بازار؛ گروه خودرو: امروز طرح واردات خودرو در به صحن علنی مجلس شورایی اسلامی می‌رود که تصویب شود. با این طرح سد واردات خودرو پس از ممنوعیت سه ساله ظاهرا شکسته خواهد شد، این شکست با تدوین قانونی که پس از ۶۰ سال سابقه خودروسازی در کشور ایجاد خواهد شد. هرچند که نگرانی‌هایی بابت ورود خودروها به کشور از سوی برخی از فعالان وجود دارد، اما این مساله نه تنها می‌تواند قیمت‌ها را سرکوب بلکه نیاز اصلی مشتریان حقیقی را نیز تامین کند. کشورهای که دارای صنعت خودروسازی پیشرفته و بزرگ هستند مانند آلمان، آمریکا، ایتالیا، انگلیس و فرانسه همگی در کنار تولید بخش واردات را نیز دارند. بنابراین در کشور ما نیز الزامی است با تدابیری جهت حمایت از صنعت خودرو مانند همیشه، بحث واردات نیز برای مشتریان در بازار فراهم شود. مشتری در بازار باید حق انتخاب محصول را براساس قیمت، کیفیت، خدمات پس از فروش و غیره را داشته باشد. برای بررسی مساله کاهش قیمت خودرو و اصلاح واردات با مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو به گفت‌وگو پرداختیم.
* بحث آزادسازی واردات خودرو مطرح شده است، در صورت اجرا باتوجه به نیاز بازار و احتمالا واردات محدود، منابع مالی آن از کجا تامین خواهد شد؟
قانون محدودیتی از بابت واردات نداشته، مقدار و چگونگی واردات را نیز بازار تعیین می‌کند. معتقدم ماده چهار این طرح اولین مزیتی که دارد؛ فرصت و عدالت را برای اشخاص حقیقی یا حقوقی به طور یکسان در نظر گرفته و هرکسی بنا به سلیقه خود می‌تواند خودرویی را از خارج کشور وارد کند. این نکته مهم بسیار حائز اهمیت بوده و هیچ شخصی نیز به بهانه خدمات پس از فروش و گارانتی نمی‌تواند آن را محدود کند. همچنین از نظر مباحث ارزی اتکای روی ارزهای پتروشیمی، میعانات گازی و نفت برای واردات وجود ندارد. بلکه در این طرح عنوان شده از طریق صادرات زنجیره خودرو یا ارز متقاضی، منابع مالی فراهم می‌شود. به گفته همتی رئیس بانک مرکزی سابق، ۲۵ تا ۳۰ میلیارد دلار ارز در دست مردم است. این حجم در کالا قاچاق درحال خرج شدن بوده و هیچ مالیاتی هم برای آن لحاظ نمی‌شود. نخستین نفراتی که از طرح واردات خودرو ناراضی خواهند بود، افراد فعال در امر قاچاق هستند. پس از آن دلالان در مقام دوم از طرح مذکور ناراضی خواهند بود. اما با واردات خودرو این حجم از نقدینگی وارد فرآیند شفاف می‌شود، در اوج واردات حدود ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو وارد شد که ۲ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار هزینه آن بود، اگر فرض کنیم با طرح آزاد سازی واردات خودرو نیز ۱۰۰ هزار دستگاه وارد شود، ۲ میلیارد دلار از وجوهاتی که صرف قاچاق می‌شود را شفاف می‌کنیم.
اگر قیمت هر خودرو وارداتی در بازار به قیمت دلاری صفر کیلومتر در خارج از کشور تقسیم کنیم، متوجه خواهیم شد که ارز مبنا برای قیمت گذاری آن خودرو چقدر بوده است، نرخ دلار برای خودروهای خارجی ۷۱ هزار تومان است
* شنیده می‌شود در صورت واردات خودرو قیمت‌ها در بازار کاهش خواهد یافت، این طرح چگونه منجربه کاهش قیمت خودرو در بازار خواهد شد؟
در خصوص کاهش قیمت خودرو باید گفت، اگر قیمت هر خودرو وارداتی صفر کیلومتر در بازار را به بهای دلاری آن در خارج از کشور تقسیم کنیم، متوجه خواهیم شد که ارز مبنا برای قیمت گذاری آن خودرو چقدر بوده است. به طور مثال هیوندای سانتافه در نسخه صفرکیلومتر هم اکنون در بازار ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان است، این عدد را تقسیم بر ۳۵ هزار دلار کنیم، به نرخ دلار ۷۱ هزار تومانی می‌رسیم. سانتافه صفرکیلومتر با نرخ دلار ۷۱ هزار تومانی در کشور در حال معامله است، آیا در کشور دلار چنین قیمتی دارد؟ یعنی مشتریان در بازار سه برابر قیمت محصول هزینه بیشتر پرداخت می‌کنند. لذا کاهش قیمت خودرو قطعی خواهد بود، از سوی دیگر به وسیله قوانین تعرفه و عوارض گذاری فاصله قیمتی بین خودرو وارداتی و داخلی حفظ شده است، فاصله قیمتی فعلی غیرمنطقی است. پیشتر هایما بها ۲۰۰ میلیون تومانی و هیوندای سانتافه ۷۵۰ میلیون تومان قیمت داشت، در حقیقت این فاصله قیمتی از یک منطق پیروی می‌کرد. اما اکنون این منطق در میان فاصله قیمتی باقی نمانده است.
