به گزارش بازار، « پل آر. پیلار»، استاد دانشگاه و عضو سابق آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا(CIA) به تازگی در مطلبی که در پایگاه تحلیلی «ریسپانسیبل استیت کرفت» منتشر کرده به موضوع روابط ایران و عربستان و تاثیر آن بر برخی مولفه های منطقه ای پرداخته است.
پیلار اکنون عضو ارشد غیرمقیم مرکز مطالعات امنیتی دانشگاه جورج تاون و همچنین محقق مرکز اطلاعات و امنیت قرن ۲۱ موسسه بروکینگز است. او همچنین سابقه تدریس در دانشگاه جرج تاون را دارد و در تازه ترین یادداشت خود گفته است: اعتیاد وسواسی آمریکا به کشمکش با ایران، موجب چشم پوشی از یک واقعیت می شود: اگر جزییات دقیق آنچه که تهدید ایران قلمداد می شود را واکاوی کنیم، روشن می شود که این پدیده، تقریبا بطور کامل، سرشتی منطقه ای دارد.
تهدیدِ انگاری ایران علیه همسایگان یا علیه نیروهای آمریکایی است که برای حفاظت از این همسایگان به کار گرفته شده اند. هر میزان که روابط میان ایران و همسایگانش آرامتر و روانتر شود، این تهدید هم عمدتا کنار می رود و به همان میزان هم از احساس ضرورت آمریکا برای واکنش به آن کاسته می شود.
ایران که زیر فشار بین المللی بیشتری بوده، تمایل نیرومندتر و پایدارتری به روابط دو سوی خلیج فارس داشته است. حسن روحانی رییس جمهوری ایران، یک ساختار چندجانبه برای تقویت صلح و امنیت در منطقه خلیج فارس را ارائه کرد که کاملا با تلاش های دوجانبه برای کاهش تنش با عربستان سعودی سازگار است.
عربستان سعودی، انگیزه های گوناگونی برای در پیش گرفتن هماوردی با ایران داشته است. این اواخر، محمدبن سلمان، دلایل خوبی برای بازنگری در این راهبرد دارد. جنگ یمن بسیار پرهزینه شده و رخدادهای این چندسال گوشزد می کند که تشدید رویارویی می تواند تا چه اندازه برای اقتصاد عربستان آسیب رسان باشد.
اکنون هم با روی کار آمدن یک دولت تازه در واشنگتن، روشن شده که آمریکا بیش از این نمی خواهد که تداوم دشمنی بی پایان با ایران، یک اولویت غالب در خاورمیانه باشد و چه بسا از این پس توجه مناسبی هم به کردارهای قابل اعتراض رژیم سعودی خواهد داشت.
ریاض و تهران برای دنبال کردن رویکرد همگرایی خود، باید مراقب خرابکاران، از جمله شاید تندروها باشند. بزرگترین خرابکار خارجی هم دولت دست راستی اسراییل است همانطور که در پی خرابکاری در گفتگوهای مربوط به احیای برجام برآمد ولو آنکه بازگشت به این توافق، به سود منافع امنیتی خود اسراییل هم هست.
نتانیاهو دلایل دیگری هم برای به صدا درآوردن زنگ خطر بی پایان درباره ایران دارد، از جمله: جلوگیری از هرگونه همگرایی میان آمریکا و ایران و حفظ موقعیت اسراییل به عنوان تنها دوست واقعی آمریکا در خاورمیانه؛ تضعیف و منزوی کردن یک رقیب در نفوذ منطقه ای؛ منحرف کردن توجه بین المللی از اشغال قلمروهای فلسطینی و دیگر کردارهای اسراییل که نیازمند چنین توجهی هستند.
همگرایی میان ایران و عربستان یا هر کشور دیگر عربی خلیج فارس با این راهبرد سازگاری ندارد و نتانیاهو هر تلاشی می کند تا آن را ناکار سازد. بایدن، نه تنها باید مانع دولت اسراییل شود بلکه باید تندروهایی را هم که مخالف هرگونه کاهش تنش با ایران هستند، کنار زند.
نظر شما