بازار، گروه استانها: چندین کارخانه لبنی در خراسان جنوبی فعال است که شیر مورد نیاز مردم خراسان‌جنوبی را تأمین می‌کند، کارخانه هایی که با مشکلات عدیده‌ای چون افزایش کرایه حمل و نقل و عدم فرآوری شیر خام به واسطه عدم حمایت بخش دولتی و به روز نبودن قیمت‌ها و خروج شیر تولیدی به خارج از استان رو به رو هستند.
جلسات متعددی در راستای حل مشکلات آنان برگزار شده است ولی همچنان صنعت لبنیات خراسان‌جنوبی درگیر مسائل عدیده‌ای است.
سید حسین خیریه، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند ظهر یکشنبه در سی و پنجمین جلسه کمیته کارشناسی شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی با موضوع بررسی مشکلات واحدهای تولید و فرآوری محصولات لبنی خراسان‌جنوبی گفت: این جلسه به منظور بررسی مشکلات واحدهای تولید و فرآوری محصولات لبنی و خروج بخش اعظم شیر تولیدی دامداران به صورت خام از استان که این دو موضوع ارتباط مستقیم با یکدیگر دارند، تشکیل شده است.
دامداران مجبور به خارج کردن شیر تولیدی به خارج از خراسان‌جنوبی هستند
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند با بیان اینکه خوشبختانه حجم تولید شیر در خراسان‌جنوبی در حدی است که می‌تواند جوابگوی نیاز استان باشد، افزود: کارکرد ناقص کارخانجات لبنی خراسان‌جنوبی (به دلیل تعطیلی و یا عدم تولید با تمام ظرفیت) باعث شده که جمع آوری شیر در استان به نحو کامل انجام نشده و دامدار مجبور به صادر کردن شیر تولیدی به خارج از استان شود.
خیریه گفت: این امر کرایه حمل بسیار زیادی را بر دامدار تحمیل و هزینه‌های تولید را تحت شعاع و از حاشیه سود دامدار می‌کاهد چرا که دامدار موظف است شیر را به قیمت دولتی یعنی با قیمت شیر در مبدا به کارخانجات شیر خارج از استان بفروشد که این باعث زیان دامداران شده است.
وی بیان‌کرد: از طرف دیگر شیر خام خارج شده از استان بعد از فرآوری در سایر استانها، دوباره به خراسان‌جنوبی برمی گردد که باعث بی بهره ماندن استان از ارزش افزوده این محصول و تحمیل هزینه های حمل شده است.
گلایه از تصمیمات پشت درب های بسته
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند ادامه‌داد: متأسفانه برخی از تصمیمات در پشت درهای بسته گرفته می‌شود و مشکلاتی برای تولیدکنندگان ایجاد می‌کند و در تصمیم گیری ها باید از ظرفیت خبرگان آن صنعت استفاده شود تا در اجرا با مشکل مواجه نگردد.
خیریه با تأکید بر اینکه باید براساس ظرفیت‌ها و اهلیت سنجی مجوز واحدهای تولیدی صادر شود، بیان‌کرد: تا زمانی که قیمت‌ها دستوری بوده و به روز نشود ما همچنان شاهد چنین مشکلاتی خواهیم بود.
محمد علی رمضانی، رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی بیرجند نیز در این جلسه با تأکید بر اینکه ما در خراسان‌جنوبی مازاد بر مصرف، لبنیات نداریم، گفت: شیر تولیدی در خراسان‌جنوبی نیز مازاد بر ظرفیت تولید کارخانجات نیست. بر این اساس می‌توان گفت کارخانجات خراسان‌جنوبی ظرفیت تولید و فرآوری میزان شیر تولید شده توسط دامدار را داشته و بازار نیز کشش مصرف این حجم تولید را دارد اما متأسفانه به دلایلی همچون مشکل نقدینگی و سرمایه در گردش واحدهای فرآوری و عدم به روز بودن خط تولید این کارخانجات این امر در استان با مشکلاتی مواجه شده است.
کارخانه‌های لبنی خراسان‌جنوبی به سمت تنوع محصول بروند
رمضانی با اشاره به وجود خط تولید محصولات سنتی لبنی در استان (تولید شیرپاستوریزه، ماست و دوغ) اظهار کرد: ضروری است که این کارخانجات به سمت تنوع کالا و تولید محصولاتی از قبیل پنیر، خامه، پنیر پیتزا، بستنی، خامه قنادی و ... پیش روند تا ارزش افزوده این محصولات نصیب خراسان‌جنوبی شود.
رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی بیرجند گفت: تحمیل هزینه‌های حمل، واسطه گری و همچنین خرید شیر تولیدی دامداران استان با زیر قیمت توسط کارخانجات سایر استانها از عمده ترین مشکلات این حوزه می باشد.
وی خواستار ارائه راهکار توسط حاضرین به منظور حل مشکل دامداران و واحدهای لبنی و اجتناب از خروج شیر خام خراسان جنوبی با قیمت‌های پایین شد.
رمضانی یادآور شد: ایجاد کارخانه تولید شیرخشک در خراسان‌جنوبی را منطقی نمی‌دانم چرا که وقتی ما در تولید پنیر و بستنی با مشکلات عدیده‌ای رو به رو هستیم چگونه می‌توانیم انتظار تولید شیر خشک داشته باشیم که حجم انبوهی از شیر خام و سرمایه گذاری بالایی نیاز دارد.
مهدی قاسمی، مدیرعامل تعاونی پیام دام خوسف و نماینده اتحادیه دامداران خراسان‌جنوبی نیز با ارائه آمار دقیق از تولید شیر در خراسان‌جنوبی بیان‌کرد: درحال حاضر تولید شیر در استان حدود ۲۵۰ تن در روز است که از این میزان ۱۲۰ تن به ایستگاه‌ها و کارخانجات تحویل داده می شود.
تنها ۳۰ تن شیر در خراسان جنوبی فرآوری می‌شود
وی افزود: از این ۱۲۰ تن تنها ۳۰ تن در داخل خراسان‌جنوبی فرآوری و ۹۰ تن دیگر به خارج از استان حمل می‌شود.
نماینده اتحادیه دامداران خراسان‌جنوبی بزرگترین مشکل موجود در این خصوص را واگذاری پروانه‌ها و احداث کارخانجات بدون اهلیت‌سنجی بیان‌کرد و افزود: متأسفانه تعداد زیادی از پروانه‌های صادره و کارخانجات ایجاد شده، عملاً فعال نبوده و مشکلات زیادی را برای دامداران ایجاد کرده است.
قاسمی با تأکید بر اینکه شیر کالایی فساد پذیر است، گفت: حمل شیر به خارج از استان علاوه بر تحمیل هزینه‌های حمل بر دامدار باعث افت کیفیت شیر و در نتیجه پایین آمدن قیمت آن می شود.
وی افزود: عنوان می‌شود ظرفیت اسمی مندرج در پروانه‌های صادر شده بیشتر از نیاز استان است و نباید به دنبال ایجاد ظرفیت جدید بود درصورتی که بسیاری از این کارخانه‌ها غیرفعال و یا با ظرفیت بسیار پائین در حال تولید هستند.
بزرگترین مشکل واگذاری پروانه‌ها و احداث کارخانجات بدون اهلیت‌سنجی است و متأسفانه تعداد زیادی از پروانه‌های صادره و کارخانجات ایجاد شده، عملاً فعال نیستند
ضرورت خرید تضمینی شیر
نماینده اتحادیه دامداران خراسان‌جنوبی در ادامه با اشاره به قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب مجلس شورای اسلامی بر ضرورت خرید تضمینی شیر تأکید کرد.
قاسمی مشکل عمده خراسان‌جنوبی در تولید محصولات لبنی را وجود کارخانجات لبنی سنتی دانست و افزود: صنایعی که حجم شیر زیادی مصرف می‌کنند واحدهای تولیدی پنیر و شیر خشک هستند که متأسفانه در استان خط تولید این محصولات وجود ندارد.
وی لازمه جمع آوری و فرآوری شیر تولیدی خراسان‌جنوبی را ایجاد خط تولید این محصولات دانست و گفت: از دیگر مشکلات عدم فروش محصولات لبنی خراسان‌جنوبی در مقایسه با سایر برندها، حاشیه سود کم مغازه داران است.
از دیگر موارد مطرح شده توسط نماینده اتحادیه دامداران عدم تبلیغات و بازاریابی علمی و اصولی محصولات استان بود.
محمد رضادهقان، مدیرعامل شرکت لبنیات قهستان با اشاره به مشکلات امر تولید محصولات لبنی بیان‌کرد: امسال هزینه‌های کارگری حدود ۴۰ درصد، هزینه‌های حمل حدود ۵۰ درصد و هزینه‌های مواد اولیه و بسته‌بندی بیش از ۵۰ درصد افزایش قیمت داشته است اما قیمت شیر از پارسال افزایش نداشته است.
