بازار؛ گروه خودرو: بالاخره طرح «مالیات بر عایدی سرمایه» در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید؛ برنامه‌ای که بعد از فراهم شدن زیرساخت‌های آن قرار است در حوزه‌های مختلفی همچون خودرو، مسکن، طلا و ارز اجرایی شود. اما این طرح با چه هدفی تصویب شده و قرار است به چه نحوی جلو ادامه یافتن سرمایه‌ای بودن بازارهای مذکور را بگیرد؟
مطابق مصوبه جدید مجلس هدف اجرای طرح حمایت از تولید و سرمایه گذاری در بازارهای مولد، کاهش نوسانات بازارهای خودرو، مسکن، طلا و ارز، جلوگیری از افزایش قیمت ناگهانی در بازارها و از بین رفتن واسطه گری است. بنابراین در صورتی که فرد از فروش در هر یک از این بازارها سود کند، باید بخشی از آن را به عنوان مالیات پرداخت کند. نحوه محاسبه مالیات بر عایدی سرمایه در بازار خودرو نیز بر اساس سنوات نگهداشت در چهار بخش قرار می‌گیرد؛ سال اول ۳۰ درصد، سال دوم ۲۰ درصد، سال سوم ۱۰ درصد مالیات گرفته می شود و از سال چهارم به بعد فروش خودرو معاف از مالیات است.
بر این اساس در صورتی که فردی خودرویی را به قیمت ۵۰۰ میلیون تومان خریداری و سال بعد قصد فروش آن را داشته باشد و بعد از قیمت‌گذاری ارزش آن ۶۰۰ میلیون تومان تعیین شود؛ عایدی حاصل از فروش ۱۰۰ میلیون تومان تعیین خواهد شد که بر اساس مالیات یک سال نگهداشت ۳۰ درصد، یعنی ۳۰ میلیون تومان را باید به عنوان مالیات بپردازد.
البته اگر از زمان خرید ملک یا خودرو بیش از یک سال گذشته باشد و این موارد تنها ملک یا خودرو تحت تملک فرد باشد، در صورت فروش مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نخواهد شد. سعید مدنی، مدیرعامل اسبق سایپا در خصوص نتایج احتمالی حاصل از اجرای این طرح در گفتگو با «بازار» توضیح می‌دهد.
در صورت اجرای طرح «مالیات بر عایدی سرمایه» کسی که ضرر خواهد کرد، مصرف کننده واقعی است، چون فروشنده به هر حال این مبلغ را به شکلی روی خودروی خود اضافه خواهد کرد تا بتواند از محل آن مالیات را هم پرداخت کند
* بالاخره طرح «مالیات بر عایدی سرمایه» در مجلس به تصویب رسید و به زودی با فراهم کردن شرایط آن به مرحله اجرایی هم خواهد رسید؛ به عنوان مدیرعامل اسبق یک شرکت خودرویی به نظرتان اجرای چنین طرحی چه تاثیری بر بازار خودرو خواهد گذاشت؟
هرچند از سوی مسئولان کنترل مساله قیمت در بازار مطرح می شود اما متاسفانه شاهد هستیم که اغلب اقدامات آن‌ها بیشتر به گرانی خودرو دامن می‌زند و در خصوص این طرح نیز چنین نظری دارم. بنابراین فکر نمی کنم این اقدام نیز چندان برای صنعت خودرو کارساز باشد؛ البته شاید این اقدام بتواند بخشی از بودجه مورد نیاز دولت را تامین کند و شاید هم هدف همین باشد. بر این اساس سود ناشی از خرید و فروش را به جای اینکه به جیب دلال برود؛ به دست دولت می رسد. بنابراین به نظر راهکار مناسبی برای حل مشکل خودرو یا خودروسازی نمی رسد؛ چرا که قبل از هر اقدامی باید مشکلات خودروسازی و تولید را حل کرد.
همچنین نیاز است مشکل مربوط به توسعه محصول را حل کنند و بعد به سراغ مسائلی همچون مالیات بروند. اما اگر بخواهند این شیوه از دریافت مالیات را اجرایی کنند کسی که ضرر خواهد کرد، مصرف کننده واقعی است. چون فروشنده به هر حال این مبلغ را به شکلی روی خودروی خود اضافه خواهد کرد تا بتواند از محل آن مالیات را هم پرداخت کند.
* با این تفاسیر اجرای چنین طرحی نمی تواند افزایش قیمت پلکانی خودرو بخصوص خودروهای دست دوم را مهار کند؟
خیر، چنین موضوعی امکان‌پذیر نیست، در عین حال که مشکل افزایش قیمت خودرو بالاتر از کارخانه نیز به قوت خود باقی خواهد ماند؛ چرا که حاشیه سودی که ایجاد می‌شود، بیشتر ناشی از تغییرات تورمی است. برای مثال شاهد هستیم به یکباره ارزش ارز تا ۳ برابر همچون طی این چندسال اخیر افزایش می یابد، بنابراین هم راستا با آن ارزش خودرو نیز بخصوص وارداتی‌ها بالا می رود.
