بازار، گروه استانها: خشکسالی ناشی از بارندگی کمتر در سال زراعی جاری، صنعت دامپروری را تحت تأثیر قرار داده است و این روزها دامداران و واحدهای دامی حال خوشی ندارند. کمبود علوفه برای دام‌های سبک و سنگین یکی از موضوعاتی که بسیار مهم بوده که باید موردتوجه ویژه قرار گیرد.
گرانی علوفه و کمبود آن در بازار یکی از مشکلات اصلی عشایر و دامداران شده است به‌طوری‌که فقر شدید مراتع براثر خشکسالی و افزایش قیمت نهاده‌های دامی سبب شد تا صاحبان دامداری‌ها برای خرید و استفاده از علوفه به خارج استان سوق پیدا کنند و متحمل هزینه‌هایی ناشی از دوری از مرکز و همچنین کرایه زیاد حمل‌ونقل شوند.
شاهد ورود غیرمجاز برخی دام‌ها از استان‌های مجاور برای استفاده از علوفه هستیم این در حالی است که مراتع استان به لحاظ رویش گیاه و تولید علوفه در وضعیت مناسبی نیست و پاسخگوی دام‌های استان نمی‌تواند باشد چه برسد به دام‌های استان‌های مجاور.
کاهش خوراک دام در مراتع
بر اساس اعلام سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان شمالی در سال زراعی جاری در خراسان شمالی شاهد کاهش ۵۰ درصدی بارندگی بودیم و همین موضوع سبب شد میزان تولید علوفه در مراتع استان با کاهش ۴۵ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبرو شود.
شاهد ورود غیرمجاز برخی دام‌ها از استان‌های مجاور برای استفاده از علوفه هستیم
مدیرکل امور عشایری خراسان شمالی در گفتگو با بازار؛ با اشاره به کمبود علوفه در سطح استان می‌گوید: با توجه به وابستگی دام‌های عشایری در فصل بهار و تابستان به علوفه جهت رفع مشکل موجود باید دامداری‌های عشایری از تخصص و علم دامپزشکان و کارشناسان دامپزشکی در خصوص تغذیه دام‌ها استفاده کنند تا شاهد بهره‌وری بیشتری در از این صنعت در سطح استان باشیم.
محمدرضا قلی پور بابیان اینکه زندگی عشایر وابسته به دام و مرتع است، می‌افزاید: برای مرتفع کردن معضل موجود در حال رایزنی با اداراتی چون منابع طبیعی و همچنین شرکت‌های سهامی زراعی هستیم تا مجوزهایی جهت استفاده از مراتع قرق و همچنین اخذ مجوزهایی برای اجاره دامداری‌های عشایری برای استفاده از ته چراها و عدم استفاده دامداران خارجی از این مراتع هستیم.
شرایط تامین خوراک دام
مدیرکل امور عشایر خراسان شمالی با اشاره به اینکه ۷۰درصد نیاز خوراک دام در مراتع و در شرایط چرا تأمین می‌شود، می‌گوید: دامداران در مناطق ییلاقی و قشلاقی با کمبود علوفه مرتعی روبرو شده‌اند و در این وضعیت به‌ناچار باید دام را به‌صورت دستی تغذیه کنند که این امر هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد.
قلی پور در ادامه از تأمین دو هزار تن نهاده یارانه‌ای برای عشایر استان خبر می‌دهد و می‌گوید: بر آنیم تا با رایزنی‌های فراوان دو هزار تن نهاده‌های دامی یارانه‌ای برای دامداران عشایری جذب کنیم هرچند این مقدار نهاده بسیار ناچیز و پاسخگوی نیاز دام‌ها نیست.
۷۰درصد نیاز خوراک دام در مراتع و در شرایط چرا تأمین می‌شود
وی با تأکید بااینکه هدف اصلی زندگی عشایری تولید و اشتغال است، خاطرنشان می‌کند: برای جلوگیری از مهاجرت عشایر به شهرها و روستاها باید راهکارهایی جهت تداوم تولید و اشتغال عشایر پیدا کنیم تا شاهد معضل بیکاری در استان نباشیم.
کاهش بارندگی
مدیرکل امور عشایر خراسان شمالی بابیان اینکه کاهش بارندگی سبب شد تا تولید علوفه در مراتع به‌شدت کاهش یابد و عشایر در تغذیه دام با مشکل جدی روبرو شوند، تصریح می‌کند: در شرایط نرمال نیاز علوفه دستی عشایر خراسان شمالی ۳۰ هزار تن بوده است که در حال حاضر با توجه به شرایط پیش رو پیش‌بینی می‌شود به ۵۰ هزار تن برسد.
قلی پور با اشاره به خشک شدن چشمه‌های آب، می‌افزاید: به دلیل کاهش میزان بارندگی و خشکسالی متأسفانه برخی از چشمه‌هایی که تأمین‌کننده آب موردنیاز خانوار و دام عشایر بودند کم آب و حتی خشک‌شده‌اند.
تولید علوفه مناسب نیست
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی نیز در گفتگو با بازار؛ از ورود غیرمجاز برخی دام‌ها از استان‌های مجاور خبر می‌دهد و می‌گوید: وضعیت بد مراتع در استان‌هایی چون خراسان رضوی، سمنان و ... سبب شد تا پای دام‌های این استانها به خراسان شمالی باز شود و این در حالی است که مراتع استان به لحاظ رویش گیاه و تولید علوفه در وضعیت مناسبی نیست و پاسخگوی دام‌های استان نمی‌تواند باشد چه برسد به دام‌های استان‌های مجاور.
