بازار؛ گروه آب و انرژی: چراغ گوشی تلفن همراه روشن است و مریض هایی که روی تخت دراز کشیده‌اند و دستشان به جایی بند نیست، از مقابل دوربین می گذرند. تصویر تاریک و روشن با توضیح محمدرضا هاشمیان، فوق تخصص آی‌سی‌یو بیمارستان مسیح دانشوری همراه است که تلاش می‌کند وضعیت نابسامان بیماران را در مراکز مراقبت‌های ویژه در بیمارستان به تصویر بکشد. بر خلاف تأکید مسئولان صنعت برق، در اوج بحران کرونا، خاموشی هم به دردسرهای بیمارستان ها اضافه شده و قطع اکسیژن و ونتیلاتورها اختلالاتی را در روند درمان بیماران ایجاد کرده است.
مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق اما مشکلات پیش آمده از در بیمارستان ها را حاصل قصور مراکز درمانی می داند و به خبرگزاری بازار می گوید که بیمارستان باید به سیستم اضطراری برق مجهز باشند تا در صورت قطعی برق مشکلی برای بیماران پیش نیاید. اما مسئولان مراکز درمانی مدعی اند که خاموشی های خارج از برنامه و مکرر قدرت برنامه ریزی را از آنها گرفته است.
قطعی های برق که پیش از این منجر به بروز اعتراضاتی در بین مشترکان خانگی و صنعتی شده بود، حالا سلامت بیماران را تهدید می کند. با این وجود مسئولان نیرو مقصر مشکلات پیش آمده در روند درمان بیماران را، کوتاهی مراکز درمانی می دانند
ادامه بحران برق در سال ۱۴۰۱
چند روزی است که قطعی_برق در فضای مجازی ترند شده و خاموشی های گسترده با اعتراضات بسیاری همراه شده است. با این وجود خبری از پاسخ گویی از طرف رضا اردکانیان وزیر نیرو به عنوان متولی اصلی این حوزه نیست. صحبت های معاونین اردکانیان هم خیلی قانع کننده نبوده و بیشتر حالت هشدار داشته است.
متولی زاده مدیرعامل توانیر اعلام کرده که یک ماه سخت را پیش رو داریم و مردم در مصرف برق صرفه جویی کنند. از آن طرف سخنگوی صنعت برق هم مدعی است که با توجه به گرمای بی سابقه هوا، قطعی های برق در روزهای آینده هم ادامه خواهد داشت.
بهارستان نشین اما شرایط بحرانی تر از این حرف ها می دانند و محمد نژاد رییس کمیته برق مجلس در اینباره به خبرگزاری بازار می گوید: در سال های گذشته عملا ظرفیت جدید نیروگاهی ایجاد نشده است. به همین دلیل پیش بینی می شود که بحران برق در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به مراتب بدتر از امسال باشد، مگر اینکه از حالا فکری به حال آن بکنیم.
قطعی ۲ ساعت کفاف مصرف را نمی دهد!
نقشه مصرف برق کشور نشان می‌دهد که چند روزی است وضعیت مصرف برق در بیش از ۴۰ درصد استان‌های ایران قرمز است. به دلیل افزایش شدید دما مصرف در حدود ٦٦ هزار مگاوات بوده در حالی که توان تولید حدود ۵۵ هزار مگاوات تخمین زده می شود. شرکت توانیر سعی دارد که بخشی از این مازاد تقاضا از طریق همکاری صنایع و کشاورزی و ادارات پاسخ دهد.
اما بخش دیگری را هم که قادر به تامین آن نیست در قالب خاموشی خود را به نمایش می‌گذارد. خاموشی هایی که به هیچ وجه با جداول اعلام شده هم خوانی ندارد. سخنگوی صنعت برق می گوید که پیش بینی می کردیم که با قطع یک نوبت ۲ ساعته برق، پیک مصرف را مدیریت کنیم اما پیش بینی های ما درست از آب در نیامد و ناچار شدیم که مدت زمان قطعی های برق را افزایش دهیم.
حالا روزانه دست کم دوبار قطع می شود و بسیاری از پایتخت نشین ها ۶ ساعت از روز را در خاموشی سپری می کنند.
پیش بینی می کردیم که با قطع یک نوبت ۲ ساعته برق، پیک مصرف را مدیریت کنیم اما پیش بینی های ما درست از آب در نیامد و ناچار شدیم که مدت زمان قطعی های برق را افزایش دهیم
پایان انحصار دولت در صادرات برق
اما برای قطعی های برق دلایل متعددی اعلام می شود. مهم ترین دلیل آن را می توان کاهش سرمایه گذاری در این صنعت دانست. علیرضا دائمی معاون پیش وزارت نیرو که نویسنده برنامه ششم توسعه در این وزارتخانه هم بوده به خبرگزاری بازار می گوید: قرار بوده که تا سال ۱۴۰۰ حدود ۳۰ هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاهی کشور افزوده شود اما تنها نیمی از آن محقق شده است.