با اجرای این طرح در عمل از تورمی که ایجاد می شود از مصرف کننده مالیات اخذ می شود؛ تصمیمی که خود به تورم نیز می‌افزاید. یعنی در عمل مسئولان دولتی تورم را ایجاد می کنند و بعد می خواهند از آن تورم سودی را هم نصیب خودشان کنند
* با این شرایط عایدی مورد نظر نمایندگان مجلس سود نیست و همان تورمی است که وضعیت اقتصادی به مردم تحمیل کرده و مسئولان به جای رفع آن به دنبال تامین کسری بودجه از طریق آن نیز هستند؟
بله، با اجرای این طرح در عمل از تورمی که ایجاد می شود از مصرف کننده مالیات اخذ می شود؛ تصمیمی که خود به تورم نیز می‌افزاید. یعنی در عمل دولت از روش تورمی استفاده می کند و می خواهد بودجه خودش را تامین کند. این موضوع درباره مسکن نیز وجود دارد و قوانین مربوط به آن تصویب شده است. بنابراین می خواهند از مسکن نیز این مالیات را بگیرند، یعنی در عمل مسئولان دولتی تورم را ایجاد می کنند و بعد می خواهند از آن تورم سودی را هم نصیب خودشان کنند. بنابراین در عمل می توان گفت این تورم زایی کار دولت است و با این مصوبه باید انتظار داشت که تورم باز هم بیشتر شود؛ چراکه همانطور که اشاره شد بخشی از بودجه دولت نیز به این شیوه تامین خواهد شد.
برای مثال مالک خودروی خارجی که ماشین اش ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان قیمت داشته و اکنون قیمت آن به ۳ تا ۴ میلیارد تومان افزایش یافته است که نمی‌خواسته خودرو اش آنقدر گران شود. اما مسئولان با ممنوعیت واردات باعث این افزایش قیمت شدند؛ چرا که وقتی جلو واردات خودرو گرفته شد و تعداد خودروهای خارجی بر فرض لاکچری محدود شد؛ نتیجه اش این می شود که خودرویی همچون لندکروز به یک باره تا ۱۰ میلیارد افزایش قیمت دارد. بنابراین دارنده این خودرو در برخی از اوقات و در مواقع بروز حادثه پول ندارد که اقدام به تعمیر خودرو خود کند. خیلی از اوقات دیده‌ایم که حتی پول تعویض چراغ خودرو خود را هم ندارند.
الان میلیاردرهایی داریم که فقیر هستند. یعنی دولت ارزش دارایی های آن‌ها را به قدری بالا برده که در عمل می توان گفت که خرج هزینه ها یا تعمیر این خودرو یا مسکن‌شان را هم نمی توانند بدهند. بنابراین به نظر بنده مردم بیشتر در فقر فرو خواهند رفت
* با این تفاسیر مالکان نه تنها در تعمیر خودروهایشان مانده‌اند بلکه با این شرایط حتی نمی توانند خودرو خود را هم تعویض کنند و از یک خودرو با کارکرد پایین تر برخوردار شوند و مجلس در همین شرایط نیز می خواهد اقدام به دریافت مالیات کند.
بله، همین طور است؛ متاسفانه می توان گفت الان میلیاردرهایی داریم که فقیر هستند. یعنی دولت ارزش دارایی های آن‌ها را به قدری بالا برده که در عمل می توان گفت که خرج هزینه ها یا تعمیر این خودرو یا مسکن‌شان را هم نمی توانند بدهند. بنابراین به نظر بنده مردم بیشتر در فقر فرو خواهند رفت و دولت با حمایت از اجرای چنین روشی فقط قصد تامین کسری بودجه خود را دارد.
همانطور که می دانیم دولت امسال یا سال آینده حدود ۵۰۰ هزار میلیارد تومان کسر بودجه دارد که می‌خواهد از طریق فشاری که به مردم وارد می کند آن را تامین کند. این درحالی است که هیچ کدام از این پول ها برای توسعه صنعت خودرو هزینه نمی شود تا افزایش تولید اتفاق بیفتد، چون افزایش تولید خود به خود باعث کاهش تورم خواهد شد. یا حتی در آن زمان که می خواستند خودرو را به بورس ببرند نیز می خواستند بخش مابه تفاوت قیمت را دولت بگیرد.
بورس دارای مکانیزم هایی نیست که بتواند این همه خودرو را قیمت گذاری کند و بفروشد. آن هم شبیه سیستم دلال بازی خواهد شد و تنها فرق آن این است که پول به جای اینکه به جیب دلال و مردم برود به جیب دولت می رود
* به موضوع فروش خودرو در بورس اشاره کردید و این طرح همچنان در مجلس دنبال می‌شود؛ بفرمایید نظرتان درباره فروش خودرو در بورس چیست؟
به نظر بنده این کار اشتباهی است و بورس فقط برای این پیشنهاد شده بود که بتواند برای خودروساز کشف قیمت کند و خودروساز با آن قیمت کشف قیمت قانونی شده محصول را بفروشد، نه اینکه خودروها در بورس بروند، در عین حال بورس هم دارای مکانیزم هایی نیست که بتواند این همه خودرو را قیمت گذاری کند و بفروشد. آن هم شبیه سیستم دلال بازی خواهد شد و تنها فرق آن این است که این پول به جای اینکه به جیب دلال و مردم برود که خودشان خودرویی خریداری می کنند که از محل آن بتوانند ارزش پولشان را حفظ کنند به جیب دولت می رود. هر پولی هم که به جیب دولت برود در عمل می توان گفت تورم ناشی از آن عمدتا گریبان مردم را می گیرد.
معتقدم مالیات به حق است و بگیرند اما نه مالیاتی که از تورم اقتصادی خود ساخته دولت زاده شود. قیمت خودرو را به صورت مجازی بدون اینکه صاحب خودرو بخواهد افزایش قیمت بدهیم و شرایطی ایجاد کنیم که چنین اتفاقی برای آن رخ دهد و بعد بگوییم حالا بیایید رقم بالایی را مالیات بدهید؟ این شیوه درست نیست و بیشتر اقتصاد کشور را فلج خواهد کرد و هیچ مشکلی از خودروساز مرتفع نمی شود.
نظر شما