تعلیق ۱۲۰ روزه تحریمها به جای لغو!| تداوم سایه فشار امریکا بر سر اقتصاد ایران

جواد حیران نیا؛ بازار: مذاکرات وین از روز جمعه از سر گرفته می شود و خبرهایی مبنی بر رفع تحریمها در برخی حوزه ها از جمله نفت، فلزات، بانکی و ... باعث واکنش بازار ایران به آن شده است.

باید توجه داشت که تحریمهای ایران تماما «لغو» نخواهد شد و بر اساس مکانیسمها و عناوین تحریمهای اعمال شده علیه ایران، حالتهایی از لغو، تعلیق یا «ویو»(تعلیق موقت ۱۲۰ روزه یا ۱۸۰ روزه) وجود خواهد داشت.

برای ردگیری این موضوع باید در نظر داشت زمانی که ترامپ از برجام خارج شد و آنرا نقض کرد و تحریمهای ذیل برجام را بازگرداند در اقدامی دیگر برچسب تحریمها را از ذیل هسته ای به غیر هسته ای تغییر داد.

برای نمونه بانکهای ایران که سابقا ذیل تحریمهای هسته ای قرار داشتند و با انعقاد برجام از تحریم خارج شدند را با برچسبهای قانون مبارزه با پولشویی(سیسادا) و قانون مبارزه با تروریسم(پاتریوت) تحریم کرد. یعنی اگر بانکهای ایران بخواهند از تحریم خارج شوند از منظر قوانین داخلی امریکا صرفا با بازگشت امریکا به برجام میسر نیست. چرا که برجام محدود به رفع تحریمهای هسته ای است.

در خصوص تحریمهای مرتبط با شرکت کشتیرانی ایران باید در نظر داشت آمریکا این تحریمها را پیش از این از ذیل برچسب هسته ای خارج کرده و آنرا ذیل برچسب جدیدی قرار داده است

در خصوص تحریمهای مرتبط با شرکت کشتیرانی ایران باید در نظر داشت آمریکا این تحریمها را پیش از این از ذیل برچسب هسته ای خارج کرده و آنرا ذیل برچسب جدیدی قرار داده است.

بر این اساس فعالیتهای مرتبط با خطوط کشتی‌رانی ایران در فهرست تحریم‌های «دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا» (اوفک) قرار گرفته است.

براساس این گزارش، کشتی‌های مشمول قانون تحریم آمریکا، در ذیل سه عنوان «ایران»، «مقررات تحریم‌های مربوط به اشاعه سلاح‌های کشتار جمعی» و «مقررات تحریم مالی ایران» قرار گرفتند.

این موضوع در توضیح وزارت خزانه داری آمریکا در خصوص این تحریمها نمایان است: «در ۵ نوامبر ۲۰۱۸، اوفک خطوط کشتیرانی ایران (IRISL) و همچنین E-Sail را تحت برچسب ایران در لیست ملیت‌های مشمول تحریم قرار دادند تا آنها را به عنوان نهادهایی مشخص کنند که با تعریف (ارائه شده از) دولت ایران که دارایی‌ها و منافع حاصل از آن طبق فرمان اجرایی ۱۳۵۹۹ بلوکه شده است، سازگار هستند.

به دنبال تحریم آنها طبق فرمان اجرایی ۱۳۳۸۲ مورخ ۸ ژوئن ۲۰۲۰، اوفک برچسب‌های «اشاعه ‎کنندگان تسلیحات کشتار جمعی» [NPWMD] و «آئین‌نامه‌های تحریم‌های مالی ایران» [IFSR] را نیز در لیست ملیت‌های مشمول تحریم به ورودی (تحریم‌های) IRISL و E-Sail اضافه می‌کند.

