندارند. در سال ۱۳۹۸ یکی از قطعه سازان داخلی حدود ۴ میلیون عدد پیستون به ترکیه صادرات داشته است. اگر اوضاع صنعت خودرو به ویژه قطعه سازی به دلیل تحریم ها به شرایط فعلی نمی رسید، رتبه ایران در بازار خودرو و قطعات خاورمیانه مقام نخست را به خود اختصاص می داد.
نظر شما