اما بخش خصوصی که سهمی حدود ۵۰ درصد از تولید برق کشور دارد، مدعی است که سرمایه گذاری در این صنعت توجیه اقتصادی ندارد. دستوری بودن اقتصاد انرژی از یک طرف و انحصار دولت در صادرات برق، این صنعت را در وضعیت احتضار قرار داده است. محمد پارسا از فعالین صنعت برق در اینباره به خبرگزاری بازار می گوید: بخشی از بدهی های وزارت نیرو به صنعت برق مربوط به سالهایی است که بهای ارز ۴ هزار تومان بوده، حالا اما بهای دلار حدود ۲۴ هزار تومان است و خبری از پرداخت بدهی نیست.
او که دل خوشی از بد حسابی وزارت نیرو ندارد، ادامه می دهد: برق خود را به ریال به دولت می فروشیم اما به دلار بدهی خود به صندوق توسعه ملی پرداخت می کنیم. بدحسابی دولت موجب شده که بدهی ما دست کم ۵ برابر شود با این وجود تلاشی برای جبران این خسارتی که دولت مقصر اصلی آن بوده، انجام نمی شود.
این فعال صنعت برق ادامه داد : بارها از دولت خواسته ایم که به ازای برقی که در اختیار آنها قرار می دهیم، اجازه دهند تا ۱۰ درصد تولیدات خود را صادر کنیم تا انگیزه سرمایه گذاری در این صنعت ایجاد شود. اما با وجود همه وعده هایی که داده شده، همچنان صادرات برق در انحصار دولت است.
مصرف ۱۵ درصد بیشتر شد
البته مسئولین کشور دلیل اصلی بحران این روزهای صنعت برق را در رشد مصرف می دانند. آمارهای اعلامی از طرف توانیر نشان می دهد که سال گذشته پیک مصرف برق ۵۸ هزار و ۲۵۳ مگاوات بود، اما حالا مصرف از مرز ۶۶ هزار مگاوات هم عبور کرده و مسئولین از تولید مجازی برق سخن می گویند. معاون برنامه ریزی توانیر در اینباره گفته که ساخت نیروگاه امری زمانبر است که حتی با فرض داشتن زمان مناسب، ۲۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه برای ساخت این میزان نیروگاه نیاز خواهیم داشت.
او که رشد متعارف مصرف را سالانه ۴ الی ۵ درصد اعلام می کند، ادامه داد : مساله اینجاست که امسال شاهد حداقل ۱۴ درصد افزایش مصرف هستیم که پاسخگویی آن به‌راحتی مقدور نیست.
وزارت نیرو برای گذر از بحران روی مساله مصرف تمرکز کرده و برنامه ریزی برای افزایش ظرفیت تولید و ورود به موقع نیروگاه ها به مدار و افزایش راندمان نداشته است
بحرانی که قابل پیش بینی بود
درحالی مسئولان نیرو از افزایش مصرف ناشی از گرمای هوا و نبود ظرفیت نیروگاه های برق آبی غافل گیر شده اند که فعالین این صنعت می گویند که بحران صنعت برق از مدت ها قبل قابل پیش بینی بود.
معاون سابق وزارت نیرو که معتقد است وضعیت امروز صنعت برق از مدت ها قبل قابل پیش بینی بود، ادامه داد : وزارت نیرو برای گذر از بحران روی مساله مصرف تمرکز کرده و برنامه ریزی برای افزایش ظرفیت تولید و ورود به موقع نیروگاه ها به مدار و افزایش راندمان نداشته است.
کمبود برق امسال را مرکز پژوهش های مجلس پیش بینی کرده بود. مرکز پژوهش های مجلس در میانه سال ٩٥ گزارشی از وضع تأمین برق در کشور ارایه کرد که در آن درباره کمبود برق در سال‌های آینده هشدار جدی داده بود. این گزارش با بررسی روند تولید برق و مسائلی که این صنعت با ان دست در گریبان است، خاطرنشان کرده اگر تولید برق با همین روند کنونی پیش برود، تا چهارسال آینده کشور با کمبود شدید برق رو به رو خواهد شد. پیش‌بینی کارشناسان مرکز پژوهش های مجلس در این گزارش از شروع بحران از سال ۹۹ خبر می داد. پیش بینی که به تحقق پیوست، به گونه‌ای که زمستان سال گذشته شاهد قطعی های برق بوده و حالا در تابستان ۱۴۰۰ قطعی های برق به یک مساله امنیتی تبدیل شده که اعتراضات بسیاری را هم در کشور در پی داشته است.
در شرایطی که جامعه از پیک پنجم کرونا در رنج است و نبود واکسن امنیت روانی آن را نشانه رفته، قطعی های برق بیماران را به کام مرگ می برد. حداقل کاری که مسئولین می توانند در شرایط فعلی انجام دهند این است که یک جدول زمان بندی مشخصی را برای خاموشی ها ارائه دهند.
نظر شما