بازار؛ گروه استانها؛ اصناف و بازاریان همواره به‌عنوان قشری از جامعه شناخته می‌شوند که در بستر تحولات اقتصادی و اجتماعی جایگاه و کارکرد گسترده و درعین‌حال مؤثری در حوزه‌های مختلف داشته‌اند. اصناف در بخش‌های مختلف اقتصادی با دولت‌ها و مردم در تعامل‌اند و در اقتصاد ایران اصناف به‌عنوان آخرین حلقه اقتصادی، اهمیت ویژه‌ای در رشد و پویایی اقتصاد کشور داشته و به دلیل گستردگی و ارتباط مستقیم با آحاد مردم به‌مثابه قلب اقتصادی جامعه عمل می‌کنند.
در حال حاضر ۳۰هزار واحد صنفی در خراسان شمالی فعال است که از این تعداد ۱۵ هزار واحد در غالب ۴۰ اتحادیه در بجنورد مدیریت می‌شوند. لذا با توجه به فرارسیدن سال نو و اهمیت اتاق اصناف در تنظیم بازار به سراغ مهدی امیدوار رئیس اتاق اصناف مرکز استان خراسان شمالی رفتیم و به گفتگو با وی پرداختیم.
* در ابتدا گزارشی از تعداد واحدها و اصناف فعال در سطح استان ارائه دهید؟
در حال حاضر ۳۰هزار واحد صنفی در خراسان شمالی فعال است که از این تعداد ۱۵ هزار واحد صنفی در غالب ۴۰ اتحادیه در بجنورد مدیریت می‌شود. گفتنی است از سال ۱۳۹۷ تقریباً سه هزار واحد صنفی بدون پروانه کسب بودند که اکنون هزار و ۲۰۰ صنف دارای پروانه به این واحدها اضافه‌شده‌اند.
* اتاق اصناف چه برنامه‌هایی برای تخفیفت یا افزایش معافیت‌های مالیاتی برای واحدهای صنفی در نظر گرفته است؟
متأسفانه در یک سال اخیر و همه‌گیر شدن ویروس کرونا بیش از ۸۰ درصد واحدهای صنفی در ماه‌های مختلف بر اساس شرایط قرمز و نارنجی بودن تعطیل شد و این بیشترین آسیب را به اصنافی چون آرایشگرها، تالارها،رستوران‌ها، مزون‌ها و همچنین عکاسان به دلیل وابستگی شغلی به هم وارد کرد که متأسفانه دولت در بحث مالیاتی کار به خصوصی برای این واحدها انجام نداده است.
۳۰هزار واحد صنفی در خراسان شمالی فعال است که از این تعداد ۱۵ هزار واحد صنفی در غالب ۴۰ اتحادیه در بجنورد مدیریت می‌شود
لازم به ذکر است پروسه مالیاتی یک بحث کشوری است و این مهم باید در سطح کشور حل شود البته ارتباطات از طریق اتاق اصناف کشور در حال انجام است و امیدواریم شاهد اتفاقات مثبتی در این زمینه باشیم.
* نظرتان در مورد فروشگاه‌های زنجیره‌ای استان بفرمایید
به‌شدت مخالف افزایش بی‌رویه فروشگاه‌های زنجیره‌ای بوده و معتقد هستیم مبنایی برای افتتاح این فروشگاه‌ها نیست و این افزایش بی‌رویه فروشگاه‌های زنجیره‌ای به مجموعه اقتصاد ریز آسیب می‌زند. در شهرستان بجنورد ۱۸ فروشگاه زنجیره‌ای فقط با یک برند فعال است و این موضوع ازآنجا نشأت می‌گیرد که در طول سال مجوزهایی بی‌رویه‌ای برای ایجاد فروشگاه‌های زنجیره‌ای در سطح کشور صادر می‌شود که متأسفانه بحث جمعیتی و منطقه بندی مورد ارزیابی قرار نمی‌گیرد و استان اختیاراتی در این حوزه ندارد.
