امیرحسین عیدی؛ بازار: با انتشار اخباری مبنی بر درگیر شدن مجدد افراد واکسینه شده با بیماری کویید ۱۹ به سراغ دکتر سید مجتبی نیکوقدم متخصص داخلی رفتیم تا در این باره با وی گفتگو کنیم. آنچه در ادامه می‌آید شرح گفتگو با این متخصص داخلی است.
هشدار! حواستان به سلامت روحی کادر سلامت باشد
وی در خصوص وضعیت فعلی کرونا و کادر درمان گفت: کرونا برای مردم عادی از یک منظر و برای کادر درمان و پزشکان و پرستاران از منظری دیگر، جزئی از زندگی روزمره شده است و بدون کرونا انگار یک چیزی در زندگی‌مان کم است. الان هم که درگیر پیک پنجم کرونا هستیم و برای خودش می‌تازد. کادر سلامت دیگر یک واژه بی‌مسما شده است زیرا همگی از نظر روحی و جسمی، کادر ناسالمی شده‌اند. انقدر فشار کاری و فشار امواج کرونا زیاد است که وقتی روحیه‌ها را با دو سال پیش مقایسه می‌کنیم و نشاط حاکم بر محیط کاری را می‌بینیم، تبدیل به یک وادادگی شده است. متاسفانه کادر درمان در این حدود یک سال و نیم تقریبا ۸۰-۷۰ درصدشان دچار این وضعیت شدند. پرداخت‌های حقوقی نسبت به قبل بهتر و بیشتر شده است، اما حجم کاری که توسط برخی رشته‌های مرتبط با بیماری در حال انجام است نسبت به قبل اصلا قابل مقایسه نیست و همچنین با پرداخت نمی‌توان این معضل روحی، روانی، عاطفی و دور افتادگی از خانواده را برطرف کرد. وی افزور: اما شاید این مسئله پرداخت‌ها برای کادر درمان مسئله مهمی نباشد؛ زمانی که دوشتان زیر یک بار طاقت فرسایی رفته که بسیار سخت است، آن زمان شاید خیلی از پرداخت هم لذتی نبرید. کسی الان دغدغه‌اش این نیست که چقدر درآمد و پرداختی دارم اما به طور کلی و میانگین نسبت به قبل بهتر شده است.
وی در خصوص جایگاه علمی ایران در مقایسه با دیگر کشورها در بحث مبارزه با بیماری گفت: در حدود دو سالی که از زمان پیدایش کرونا در ووهان چین گذشته است، به جز مقوله واکسن، در بقیه حوزه‌ها تلاش‌هایمان، تلاش‌های مذبوحانه‌ای بوده است؛ یعنی همچنان ویروس از ما جلوتر است، جهش‌هایش سهمگین‌تر شده، پاسخش نسبت به درمان‌ها روزبه‌روز بدتر می‌شود و میزان ابتلا و مرگ و میرش در حال افزایش است. وقتی که موج‌ها را باهم مقایسه می‌کنیم می‌بینیم که پیک ابتلا در موج اول ۲۰هزار، در موج دوم ۲۵هزار و در موج پنجم همانطور که می‌بینید پیک ابتلا به ۳۵هزار رسیده است و اگر این روند ادامه پیدا کند، قطعاً روند شدیدا نگران کننده را در پیش خواهیم داشت.
نیکو قدم در خصوص تولید واکسنهای داخلی در مقایسه با سایر واکسن‌ها گفت: بدون جانبداری، پیش قضاوت و فقط با دید علمی و آکادمیک، الان دوره مطالعه‌ی واکسن‌هایی که در ایران ساخته شده نسبت به واکسن‌هایی که در خارج از ایران ساخته شده قطعا کوتاه‌تر بوده و شاید ارزیابی‌هایمان دچار نقصان باشد، اما آن چیزی که بر اساس چاپ مقالات در دسترس است، واکسن ایرانی حقیقتاً واکسن خوبی بوده است. اینکه چه میزان نسبت به واکسنهای دیگر روی ویروس پوشش دارد، باید دو نکته را گفت؛ یک اینکه اصلاً این ویروس قابل پیش‌بینی نیست که شما فکر کنید مثل آبله و سرخک و... واکسن می‌زنیم و تمام می‌شود.