تولید جوابگوی سود بالای تسهیلات بانکی نیست و درصد سود تسهیلات بانکی بیشتر از درصد سود تولید کننده است
تولید شیر مقرون به صرفه نیست
وی با اشاره به افزایش قیمت علوفه و خوراک دام گفت: تولید شیر برای دامدار نیز مقرون به صرفه نیست چرا که قیمت این محصولات دستوری است و تولید کننده اجازه افزایش قیمت براساس افزایش قیمت تمام شده محصول را ندارد.
دهقان مشکل اساسی امر تولید را در ابتدای کار و در دریافت تسهیلات جهت شروع فعالیت تولیدی عنوان کرد و افزود: تولید جوابگوی سود بالای تسهیلات بانکی نیست و درصد سود تسهیلات بانکی بیشتر از درصد سود تولید کننده است.
وی گفت: از طرف دیگر با افزایش قیمت مواد اولیه، حقوق کارگری، بیمه، مالیات و قیمت بالای نهاده‌های دامی و کرایه‌های حمل و کاهش قدرت خرید مردم و تعیین قیمت دستوری، تولید منطقی نیست و امر تولید با مشکلات زیربنایی همراه است.
عمده‌ترین مشکل صنعت لبنیات قیمت‌گذاری دستوری است
مهدی قلعه نویی سرپرست واحد تولید شرکت سهامی زراعی خضری نیز در این جلسه عمده‌ترین مشکل تولید را قیمت‌گذاری دستوری عنوان و اظهارکرد: آخرین تاریخ تعیین قیمت مربوطه به ۱۷ آبان ۹۹ است و از آن زمان علی رغم افزایش قیمت دستمزد، مواد اولیه، کرایه حمل و ... تاکنون افزایش قیمت نداشته‌ایم.
قلعه نویی گفت: برای احداث خط تولید پنیر UF حداقل ۲۰ میلیارد تومان سرمایه لازم است و از طرف دیگر تولید این محصول بسیار آب بر می‌باشد.
حسین روحبخش معاون مدیریت صنایع جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی با ابراز ناراحتی از مسائل مطرح شده توسط دامداران و واحدهای لبنی استان گفت: مشکل اساسی تولید، اقتصاد آشفته و نابسامان است که نیازمند سیاست های حمایتی دولت هستند.
ضرورت تنوع محصولات لبنی مشتری پسند
وی با بیان اینکه در چرخه تولید و رقابت خواه ناخواه عده‌ای از عرصه ی تولید خارج می‌شود بیان‌کرد: دولت اگر توانمند باشد سیاست های حمایتی را به نحوی تنظیم می کند که کسی در این موج غرق نشود.
روحبخش با اشاره به ضرورت تنوع محصولات لبنی مشتری پسند در کارخانه‌های تولیدی خراسان‌جنوبی گفت: براساس پایش انجام شده واحدهای فعال و غیرفعال تفکیک و برای واحدهای غیر فعال اخطاریه صادر گردیده که ظرف مدت ۳ ماه نسبت به تعیین وضعیت اقدام نمایند و یا فعال شوند و یا از گردونه خارج و مجوز آنها باطل خواهد شد.
روحبخش در ادامه بیان‌کرد: کاری که از دست ما به عنوان سازمان متولی صدور مجوز ها و پروانه های بهره برداری برآمد، باطل کردن مجوزهای بلااثر و غیر فعال و صاف کردن مسیر ورود سرمایه گذار باحذف سرمایه گذاران فیک بوده است.
معاون صنایع جهاد کشاورزی با اشاره به بازدیدهای اخیر انجام شده از واحدهای تولیدی استان اظهارکرد: در بازدیدهای انجام شده علت تعطیلی و غیرفعال بودن واحدها کمبود نقدینگی و عدم فروش محصولات عنوان شده است.
قیمت جوابگوی هزینه دامدار نیست
روحبخش با اشاره به بحث قیمت گذاری دستوری و عدم تعیین قیمت متعادل اظهار کرد: این قیمت گذاری جوابگوی هزینه های دامدار نیست و این مورد قبول ما نیز می باشد اما اگر توان اقتصادی مردم را نیز باید در نظر گرفت.
وی گفت: هنر یک تولید کننده مدیریت جمیع موارد و معضلات با کمترین هزینه است که حال این هزینه می‌تواند تعدادکارگر، هزینه کم شیر یا هزینه ایجاد تنوع در محصولات و ... باشد.