درگذشته تصور بر این بوده که ایجاد این فروشگاه‌ها به واحدهای صنفی و همچنین مردم کمک می‌کند اما متأسفانه در چند ماه اخیر شاهد تخلفات زیادی در این حوزه شامل تخفیفت غیرمتعارف و عوام فریبانه در بجنورد بوده‌ایم که خوشبختانه با کسب مجوز در کنار سازمان صنعت و معدن ابن تخلفات را بررسی و پیگیری می‌کنیم.
* گزارشی مبنی بر تخلفات این فروشگاه‌ها وجود دارد؟
نظارت حوزه سازمان صنعت و معدن و اتاق اصناف از این فروشگاه‌ها در چند ماه اخیر افزایش‌یافته است برای نمونه در ۹ ماه اول سال گذشته اتاق اصناف به‌صورت مجزا بالغ‌بر هشت هزار و ۳۰۰ بازرسی از کل شهرستان بجنورد انجام داده که تقریباً بیش از ۷۰ مورد خاص از همین فروشگاه‌های زنجیره‌ای بوده است.
* در خصوص کمبود کالاهای اساسی در ماه‌های اخیر ۱۳۹۹ توضیح دهید
رسالت اتاق اصناف، اتحادیه و واحدهای صنفی توزیع است و این مهم زمانی موفق عمل می‌کند که تأمین خوبی برای توزیع داشته باشیم خوشبختانه در طی این چند سال اخیر باوجود بدترین شرایط و وجود مشکلات اقتصادی، واحدهای صنفی این استان بیشترین کمک را به مجموعه دولتی در بحث توزیع کالاهای اساسی داشتند.
نظارت حوزه سازمان صنعت و معدن و اتاق اصناف از این فروشگاه‌ها در چند ماه اخیر افزایش‌یافته است برای نمونه در ۹ ماه اول سال گذشته اتاق اصناف به‌صورت مجزا بالغ‌بر هشت هزار و ۳۰۰ بازرسی از کل شهرستان بجنورد انجام داده است
گفتنی است عدم تعادل بین عرضه و تقاضا سیستم توزیع را با مشکل مواجه می‌کند و این مهم سبب ضعف در سیستم توزیع و درنتیجه کمبود کالاهای اساسی می‌شود. وقفه ایجادشده در بحث ترخیص دانه‌های روغنی از گمرک توسط بانک مرکزی سبب بروز مشکل در بحث توزیع روغن شده و این مهم ضربه بزرگی به واحدهای صنفی وارد کرد.
اتاق اصناف خراسان شمالی نسبت به کمبود کالاهای اساسی در سطح استان معترض است اما خوشبختانه این موضوع با تحویل دانه‌های روغنی به کارخانه‌ها در حال رفع شدن است؛ متأسفانه زمانی که قیمت دونرخی می‌شود و تقاضا با تولید همخوانی ندارد تخلفاتی چون کم‌فروشی و گران‌فروشی رشد پیدا می‌کنند.
* آیا از سمت بخش دولتی تعاملی با اصناف وجود دارد؟
شرایط سخت اقتصادی، عدم ثبات ارز و مشکلاتی که واحد صنفی برای تأمین کالا داشتند سبب افزایش قیمت کالاها شده و این موضوع سبب کاهش قدرت خرید مردم و واحدهای صنفی شده است همچنین باوجود شیوع ویروس کرونا و آسیب جدی که به واحدهای مختلف وارد کرد خراسان شمالی کمترین تنش را تجربه کرد و جز استان‌هایی بود که کمترین پلمپ را در این ایام داشته و این مهم مرهون همکاری واحدهای صنفی هستیم.