متاسفانه در پیک پنجم که الان در آن به سر می‌بریم میزان ابتلای افراد واکسینه شده به شدت افزایش پیدا کرده است و تمام این افراد با واکسنهای خارجی واکسینه شده بودند که خیلی هم ادعا داشتند که روی سوش‌های مختلف ویروس پوشش دارند
وی توضیح داد: الان در پیک پنجم تقریباً تمام این واکسن‌ها از حیز انتفاع تا حدی ساقط شدند و روزانه من ۵-۶ بیمار واکسینه دارم که بستری می‌شوند و حتی متاسفانه کارشان به بخش مراقبت‌های ویژه و ونتیلاتور می‌رسد. مساله بعدی اینکه در واکسن ایرانی هنوز ما در بالین مطالعات وسیع و دقیقی انجام نداده‌ایم که بخواهیم به شما پیش‌آگهی راجع به پوشش واکسن بدهیم. این چیزی که الان قطع به یقین می‌گویم این است که واکسنهای خارجی تزریق شده در طی ۵-۴ ماه گذشته متاسفانه کارایی خودشان را در قبال سوش‌های جدید مثل دلتا به تدریج دارند از دست می‌دهند. ما در ایمونولوژی داریم تا لحظه آخر که بدن شما آنتی بادی علیه یک ویروس دارد، بدن مقاومت نسبی نسبت به ویروس دارد اما زمانی که ویروس ترکیب خودش را عوض می‌کند، ایمنی شما هم پاسخگوی این سوش جدید نخواهد بود.
بررسی منصفانه عملکردها
وی در خصوص عملکرد وزارت بهداشت در خصوص عدم تکرار دوباره واکسیناسیون بعد از چند ماه گفت: نمی‌توان گفت که این یک ضعف است. ما در هیچ رشته‌ای در پزشکی در یکسال و نیم واکسن تولید نکرده‌ایم. اینکه بخواهیم این امر را به ضعف وزارت بهداشت منتسب کنیم کار منصفانه‌ای نیست. در دنیا الان شما آمریکا و انگلیس را می‌بینید که مانور عجیبی روی واکسن دادند، الان میزان ابتلایشان به نحو عجیبی بالا رفته است. درست است که مرگ و میرشان کمتر شده ولی همین که ابتلایشان انقدر زیاد شده است، خبر از این می‌دهد که به زودی احتمالا مرگ و میر هم در این کشورها بالاتر می‌رود.
متخصص داخلی در خصوص تجهیزات و امکانات پزشکی در قبال این ویروس گفت: وقتی که این موج‌های سنگین می‌آیند، بسیاری از بیمارانمان را به خاطر کمبود تجهیزات ناگزیر از دست خواهیم داد. در حالت ثبات و پایداری، سیستم سلامتمان تقریبا جوابگوی بستری بیماران در محدوده بیمارستانهای عمومی هستند، اما وقتی چنین پیک‌هایی اتفاق می‌افتد، به ناخواست با کمبود تجهیزات روبرو می‌شویم. مثلابخش اورژانسی که ۳۰ نفر ظرفیت دارد بخاطر تعداد بالای بیماران تا ۵۵ نفر را در خود جای داده است و اکسیژن، دارو و ونتیلاتور به مقدار کافی ندارد و نمی‌شود این موضوع را انکار کرد. اعتراض مردم به سیستم زمانی‌که وارد بیمارستان می‌شوند گویای این است که از خدمات ارائه شده ناراضی‌اند ولی وسعمان همینقدر است.
وی در خصوص داروهای موثر برای درمان این ویروس گفت: ما نمی‌توانیم دارو ندهیم. فردی که به ما مراجعه می‌کند به این امید می‌آید درمان شود و دارو بگیرد. در این مدت ما هم دست به دامن بسیاری از داروها شده‌ایم. در کل دنیا هنوز علاجی برای این ویروس نداریم و آن چیزی که داریم شاید در حد کاهش آزار و اذیت و رنج بیمار باشد و تا حد بسیار کمی هم شاید بتوانیم مرگ و میر را کاهش دهیم. بدون رودربایستی هیچ کشوری در دنیا هیچ‌گونه ادعایی درباره علاج این بیماری ندارد. یک زمانی شما مبتلا به هپاتیت سی می‌شوید و پزشکان یک سری داروهایی را به شما می‌دهند و ۹۰ درصد بیماران خوب می‌شوند و ویروس از بدنتان پاک می‌شود، اما در برابر ویروس مثل کرونا ویروس، خود ویروس ممکن است بعد از دو هفته برود و آن چیزی که شما باهاش دست و پنجه نرم می‌کنید عوارض التهابی، فیبروز و عوارض ریوی و غیره است.