در نتیجه این اقدام، معاملات انجام شده از سوی اتباع آمریکایی یا آن دسته از معاملاتی که در ایالات متحده انجام می‌شود یا این کشور را در (تعامل) با IRISL و E-Sail دخیل می‌کند طبق قوانین تحریمی مربوط به اشاعه ‎کنندگان تسلیحات کشتار جمعی [۳۱ C.F.R. part ۵۴۴] و همچنین فرمان اجرایی ۱۳۵۹۹ که طبق آئین‌نامه‌های تحریم‌ها و معاملات ایران ۳۱ C.F.R. part ۵۶۰ (ITSR) اجرا می‌شوند؛ مشمول ممنوعیت می‌شود. اتباع غیرآمریکایی که آگاهانه در معاملات خاص با IRISL و E-Sail دخیل می‌شوند نیز طبق حکم [۱۲-۱۱-۲۰۱۹] مربوط به دیگر مقامات، خود را معرض تحریم‌ها قرار می‌دهند.»

امریکا در واقع برای رفع تحریمهای غیر هسته ای زمین بازی را جوری طراحی کرده که رفع تحریمهای سابقا هسته ای نیازمند گفتگوهای فراگیر در خصوص موضوع موشکی و سیاست منطقه ای ایران باشد

امریکا در واقع برای رفع تحریمهای غیر هسته ای زمین بازی را جوری طراحی کرده که رفع تحریمهای سابقا هسته ای نیازمند گفتگوهای فراگیر در خصوص موضوع موشکی و سیاست منطقه ای ایران باشد. چرا که برای رفع تحریمهای مبتنی بر قانون مبارزه با تروریسم ایران باید در خصوص فعالیتهای منطقه ای گفتگو کند.

این موضوعی است که توسط «ریچارد نفیو» طراح تحریمهای ایران در دوره اوباما و عضو کنونی تیم مذاکره کننده آمریکا در وین(معاون رابرت مالی) تایید شده است.

در واقع «نفیو» تأکید دارد که تحریمهای هسته ای ایران که در دولت ترامپ ذیل عناوین و برچسبهایی چون تروریسم، سلاحهای کشتار جمعی و ... قرار گرفته صرفا با اختیارات رئیس جمهور آمریکا قابل رفع نیست.

حال بر اساس مواضع تیمهای مذاکره کننده در وین نیز مشخص است که تحریمهای غیر هسته ای-که در دوره ترامپ ذیل برچسب هسته ای بودند- صرفا تعلیق می شوند و ممکن است برخی از آنها نیز صرفا «ویو» شوند یعنی برای مدن ۱۲۰ روزه یا ۱۸۰ روزه تعلیق شوند.

تعلیق تحریمهای ایران از سوی امریکا باعث می شود تا سرمایه گذاران خارجی جراتی برای همکاری با ایران نداشته باشند و بر این اساس اهرم تحریم کماکان بر سر اقتصاد ایران خواهد بود

«ویو» در واقع حالتی بدتر از تعلیق است. چرا که در تعلیق فرض بر این است که رفع تحریمها چون در اختیار و صلاحیت رئیس جمهور آمریکا نیست صرفا تعلیق می شود تا شاید بعدها کنگره آنها را «لغو» کند.

اما در وضعیت «ویو» ما شاهد تعلیق موقت هستیم که معمولا تمدید «تعلیق موقت» هم مشروط به شرایطی می شود. نمونه این موضوع در تعلیق تحریمهای مرتبط با رآکتور اراک وجود داشت که توسط ترامپ تمدید می شد. اما علیرغم این موضوع طرف چینی جرات نداشت که در زمینه رآکتور اراک با ایران همکاری کند و احتمال تحریم مجدد آنرا بهانه می کرد.

منظور این است که تعلیق و در حالت بدتر «ویو» کردن تحریمهای ایران از سوی امریکا باعث می شود تا سرمایه گذاران خارجی جراتی برای همکاری با ایران نداشته باشند و بر این اساس اهرم تحریم کماکان بر سر اقتصاد ایران خواهد بود.

همچنین تعلیق تحریمها باعث می شود اهرم فشار تحریمی به سایر حوزه های غیربرجامی از جمله سیاستهای منطقه ای ایران؛ مباحث حقوق بشر ایران؛ موضوع موشکی ایران خیلی راحتر و با دست بازتر پیوند بخورد.