حمیدفهیمی؛ بازار: در دنیای امروز، تکنولوژی و فناوری اطلاعات در تمامی شئونات زندگی بشر رخنه کرده و به عنوان یکی از مولفههای مهم پیشرفت جوامع ایفای نقش کرده است. در سالهای اخیر تکنولوژیهای نوین به بازار سرمایه نیز ورود پیدا کرده و سهولت در تصمیم گیری، افزایش سرعت انجام معاملات و کاهش خطاهای انسانی را برای اهالی این بازار به ارمغان آورده است.یکی از مهمترین این پیشرفتها معاملات الگوریتمی میباشد که با بهره گیری از مجموعهای از دستورالعملهای مشخص، الگوریتمهاو کدهای رایانه ای و عموما با تمرکز بر زمان ورود سفارشات خرید و فروش، قیمت، حجم معاملات و دیگر مولفه های تعریف شده در راستای سودآوری بیشتر به کار گرفته میشود. در واقع الگوریتمها با بررسی و تحلیل اطلاعات موجود، بدون واسطه انسانی به معاملات اوراق بهادار می‌پردازندو نقشی مستقیم در روند قیمتی اوراق بهادار ایفا میکنند. در بسیاری از بورسهای بزرگ دنیا بخش قابل توجهی از معاملات معامله گران حقیقی و حقوقی، بالاخص بازارگردانها، از طریق معاملات الگوریتمی صورت میپذیرد. در بورس ایران نیز با وجود اینکه در سالهای اخیر معاملات الگوریتمی مورد توجه اهالی بازار سرمایه قرار گرفته و به یکی از روشها و ابزارهای نوین معاملاتی تبدیل شده است، اما استفاده از این ابزار به لحاظ سطح پیشرفت، توسعه، تعداد کاربران و همچنین به دلیل محدودیتهای سیستمی موجود فاصله زیادی با دیگر بورسهای دنیا دارد.
کسب سود یکی از مهمترین دلایل سرمایه گذاری و انجام معاملات اشخاص حقیقی و حقوقی در بازارهای مالی می باشد. بازارگردانها در راستای انجام وظایف بازارگردانی خود و سرمایه گذاران با افق سرمایه گذاری کوتاه مدت و نوسان گیران از جمله اشخاصی در بازار سرمایه هستند که با هدف کسب سود در کوتاهترین زمان ممکن اقدام به انجام معامله میکنند. این اشخاص را میتوان یکی از موثرترین نیروها در جهت افزایش قدرت نقدشوندگی بازار نام برد. با افزایش تعداد سهامداران، تعداد شرکتهای پذیرفته شده در بازار سرمایه و حجم معاملات، سرعت در تصمیمگیری و انجام معاملات، عامل کلیدی در موفقیت و کسب سود را ایفا خواهد کرد. در این شرایط، با توجه به محدودیتهای ذاتی معاملهگر، معاملات الگوریتمی به کمک این افراد آمده تا علاوه بر اجرای سریع معاملات افراد بر پایه برنامههای از پیش تعیین شده، نقدشوندگی بازار را نیز تقویت کند.
در تمامی بورسهای دنیا، نهاد ناظر به عنوان بالاترین رکن بازار اوراق بهادار بر کلیه فعالیتهای اطلاعاتی و معاملاتی مربوط به ناشر و اوراق بهادار نظارت کرده و در مواقع لزوم مطابق با قوانین و دستورالعملهای موجود، اقدام به عکس العمل مینماید.
در بورس ایران نیز در مهر ماه سال گذشته و با توجه به شرایط حاکم بر بازار سرمایه، نهاد ناظر با ظن ایجاد اختلال در سیستم معاملاتی از طریق انجام معاملات الگوریتمی و به منظور بازگشت ثبات به بازار و حفظ شرایط تعادل عرضه و تقاضا در بازار، ورود سفارشات و معاملات کلیه مشتریان اعم از حقیقی و حقوقی به جز بازارگردانان دارای مجوز را از طریق انجام این معاملات ممنوع اعلام کرد. این ممنوعیت در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰ به صورت مشروط لغو شد.با توجه به لغو ممنوعیت مذکور و به منظور توسعه و پویایی این نوع معاملات ضروری است که اقدامات متعددی صورت پذیرد. بخش از این اقدامات مربوط به ارکان نظارتی بازار سرمایه بوده تا با تدوین و بروز رسانی الزامات معاملات الگوریتمی زمینه بکارگیری این معاملات توسط طیف گسترده تری از معامله گران را فراهم آورد. توسعه و بهبود زیرساختهای اجرایی و عملیاتی توسط بورسها و شرکت مدیریت فناوری بورس تهران و در نهایت توسعه و تکمیل الگوریتمها و برطرف نمودن باگها و ضعفهای این الگوریتمها به منظور تطبیق با قوانین و مقررات توسط کاربران از دیگر نیازهای اجرای بهتر این نوع معاملات است. بنابراین آنچه که مسلم است این است که در آینده سهم معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه ایران نیز افزایش پیدا خواهد کرد و الگوریتمها به یکی از مولفه های مهم و غیر قابل انکار در روند معاملات مبدل خواهند گشت. بدون شک این الگوریتمها افزایش حجم معالات و نقدشوندگی بازار،افزایش ارزش معاملات،افزایش سرعت انجام معاملات و کاهش خطاهای انسانی و در نهایت افزایش کارایی بازار را در پی خواهند داشت و از همین رو با افزایش تعداد سهامداران، ناشران، حجم معاملات، عمق بازار و ورود نقدینگی بیشتر به این بازار، توسعه بازار سرمایه و کسب موفقیت در آن مستلزم بهره گیری از معاملات الگوریتمی خواهد بود.
نظر شما