به دلیل کاهش میزان بارندگی و خشکسالی متأسفانه برخی از چشمه‌هایی که تأمین‌کننده آب موردنیاز خانوار و دام عشایر بودند کم آب و حتی خشک‌شده‌اند
موسی‌الرضا حیاتی بابیان اینکه کمبود و گرانی نهاده‌های دامی و علوفه سبب حضور بیش از موعد دام‌ها در مراتع شده است، می‌افزاید: به‌طورمعمول چرای دام در مراتع خراسان شمالی از خردادماه آغاز می‌شود اما در سال جاری شاهد چرای زودرس دام‌ها در مراتع بوده‌ایم.
وی در ارتباط با وضعیت مراتع استان برای تولید علوفه می‌گوید: متأسفانه به دلیل کاهش شدید بارش باران وضعیت رویش گیاهان در مراتع مناسب نیست و همین موضوع سبب شده تا مراتع استان برای تولید علوفه با مشکل مواجه شوند.
رئیس اداره مراتع اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی بابیان اینکه وضعیت رویش گیاهان در مراتع استان به‌گونه‌ای است که با یک دور چرای دام از بین خواهد رفت، می‌افزاید: وضعیت چرای دام درگذشته به‌گونه‌ای بود که در فاصله‌ی زمانی ۴۵ روز تا دو ماه از علوفه تولیدشده در مراتع استفاده می‌کردند اما امسال شرایط بسیار متفاوت‌تر از گذشته است همچنین کاهش بارندگی‌ها در سال جاری هزینه تولید عشایر استان را افزایش می‌دهد.
کاهش ۵۵ هزار تنی تولید علوفه
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی نیز در گفتگو با بازار؛ می‌گوید: ظرفیت میزان تولید علوفه در این استان تا حدود ۱۲۰ هزار تن است که خشکسالی و کاهش شدید بارندگی‌ها موجب شده تولید علوفه با مقدار ۵۵ هزار تن کاهش یابد.
حسن وحید با اشاره به کاهش ۴۰ درصدی تولید علوفه در عرصه‌های منابع طبیعی استان به علت وقوع خشکسالی اظهار می‌دارد: زمانی که میزان تولید علوفه در مراتع کاهش می‌یابد، فشار دام برای چرا بر روی عرصه‌ها زیادتر می‌شود که نتیجه آن امر بیابان‌زایی است.
وی بابیان اینکه سیاست‌ها در حوزه دامپروری، افزایش تعداد دام است، ادامه می‌دهد: هدف از اجرای این طرح توسعه دامداری به‌صورت صنعتی است نه به‌صورت داشتی و رمه گردانی؛ از سوی دیگر باید گفت دام‌های موجود در خراسان شمالی دونیم و تا سه برابر بیشتر از ظرفیت مراتع استان هستند.
سیاست‌ها در حوزه دامپروری، افزایش تعداد دام است
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی با اشاره به اینکه سطح عرصه‌های بیابانی در این استان ۱۸۰ هزار هکتار است، می‌گوید: از این مساحت، چهار هزار هکتار کانون بحرانی است. با اقدامات انجام‌شده کانون‌های بحرانی عرصه‌های بیابانی استان افزایش نیافته است و حتی رو به کاهش بوده است، به‌طوری‌که خراسان شمالی ازلحاظ شاخص‌های بیابان‌زدایی جزء استان‌های برتر در کشور بوده است.
کاهش تولید محصولات دامی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز در گفتگو با بازار؛ با اشاره به کاهش تولید علوفه در مراتع استان می گوید: این امر نیز باعث شده است تا حتی دامداران سنتی نیز از تغذیه دستی استفاده کنند که با توجه به افزایش قیمت نهاده‌های دامی هم‌اکنون این قشر متضرر شده‌اند.
عبداله یوسفی اظهار می دارد: کاهش تولید گوشت قرمز، شیر و سایر لبنیات و شیوع برخی بیماری‌های دامی ازجمله خسارت‌های ناشی از خشکسالی در بخش دامی استان است. برای جبران خسارت خشکسالی سهمیه سبوس برای تولید کنسانتره از خارج از استان به میزان ۹۰۰ تن و جو به میزان چهار هزار و ۲۶۹ تن اختصاص داده‌شده است.
وی ادامه می دهد: اجرای عملیات بیابان‌زدایی، قرق و تأمین نیاز علوفه بهره‌برداران، ایجاد طرح‌های مرتع‌داری و ساماندهی سامانه‌های چرای دام، بهسازی چشمه‌ها، لایروبی قنوات، ایجاد کانال‌های آبیاری عمومی، خط انتقال آب با لوله، مرمت بندهای انحرافی ازجمله اقداماتی است که به‌منظور کاهش خسارت به کشاورزان در حال انجام است.
حال باید دید که سیاست افزایش دام های استان خراسان شمالی با این خشکسالی و کمبود علوفه و گرانی نگهداری دام، چه حاصلی را رقم خواهند زد.
نظر شما