مقایسه بلبرینگ با دیگر انواع یاتاقان

به گزارش بازار، یاتاقان ها Bearing را در دسته بندی های مختلف در شکل های اتصالات صنعتی که بر روی شافت ها و محور های دوار اتصال پیدا می کنند و حتی برای تعلیق بار در حرکت های خطی می توان یافت. یاتاقان ها در هر شکلی که باشند چه برای تعلیق بار های شعاعی در اتصالات محور های افقی بکار گرفته شده باشند و چه در اتصال بار های محوری در اتصال شافت های عمودی یک هدف یکسان دارند و آن کاهش میزان اصطکاک در اتصال و جلوگیری از سایش سطوح و ذوب شدن قطعات صنعتی است. اما یاتاقان Bearing از چه اجزایی تشکیل شده است و چگونه انتخاب می شود؟

بلبرینگ Ball bearing یکی از انواع جزئی و در عین حال پر مصرف ترین نوع یاتاقان صنعتی می باشد. بلبرینگ ها تنها با بکارگیری ساچمه های کروی در ساختار خود به تعلیق بار می پردازند اما برای اتصال بر روی شافت هایی با زاویه های مختلف در شکل های متنوعی تولید می شوند. در واقع بلبرینگ دو جز اصلی دارد که عبارتند از ساچمه Roller و قفسه Cage بلبرینگ که در واقع وظیفه حفظ و نگهداری ساچمه ها در فواصل و ارتفاع مشخص را عهده دار است. در اغلب طراحی های بلبرینگ ها از رینگ ها یا کونس های بیرونی نیز بعنوان تکیه گاه برای ساچمه ها استفاده می شود که به حفظ تعادل و عملکرد بهتر بلبرینگ ها می انجامد. دسته بندی بلبرینگ ها بر حسب نوع باری که بر آنها وارد می آید صورت گرفته و به قرار زیر می باشد.

بلبرینگ شیار عمیق: دارای تعداد کم ساچمه در قطر های بالا می باشد و بر روی شافت های افقی اتصال پیدا می کند. بلبرینگ شیار عمیق در واقع پر مصرف ترین نوع بلبرینگ صنعتی می باشد که در اتصالات ماشین آلات صنعتی مانند ماشین تراش، اتصالات جرثقیل های سقفی و ... مورد استفاده قرار می گیرد.

بلبرینگ کف گرد: نوعی خاص از بلبرینگ صنعتی می باشد که از آن بصورت محدود و تنها در اتصالات محور های عمودی استفاده می شود. بلبرینگ کف گرد Thrust ball bearing قابلیت تعلیق میزان بسیار بالایی از بار که بخشی از آن ناشی از وزن شافت می باشد است و اغلب با سرعت زاویه ای محدودی کار می کند.

بلبرینگ خود تنظیم: در واقع یک بلبرینگ شعاعی می باشد که قفسه و رینگ بلبرینگ بگونه ای طراحی شده است که بار های محوری را نیز در یک جهت تعلیق می کند. بلبرینگ خود تنظیم در اتصالات شافت هایی با سرعت زاویه ای بسیار بالا بکار گرفته می شود.

بلبرینگ خود تنظیم: این دسته از بلبرینگ ها دارای دو ردیف ساچمه هستند و ارتفاع بلندی دارند و برای اتصال هایی که با انحراف از محور تا مرز ۷ درجه روبرو هستند مورد استفاده قرار می گیرند. بلبرینگ خود تنظیم نسل جدید بلبرینگ های صنعتی بوده و رینگ شناوری دارد و قیمت بالاتری نیز نسبت به دیگر انواع بلبرینگ صنعتی دارد.

مقایسه بلبرینگ و رولبرینگ
رولبرینگ ها دسته بزرگی از یاتاقان ها هستند که علاوه بر ساچمه های کروی شکل از انواع و طراحی های متفاوتی از ساچمه استفاده می کنند. رولبرینگ ها نیز مانند بلبرینگ ها دارای دو جز اصلی ساچمه و قفسه هستند که بر حسب نوع باری که تعلیق می کنند و زاویه ای که در اتصال دارند در دسته بندی های متفاوتی قرار می گیرند. تفاوت اصلی بلبرینگ و رولبرینگ در سطح تماسی است که ساچمه های آن با رینگ و کونس دارند. در حالی که در تمامی انواع بلبرینگ تنها تماس نقطه ای بین ساچمه و رینگ برقرار می شود تماس ساچمه رولبرینگ با کونس یا رینگ بصورت خطی صورت می پذیرد. این امر از میزان تمرکز تنش در رولبرینگ کم کرده و در کل قابلیت تعلیق میزان بسیار بالاتری از بار برای رولبرینگ ها در مقایسه با بلبرینگ ها بوجود می آید. شایان ذکر است که تماس سطحی بالاتر اصطکاک و حرارتی بالاتری را نیز تولید می کند. در زیر به دسته بندی های رولبرینگ ها می پردازیم.

رولبرینگ استوانه ای: یکی از انواع پر کاربرد رولبرینگ های صنعتی می باشد که اغلب بصورت شعاعی تولید می شود. البته رولبرینگ سوزنی یا نیدل برینگ نیز زیر مجموعه رولبرینگ استوانه ای بوده و به شکل محوری نیز کاربرد گسترده ای دارد.

رولبرینگ کف گرد: هم با بکارگیری ساچمه های سوزنی، مخروطی و بشکه ای تولید می شود و دارای قابلیت تعلیق میزان بالایی از بار در سرعت زاویه ای محدود است.

رولبرینگ مخروطی: یکی از محبوب ترین و توانا ترین نوع رولبرینگ های صنعتی می باشد که قابلیت تعلیق بار شعاعی در تمامی جهات و بار محوری در یک جهت را دارد. رولبرینگ مخروطی برای اولین بار توسط برند تیمکن معرفی شده است.

رولبرینگ بشکه ای: دارای ساچمه هایی به شکل بشکه می باشد که هم تماس سطحی مناسبی با رینگ ایجاد کرده و قابلیت تعلیق میزان بالایی از بار را دارد و هم با داشتن لبه های پخ خورده روی ساچمه درجه آزادی بالا و اصطکاک اندکی را بوجود می آورد.

دیگر انواع یاتاقان های صنعتی

به جز بلبرینگ و رولبرینگ انواع دیگری از یاتاقان Bearing نیز وجود دارند که دارای کاربری های محدودتر و در شرایط خاص استفاده می شوند. در برخی از انواع یاتاقان از اتصالات پیچ و مهره ها در برخی دیگر در اتصال شافت از شافت های مارپیچ و برخی از انواع یاتاقان نیز برای حرکت های خطی و انتقالی مورد استفاده قرار می گیرند. پر کاربرد ترین نوع یاتاقان های صنعتی به جز بلبرینگ و رولبرینگ که در بالا معرفی شدند به قرار زیر می باشند.

یاتاقان های پیچ و مهره ای: دارای یک هوزینگ که اتصال آن اغلب بصورت پیچ و مهره ای صورت می گیرد می باشند. یاتاقان های پیچ و مهره ای در قسمت هوزینگ اغلب از متریال چدنی استفاده می کنند.

بال اسکرو: نوعی خاص از یاتاقان صنعتی می باشد که بر روی یک شافت بصورت مارپیچ سوار شده است و بلوک بال اسکرو بر روی این شافت بصورت افقی حرکت می کند.

واگن ریل: در واقع نوعی یاتاقان خطی می باشد که اغلب در اتصالات کشو ها مورد استفاده قرار می گیرد.