در کشور آزمایشگاه بسته بندی معتبر نداریم| صادرکنندگان به دنبال بسته بندی استاندارد نیستند

بازار؛ گروه کشاورزی: یکی از اصلی ترین مشکلات کالاهای ایرانی که با هدف صادرات به کشورهای دور و نزدیک ارسال می شود بحث بسته بندی آن است که به گفته کارشناسان معمولا مطابق با استانداردهای بین المللی نیست و به همین دلیل برای صادر کنندگان مشکلاتی ایجاد می کند.

مزدک مراقبی، مدیر طراحی و بازرسی بسته بندی یک شرکت فعال در این حوزه است در گفتگو با خبرگزاری «بازار» در خصوص مشکلات بسته بندی محصولات کشاورزی ایران و تفاوتی که نوع بسته‌بندی ایران با استانداردهای بین المللی دارد گفت: نکته مهم این است که در حال حاضر در کشور برای اقلام بسته بندی که شامل کارتن و حتی گونی هیچ صادر کننده ای به سراغ تامین کننده نمی‌رود تا آنچه تولید می شود دارای بالاترین تاییدیه ها باشد و با یک استاندارد بین المللی مثل BSI و  JIS تولید کند این معضل بزرگ در کشور ماست.

مراقبی افزود: علت اصلی وجود چنین معضلی نیز این است که تولید کنندگان حوزه بسته بندی در نهایت به یک واحد کنترل کیفی بسنده می کنند و هیچ وقت نمی روند برای بسته بندی خودشان گواهی های کیفی بگیرند که مشخص شود این بسته بندی مطابق با یک استاندارد بین المللی تولید شده باشد.

در بحث مقاومت های مکانیکی بسته بندی ها با دیگر کشورها بسیار اختلاف داریم
وی ادامه داد: از سوی دیگر تولید کنندگان این حوزه به دنبال این نیستند که با تولید بر اساس استاندرادهای بین المللی مطمئن شوند بسته بندی مقاومت های مکانیکی مورد نظر را دارد.

مراقبی تاکید کرد: در واقع می توان گفت ضعف و اختلاف بسته بندی در ایران و خارج این است که یکی از موارد طراحی بسته بندی های صادراتی اعم از کالای کشاورزی، مواد غذایی و غیره استانداردها و معیار در آن تعریف نشده است و لذا ما با دیگر کشورها در بحث در مقاومت های مکانیکی اختلاف داریم.

در حالی که در بحث بازاریابی نوین بسته بندی اهمیت بسیار بالایی دارد در ایران مقوله بسته بندی در آخرین زنجیره تولید در نظر گرفته می شود

بسته بندی را در آخرین زنجیره تولید در نظر گرفته‌ایم
  وی در خصوص میزان هزینه بسته بندی که به تولید کننده و صادر کننده وارد می شود و موجب می شود که در خصوص بسته بندی سهل انگاری کند و کمترین هزینه را صرف بسته بندی کنند، گفت: در واقع این امر به مسائل فرهنگی بر می‌گردد که ما در کشور خودمان بسته بندی را در آخرین زنجیره تولید در نظر گرفته‌ ایم؛ یعنی آنقدر که تولید و کیفیت خود محصول و ظاهر آن برای ما مهم است بسته بندی آن اهمیت ندارد. این در حالی است که در حال حاضر در بحث مارکتینگ و بازاریابی نوین بسته بندی بالاترین اهمیت را دارد.

این فعال حوزه بسته بندی کشور اظهار داشت: در واقع  کالا ابتدا با بسته بندی شناخته می شود یعنی قبل از اینکه کالا دیده شود از روی بسته بندی آن محصول قضاوت می شود. به همین دلیل در کشورهای مختلف روی موضوع کار می کنند.

وی خاطر نشان کرد: اگرچه نمی توان در مورد هزینه بسته بندی ها در اینجا صحبت اگر اما به طور کلی هر چقدر کالا ارزشمند تر باشد و از نظر ابعادی کوچک تر باشد، کیفیت و ظاهر بسته بندی متفاوت تری حتی از نظر مقاومت های مکانیکی، استاتیکی و دینامیکی باید داشته باشند. اما در بسیاری از موارد دیگر چنین چیزی نیست و هر چقدر کالا بزرگ تر باشد بسته بندی آن هزینه کمتری  نسبت به کالایی که ارسال می شود خواهد داشت.

صادرکنندگان ما غالبا در وهله اول به مسائل گرافیکی و زیبایی بسته بندی توجه دارند در حالی که در محصولات کشاورزی مهمترین اصل، مقاومت مکانیکی بسته بندی است

در حوزه کشاورزی مهمترین معیار برای صادرکنندگان ایرانی بر خلاف دیگر کشورها الزامات گرافیکی است
مراقبی در خصوص مشکلات بسته بندی محصولات کشاورزی اظهار داشت: یک مشکل مهمی که در مورد صادرات محصولات کشاورزی چه به صورت فله ای و چه به صورت دانه ای وجود دارد این است که مهمترین الزامات در واقع الزامات گرافیکی بوده است؛ یعنی در بحث زیبایی بسته بندی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

وی تاکید کرد: به عبارت ساده تر در بحث محصولات کشاورزی به هیچ وجه توجه نشده است که به عنوان مثال آیا استانداردهای مرتبط با ایزو در زمینه بسته بندی را دارا است یا خیر. این در حالی است که وقتی کالای کشاورزی و غذایی بسته بندی و آماده حمل است بایستی یک واحد آن تحت چند آزمون از جمله آزمون ارتعاش و  ویبریشن، آزمون ضربه افقی،  آزمون ضربه عمودی است و غیره قرار بگیرد.

این فعال صنعت گفت: جالب است بدانید اگر آزمون ویبریشن را روی محصولات کشاورزی صادراتی انجام بدهیم محصول ما آسیب خواهد دید یعنی بسته بندی آن به هم میخورد.

الزام وجود مرکز مشاوره برای تولید بسته بندی بر اساس استانداردهای بین المللی در کشور
وی ادامه داد: به همین دلیل وجود یک مرکز که علاوه بر مشاوره بتواند بر اساس استانداردهای بین المللی، قوانین و مقررات و الزامات مشتری طراحی مشخصات فنی بکند، الزامی است. به این معنا که تعیین کند اگر محصولی قرار است به یک کشور یا منطقه مشخص ارسال شود بسته بندی آن چه معیارهای پذیرشی باید از سر بگذراند. یا تعیین کند با توجه به نوع محصول و مسافتی که در راه است آیا باید آزمون ترکیدگی کارتن صورت بگیرد یا خیر. یا به عنوان مثال تعیین کند آزمون ویبریشن آن چه عددی باید باشد و غیره.

مراقبی در خصوص جایگاه صنعت بسته بندی ایران در جهان و خاورمیانه نیز گفت: در این حوزه نمی‌ توان به صورت آمار و عددی صحبت کرد اما آنچه می توان گفت این است که در زمینه بسته بندی بسیار ضعیف هستیم و علت مهم آن نیز این است که در حال حاضر در ایران یک آزمایشگاه بسته بندی معتبر نداریم و لذا اگر استانداردهای ایران را با دنیا مقایسه می کنیم می بینیم که بسیار تفاوت داریم.