شورای رقابت در قیمت گذاری خودرو داخلی، دلالی را به رسمیت شناخت، در خودروهای وارداتی نیز این مساله بی داد کرده و محصولات بی قیمت هستند
* نظرات مخالفی در خصوص واردات خودرو مطرح شده، برخی از فعالان مدعی هستند واردات می‌تواند سبب شکست طرح‌های صنعت خودرو شود، این موضوع صحت دارد؟
خودروسازی ابر قدرت صنعت‌هاست، خودروسازی را چه دوست داشته باشیم یا نداشته باشیم، این صنعت در کشور ما ایجاد شده است. خودروسازی به راه خود باید ادامه دهد و همگی باید از آن حمایت کنیم، افتخار مشتریان در بازار هست که خودرو سواری خوب سوار شوند. اما حمایت از خودرو داخلی صرفا با تعرفه گذاری و ممنوعیت واردات میسر نمی‌شود. می‌توان با عدم دریافت هزینه‌های دولتی(مالیات و دارای)، کاهش یا صفر کردن تعرفه مواداولیه و قطعات مورد نیاز خودروسازی، قیمت تمام شده را کاهش داد. می‌توان با دریافت هزینه‌های واردات صندوقی را ایجاد کرد به نام صندوق توسعه خودروسازی و بودجه آن در مراکز تحقیقاتی و مطالعاتی خودرو تخصیص داد. تمام واردکنندگان حاضر به پرداخت آن هزینه هستند، هر شخصی که قصد واردات خودرو دارد ۵۰ میلیون تومان به این صندوق واریز کند، شاهد خواهیم بود که بودجه این صندوق نه تنها موجب رشد صنعت خودرو خواهد شد، بلکه مورد استقبال واردکنندگان قرار خواهد گرفت. خودروسازان داخلی خودروهای مانند تارا و شاهین ساختند که باعث افتخار است، اما در صورت اینکه قصد التهاب و محدودیت بازار را داشته و دلال را ارجحیت دهند، اشتباه است. شورای رقابت در قیمت گذاری خودرو داخلی، دلالی را به رسمیت شناخت، در خودروهای وارداتی نیز این مساله بی داد کرده و محصولات بی قیمت هستند.
تاکنون آنچه که ما از دفترچه‌های شورای رقابت دیده‌ایم، کمیته حل المسائل ایران‌خودرو و سایپا بوده است
* براساس طرح اولیه واردات خودرو و آنچه که شما اشاره داشتید، هر شخص حقیقی یا حقوقی می‌تواند اقدام به وارد کند، این مساله سبب نمی‌شود خودرو بیشتر به عنوان یک کالا سرمایه‌ای شناخته شود؟
اتفاقا این طرح می‌تواند دیدگاه کالا سرمایه‌ای بودن خودرو را از بین برده و آن را به یک کالا عمومی و عادی تبدیل خواهد کرد. خودرو زمانی یک کالا سرمایه‌ای می‌شود که با کمبود و محدودیت مواجه باشد، در گذشته اگر بحث واردات خودرو مطرح می‌شد همگی به بحث ایجاد رانت و آقازاده بودن اشاره داشتند، اما این طرح واردات برای همه به رسمیت شناخته شد. پس معلوم می‌شود، زمانی از واردات برای همه مطرح می‌شود بحث جیب خودمان و واردکننده نیست، بلکه بحث ارتقا سطح کیفیت زندگی مردم مطرح است.
* آیا صحت دارد در این طرح می‌توان خودروهای دست دوم را به کشور وارد کرد؟
بله تبصره پنجم این طرح واردات خودروهای سه سال کارکرده را به کشور آزاد کرده است، از هر کشوری می‌توان خودرو وارد کرد. این طرح را می‌توان یک طرح مترقی معرفی کرد.