حقیقتاً هیچ دارویی تا الان به طور قطع و یقین این عوارض را علاج نکرده است و درصد مرگ و میرش همان ۴-۳ درصد اول بوده که اعلام شده است. وقتی آمار و ارقام را نگاه می‌کنیم تقریباً هیچ کاهش معناداری نسبت به اولین پیک در مرگ و میر رخ نداده و حتی افزایش هم داشته‌ایم
نیکوقدم در خصوص ارائه راهکار و پیشنهاد به دولت برای مهار این بیماری گفت: رسانه عمومی جای مطرح کردن پیشنهاد نیست. ما پیشنهادهایمان را داده‌ایم و متاسفانه گوش شنوایی هم نبوده است. من در پیک اول به همکارانم می‌گفتم که با این وضع مدیریت باید دعا کنیم خود ویروس خسته شود و برود. با این برنامه‌ریزی‌ها، نمی‌توان با این ویروس مقابله کرد. شما می‌بینید که در چین با این حجم از جمعیت الان حدود یکسال و دو سه ماه است که تعداد مرگ و میرشان کمتر از تعداد انگشتان دو دست است و این نشان می‌دهد که با ملاطفت نمی‌شود از پس این بیماری برآمد. در کشور ما متاسفانه مبادی امر و آن جاهایی که بزنگاه‌های تصمیم گیری‌اند، دچار اختلال هستند.
ناراحتی یک پزشک از مردم و دولت
وی در خصوص علت عدم مدیریت صحیح در برابر این بیماری افزود: ما اوایل کرونا واقعا موفقیت‌آمیز ویروس را مهار کردیم، اما متاسفانه بعد از آن فرهنگ‌سازی بین مردم نشد و وقتی شما فرهنگ مقابله با یک معضل را در مردم نهادینه نکنید، مثل بقیه قضایا تبدیل به یک شوخی می‌شود. مردم ما الان کرونا را شوخی گرفته‌اند، برای آن جوک می‌سازند و آن را به شوخی می‌گیرند تا زمانی که عزیزانشان درگیر این بیماری منحوس شوند. تراژدی‌هایی که من در این مدت دیدم برای کمرشکن کردن هر پزشکی کافی بوده است.
تاثیرات منفی سنگین روی اقتصاد مردم و کشور
این متخصص داخلی با اشاره به عواقب سنگین این بیماری روی اقتصاد و زندگی مردم، گفت: متاسفانه اینگونه شده است که تا مردم نچشند آن را باور نمی‌کنند و طبیعتاً با این روند خواهند چشید و اصلا شوخی نیست. اگر توجه نکنیم،تعداد مرگ و میر روزانه‌مان از ۳۵۰ به روزی ۱۰۰۰ نفر می‌رسد و در این صورت با این جمعیت فعلی ایران، هر خانواده ۲-۱ نفر از عزیزانش را از دست خواهد داد. به لحاظ اقتصادی هم که هم روی زندگی مردم و هم کار دولت تاثیرات بدی گذاشته است.
وی در پایان افزود: بیماری با انشاا... و ماشاا... گفتن رو به زوال نخواهد رفت و چیزی که آن را برطرف می‌کند برنامه‌ریزی متقن و مدون، با نظارت کافی و ضمانت اجرایی است. همین الان که در پیک پنجم کرونا هستیم می‌شنویم که جاده‌ها را بستند. کدام جاده بسته شد؟ تمام اطرافیانی که ما سراغ داشتیم بدون کوچک‌ترین معضلی بین شهرها جابجا شدند و این نشان می‌دهد ما در قبال ویروس مسخره بازی درمی‌آوریم. اگر با این روند پیش برویم اتفاقات اسف‌باری پیش رویمان خواهد بود. این چیزی که الان سرکار است یک مجموعه پژمرده و بی‌خاصیت است که متاسفانه گذران ایام می‌کند به این امید که سریعتر از خاطره‌ها محو شود و این افتضاحی که در ۸ سال گذشته به بار آورده است، اثرش از خاطرات زدوده شود، وگرنه دولت برای خودش تعریف خاصی دارد.
نظر شما