در خصوص تعامل دولت با اصناف لازم به ذکر است که بگویم متأسفانه در کارگاه‌های خرد نتوانست کمک شایانی به واحدها بکنند. ازآنجایی‌که بیش از ۸۰ درصد کسبه خراسان شمالی مستأجر هستند نتوانستیم در این استان از تسهیلات خوبی برای این افراد استفاده کنیم. انتظار ما این است که در خراسان شمالی که جز استان‌های محروم کشور است و بیشترین آسیب از کرونا را متحمل شده است بتوانیم شرایط خوبی ازنظر بانکی، بیمه تأمین اجتماعی و تسهیلات مالیاتی برای واحدها دریافت کنیم.
* در خصوص تنظیم بازار و تأمین کالاهای اساسی توضیح بفرمایید
همه‌ساله خرید میوه شب عید ازجمله کارهای ورزات صمت در کشور بشمار می‌آید و امسال هم چون سنوات گذشته میوه شب عید به‌وفور توزیع شد و مشکل کمبود میوه نداشتیم در خصوص توزیع مرغ و روغن هم اقداماتی صورت گرفته تا مشکلی برای توزیع نداشته باشیم.
* در کنار آسیب‌هایی که کرونا به واحدهای صنفی وارد کرده شاهد یکسری تحولات و تغییرات مسیر خط تولید در استان بوده‌ایم، در این خصوص توضیح دهید؟
کرونا باتمام بدی‌ها و آسیب‌هایی که به اقشار مختلف جامعه وارد کرد سبب شد تا اتاق اصناف به خیلی از دوستان دولتی ثابت کند که این واحد صنفی در شرایط سخت با تغییر مسیر به کمک‌حال کشور بوده و استان را از وضعیت بحرانی کمبود ماسک نجات و به سمت غنی شدن سوق داده است.
متأسفانه در کارگاه‌های خرد نتوانست کمک شایانی به واحدها بکنند. ازآنجایی‌که بیش از ۸۰ درصد کسبه خراسان شمالی مستأجر هستند نتوانستیم در این استان از تسهیلات خوبی برای این افراد استفاده کنی
با توجه به تعطیلی مدارس و مجالس طبعاً تولیدی‌ها و خیاطی‌ها بازار خود را از دست دادند اما این واحدهای صنفی دست از تلاش برنداشتند و درست درزمانی که کشور با معضل کمبود ماسک مواجه بود با تغییر مسیر خود استان را در این موضوع بی‌نیاز ساختند، درواقع با این اقدام علاوه براشتغالزایی ضررهای ناشی از کرونا در این مدت جبران شده است.
* در خصوص کمک‌های اتاق اصناف و کسبه به اقشار مختلف توضیح دهید
یکی از اتفاقات خوب در حوزه اصناف فعالیت اجتماعی کسبه در کنار فعالیت اقتصادی‌شان است و این موضوع نه‌تنها با ویروسی چون کرونا کمرنگ نشده بلکه در سال ۱۳۹۹ بیشترین کمک به حوزه درمان و همچنین اقشار آسیب‌دیده را شاهد بودیم. اتاق اصناف با مشارکت بسیج اصناف و سایر اتحادیه‌ها یک میلیارد تومان برای آزادسازی زندانیان، توزیع غذاهای گرم و سرد و همچنین خرید تجهیزات پزشکی هزینه کرده است.
* گرانی یکی از مسائلی است که همواره موجب نارضایتی مردم بوده است،به نظر شما مردم گرانی را تجربه می‌کنند یا گران‌فروشی؟
خراسان شمالی به لحاظ تولید به استان‌های بزرگ وابسته است چراکه نه تولیدکننده، نه عمده‌فروش و نه شرکت پخش بزرگ دارد پس واحدهای صنفی ما اجناس موردنیاز خود را از واحدهای بزرگ‌تر خریداری می‌کنند و بر اساس برگ خرید و سود قانونی محصول را به خریدار می‌فروشند.
متأسفانه در طی چند سال اخیر به دلیل نوسان ارز قیمت کالاها در بازار بسیار متغییر بوده و این مهم بیانگر این است که در حوزه اصناف کشور گرانی است و گران‌فروشی در استان نداریم.
نظر شما