معاون مدیریت صنایع جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی افزود: بحث عدم امکان رقابت کارخانه‌های لبنی داخل استان با بِرندهای معتبر و شناخته شده نیز وجود دارد و باید راهکارهایی در این زمینه اندیشیده شود.
روحبخش اظهار کرد: عدم سیاست‌گذاری مناسب، عدم حضور سرمایه‌گذار قوی و ضعف کارخانه‌ها از جمله مشکلات خراسان‌جنوبی در حوزه صنعت لبنیات است.
افراد با در اختیار داشتن ۶۰ درصد منابع مالی طرح در صنعت لبنیات ورود کنند
وی با اشاره به مشکلات مالی و اعتباری بیان‌کرد: کسی در عرصه صنعت لبنیات ورود پیدا کند که حداقل ۶۰ درصد منابع مالی طرح را داشته باشد.
رسول عباسی کارشناسی دفتر هماهنگی امور سرمایه گذاری و اشتغال استانداری خراسان‌جنوبی نیز در این جلسه با بیان اینکه وضعیت صنعت و تولید در واحدهای لبنی قابل مقایسه با تولید محصولات سنتی دریک مغازه نیست،
وی گفت: در بحث استمهال، کلیه متقاضیان استمهال در سال گذشته به کمیته‌های مربوطه ارجاع و با درخواست استمهال آنان موافقت شده است مگر اینکه متقاضی در خصوص تضامین و وثائق مشکل داشته است.
وی در ادامه اظهارکرد: مشکل دامداران و صنایع لبنی خراسان‌جنوبی همیشه بوده و هیچ گاه حل نشده است فقط دربرحه ای از زمان کم رنگ تر یا پررنگ تر شده است که نیازمند چاره اندیشی و اتخاذ تصمیمات کارشناسی است.
سود تسهیلات براساس مصوبه شورای پول و اعتبار است
علیرضا قاسمی، نماینده بانک کشاورزی خراسان‌جنوبی با بیان اینکه منابع داخلی بانک‌ها، نرخ سپرده و سود تسهیلات براساس مصوبه شورای پول و اعتبار تعیین می گردد و از عهده بانک خارج است، افزود: درخصوص استفاده از تسهیلات صندوق توسعه ملی اگر طرح سرمایه گذاری جدید بوده و توسعه ای نباشد برای بار دوم و سوم متوالی، گرفتن تسهیلات صندوق توسعه ملی بلامانع است.
وی با بیان اینکه قوانین صندوق توسعه ملی یکسان است و مربوط به بانک خاصی نیست، گفت: براساس قوانین و ضوابط صندوق توسعه ملی یک شناسه ملی یا شماره ملی بیشتر از یکبار نمی‌تواند تسهیلات توسعه ای بگیرد و در پرداخت سرمایه در گردش محدودیت وجود دارد و همچنین دو سرمایه در گردش همزمان برای یک طرح پرداخت نمی‌شود.
نماینده بانک کشاورزی افزود: بانک همواره براساس ضوابط بانک مرکزی و سیستم‌های نظارتی حاکم بربانک وثائق را از مشتری طلب می‌کند.
محبوبه فلاح، رئیس گروه آمایش سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان‌جنوبی، با اشاره به ضرورت توجه به بحث مزیت رقابتی بیان‌کرد: تولید کنندگان استان باید به دنبال ایجاد مزیت و ارزش در محصولات خود نسبت به تولیدات مشابه سایر استانها باشند.
وضعیت شاخص‌های سلامتی در محصولات لبنی خراسان‌جنوبی
وی اظهار کرد: براساس مقایسه انجام شده در اداره استاندارد استان شیر و ماست واحدهای لبنی استان از لحاظ شاخص های سلامتی وضعیت بهتری را نسبت به برندهای مطرح بازار دارند که فروش کم این محصولات حاکی از عدم تبلیغات است.
فلاح با اشاره به اهمیت شاخص های سلامتی در محصولات غذایی کشور یادآورشد: باید با تبلیغات و معرفی این ویژگی‌ها در محصولات لبنی خراسان‌جنوبی به عنوان مزیت رقابتی تولیدات استان، اقدام کرد.
تولیدکنندگان خراسان جنوبی بر این باورند که می توانند در داخل محصولات لبنی متعددی تولید کنند به شرط آنکه بخش دولتی با قیمت دستوری چوب لای چرخ آنان نگذارد.
نظر شما