بازار؛ گروه بین الملل: دور پنجم مذاکرات ایران و کمیسیون مشترک برجام که متشکل است از ایران و کشورهای ۱+۴، از روز سه شنبه شروع شده و جلسه اول کمیسیون مشترک نیز برگزار شد. ادامه کار توسط کارگروه‌ها در هر دو حوزه هسته‌ای و رفع تحریمها و کارگروه سوم که مربوط به نحوه اجرای توافقات خواهد بود، ادامه پیدا خواهد کرد.
«سید عباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیأت ایرانی شرکت کننده در مذاکرات وین پس از نشست روز سه شنبه کمیسیون مشترک برجام در گفت‌وگویی درباره نشست مذکور گفت: همه طرف‌ها کماکان جدی هستند و با جدیت در این مذاکرات حضور پیدا کردند، خیلی از هیأت‌ها امیدوار هستند که این دور بتواند دور آخر مذاکرات باشد و ما به یک جمع بندی برسیم. میشود چنین امیدی را داشت، ولی یک مقدار هم باید محتاط بود. موضوعاتی که برای نهایی شدن و تصمیم گیری باقی‌مانده، کماکان موضوعات مهمی هستند، البته تعدادشان کمتر شده و در دوره‌های گذشته در نگارش متن هم مقدار زیادی جلو رفتیم. این دور هم می‌توانیم کار را بیشتر جلو ببریم، ولی چند موضوعی که باقی‌مانده، کماکان موضوعات کلیدی هستند که درباره آنها تصمیم گیری باید صورت بگیرد.
رئیس هیأت ایرانی شرکت کننده در مذاکرات وین اظهار داشته بود: باید کماکان محتاطانه درباره اینکه آیا این دور میتواند دور آخر باشد یا نه، صحبت کرد. امیدواریم بتوانیم هر چه زودتر این کار را انجام دهیم ولی دنبال توافقی هستیم که خواسته‌ها و مواضع قطعی ما که قبلا به کرات مورد اشاره واقع شده را تامین کرده باشد.
در خصوص دور پنجم مذاکرات وین خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا انجام داده که در ادامه آمده است.
*عباس عراقچی رئیس تیم مذاکره کننده ایران در وین گفته است همه طرف‌ها کماکان جدی هستند و با جدیت در این مذاکرات حضور پیدا کردند، خیلی از هیأت‌ها امیدوار هستند که این دور از مذاکرات بتواند دور آخر باشد و ما به یک جمع بندی برسیم. میشود چنین امیدی را داشت، ولی یک مقدار هم باید محتاط بود. به نظر شما این امید وجود دارد این دور آخر باشد؟
در مذاکرات همواره امید به رسیدن نتایج مطلوب وجود دارد، ولی نباید فراموش کنیم که ترامپ نه تنها آمریکا را از برجام خارج کرد بلکه آن عهد نامه را لت و پار کرد و لذا احیای آن با مشکلات زیادی روبرو است. لذا باید ما باید دید رئالیستی نه فقط خوشبینی کاذب در این مورد داشته باشیم.
*عراقچی همچنین اعلام کرده برخی مسائل کلیدی حل شده ولی هنوز برخی باقی مانده است. این مسائل کدامند؟
مسائل کلیدی برای ایران لغو تحریمهای اصلی هستند ولی آمریکا در روی تعلیق و نه لغو برخی از تحریمها تاکید دارد. شواهد در آمریکا نشان میدهند که توافقی جامع بین ایران و آمریکا برای احیای مجدد برجام در آینده نزدیک در دسترس نیست مگر اینکه ایران امتیاز های بیشتری از آنچه که در سال ۲۰۱۵ داده بود بدهد.
*حسن روحانی اعلام کرده مذاکرات وین تا حصول نتیجه ادامه خواهد یافت. معنای ضمنی این حرف این است که شکستی در مذاکرات نخواهد بود. ارزیابی شما چیست؟
اگر به یاد داشته باشید، قبل از شروع مذاکرات اخیر، ایران گفته بود که مایل به مذاکرات فرسایشی در مورد برجام نیست ولی این گفته آقای روحانی نشان میدهد که ایران وارد مذاکرات فرسایشی شده است و تا پایان دولت آقای روحانی ایران مذاکرات را ادامه خواهد داد. احتمال اینکه گفت‌وگوها برای احیای برجام در دولت بعدی ادامه پیدا کند نیز وجود دارد چون تصمیمات در این مورد در سطح نظام گرفته میشود و نه توسط رئیس جمهور ایران و کابینه دولتی که سر کار است.
*آیا امریکا هم مذاکرات را تا رسیدن به نتیجه ادامه خواهد داد و چقدر احیای برجام برای پیشبرد سیاستهای خاورمیانه ای او اهمیت دارد؟
من فکر میکنم دولت بایدن تا زمانی که امیدوار باشد که بتواند ایران را به دادن امتیازات بیشتر، به خصوص در مورد سیاست موشکی و دفاعی، وادار کند به مذاکرات ادامه خواهد داد. آمریکا همواره برجام را به عنوان پله اول برای پیشبرد سیاستهای خاورمیانه ای خود در نظر داشته است.
*موضوع مهم چگونگی رفع تحریمهای ایران است. به نظر می رسد تحریمهای غیر هسته ای صرفا تعلیق می شود. چه تضمینی وجود خواهد داشت که آمریکا مجدد از آنها به عنوان اهرم فشار برای مذاکره در خصوص مسائل موشکی و سیاست منطقه ای استفاده نکند؟
بله، من با این ارزیابی که آمریکا فقط مایل به تعلیق و نه لغو تحریمهای غیر هسته ای است موافقم. بعلاوه، دولت بایدن مایل به لغو دائمی برخی از تحریمهای هسته ای نیز نمی باشد. بعلاوه، هیچ تضمینی در مورد اینکه آمریکا مجدد از آنها به عنوان اهرم فشار برای مذاکره در خصوص مسائل موشکی و سیاست منطقه ای استفاده نکند وجود نخواهد داشت. بدون تصویب سنای آمریکا، تضمین مفهومی ندارد.
*احتمال تغییر ترکیب سنا آمریکا در انتخابات دو سال آینده سنا وجود دارد. این موضوع چه تاثیری بر رویکرد آمریکا به موضوع تحریمهای ایران خواهد داشت؟ به عبارت دیگر آیا با از دست رفتن اکثریت سنا که در اختیار دموکراتهاست، ممکن نیست سنا اقداماتی انجام دهد که منافع اقتصادی ایران از برجام محقق نشود؟
چه دموکراتها بتوانند کنترل سنا را در دست داشته باشند و چه کنترل سنا را از دست بدهند، جو کنونی ضد ایران در آن باقی خواهد ماند. البته اگر حزب جمهوریخواه، که اکنون بیشتر شبیه به یک فرقه ترامپ پرست است تا یک حزب سیاسی، کنترل اکثریت سنا را دوباره به دست بگیرد خیلی آسان تر میتواند جلوی منافع اقتصادی ایران از برجام را با تدوین قوانین جدید بگیرد.
نظر شما