از زمان سکان داری نعمت زاده در وزارت صمت تا آخرین وزیر دولت دوازدهم، ۱۳ نامه برای تشکیل شورای سیاستگذاری ارسال کردیم. برای وزیر فعلی نیز نامه ننوشتیم، زیرا مطمئن هستیم نسبت به تشکیل شورای سیاستگذاری آگاه است
* باتوجه به اینکه پس از ۶۰ سال قدمت صنعت خودرو طرحی قابل تامل در خصوص واردات خودرو تدوین شده، آیا زمان آن نرسیده به عنوان دبیر انجمن واردکنندگان خودرو از وزیر صمت درخواست تشکیل شورایی سیاستگذاری صنعت خودرو را داشته باشید؟
از زمان سکان داری نعمت زاده در وزارت صمت تا آخرین وزیر دولت دوازدهم، ۱۳ نامه برای تشکیل شورای سیاستگذاری ارسال کردیم. برای وزیر فعلی نیز نامه ننوشتیم، زیرا مطمئن هستیم نسبت به تشکیل شورای سیاستگذاری آگاه است. اما برای وزیر نگفتند شورای سیاستگذاری را راه اندازی یا انجمن‌ها را کنار هم جمع کنید. برای ایشان احتمالا نقل قول می‌کنند، ما جلسات این چنین داشتیم و به کاری نمی‌آید، همینجا در اتاق را بسته و تصمیم گیری کند. لذا برای ایشان نامه ننوشتیم، عقلانیت، فهم زندگی مدنی و به خصوص توصیه مهم دین استفاده از نظر جمعی است. به دلیل اینکه عده‌ای نیاز به رانت و تصویب کردن دستور دارند، این شورا تشکیل نمی‌شود. اگر هر مجوز تولیدی را منوط به تصمیم شورای سیاستگذاری کنید، آیا فساد در آن راه خواهد یافت؟ اگر این قانون طرح واردات خودرو را شورای سیاستگذاری تصویب، بخشنامه و ابلاغ کند، آیا فساد وجود خواهد داشت؟ برای این شورای انجمن واردکنندگان خودرو، انجمن تولیدکنندگان خودرو، انجمن قطعه سازان همگن کشوری، انجمن صنفی قطعه سازان، انجمن قطعه اسقاط، اساتید مخالف و موافق، معاون وزیر یا وزیر صمت هم حضور داشته باشند. در چنین جلساتی هر تصمیمی گرفته می‌شود همان انجام شود، بعد خواهیم دید که ظرف یکسال کشور چه میزان پیشرفت در صنعت خودرو خواهد داشت. تاکنون آنچه که ما از دفترچه‌های این شورا دیده‌ایم، کمیته حل المسائل ایران‌خودرو و سایپا بوده است.
* عمدتا مخالفت برای طرح واردات خودرو به چه دلیل است؟
۸۰ درصد از مخالفان اطلاعات کافی در خصوص طرح واردات خودرو نداشته و فرآیندها را نمی‌توانند به یک دیگر پیوند دهند، ۲۰ درصدی که باقی می‌مانند، ۱۵ درصدشان را دلالان بازار خودرو و ۵ درصد دیگر نیز رانتیرها هستند.
در صورت انجام واردات قیمت سانتافه یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان باز خواهد گشت. این موضوع برای نسخه صفر کیلومتر صدق می‌کند
* شما اشاره کردید که هیوندای سانتافه نسخه صفر کیلومتر در بازار فعلی ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان قیمت دارد، اگر واردات انجام شود این خودرو چه مقدار کاهش قیمت خواهد داشت؟ تعرفه خودروهای وارداتی چه مقدار خواهد بود؟
در صورت انجام واردات قیمت سانتافه صفر کیلومتر به ۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان باز خواهد گشت. این موضوع کاهش قیمت برای همه نسخه صفر کیلومتر خودروهای وارداتی صدق می‌کند. روی بحث تعرفه تاکنون هیچ صحبتی نشده است و این موضوع در زمان وزارت شریعتمداری به حدی افزایش یافته که تا ۱۰ سال آینده کافی است، تعرفه‌ها اکنون برای واردات ۵۵، ۷۵ و ۹۵ درصد هستند. باید دو سوال پرسید که واردات سبب کاهش هزینه‌های مردم و افزایش رضایت آن‌ها می‌شود؟ امیدواریم رئیس جمهور آنطور که مشکل واکسن را مرتفع کرد، مشکل واردات خودرو را نیز حل کند.
نظر شما