زندگی هدفمند در فضای مجازی یا سیبل شرکت های تجاری| طرف دیگر حاکمیت ماشین، مدیریت ذهن انسان است

مهران ابراهیمیان؛ بازار: الگوریتم ها که در میان کشورهای عربی به الخوارزمیات  مشهورند برخی معادلات ریاضی هستند که امروز با استفاده از آن شرکت های بزرگ فعال در فضای مجازی  خدمات فراوانی را ارایه می دهند اما مانند الگوریتمی که چند ماه پیش برای ثبت نام خودرو استفاده می شد، ممکن است به جای ارایه خدمات مسیری را برای تسلط بر اندیشه کاربران در فضای مجازی فراهم کنند.

الگوریتم‌های دیجیتال به‌ویژه باتوجه‌به نقش آنها در بازارهای مالی در چند سال گذشته بسیار محبوب شده‌اند. همان‌طور که در مدیریت و اجرای معاملات و کاهش وابستگی به عنصر انسانی بسیار کمک کرد، از سوی دیگر گاهی اوقات عواقب منفی سختی را به همراه داشت.

اما این روزها نقش الگوریتم‌ها به طرز چشمگیری در حال افزایش است، به‌طوری‌که آنها اکنون تقریباً همه مواردی را که شخص می‌بیند و می‌داند از طریق سیستم‌عامل‌های شبکه‌های اجتماعی کنترل می‌کنند که بدون شک به وسیع‌ترین پنجره برای مشاهده جهان و رویدادهای آن و حتی تصمیم‌گیری در مورد خرید و سرمایه‌گذاری تبدیل شده است

نام الگوریتم ریاضی‌دان ایرانی محمد خوارزمی نسبت‌داده‌شده است که به مجموعه‌ای از رویه‌های ریاضی کاملاً مشخص مربوط است و کامپیوتر به‌سادگی و باتوجه‌به ورودی‌های خاص انجام می‌دهد تا در نهایت در طی این فرایند به خروجی‌هایی برسد که هدف نهایی را تشکیل می‌دهند.  

معمولاً تکانه‌های شدید در بازارهای مالی ناشی  از الگوریتم‌هایی است که به طور خودکار سفارش‌های فروش و یا خرید را اجرا می‌کنند، زیرا ممکن است در برخی موارد (به دلایل دیگر) شروع به فروش مستقیم و سریع برای جلوگیری از ضرر کنند درحالی‌که به روند نزولی دامن می‌زنند

الگوریتم‌های مالی

- الگوریتم‌های رایانه‌ای از دهه ۱۹۷۰ جایگزین عنصر انسانی در بازارهای مالی شدند و در دهه بعد، آنها نقش فعالی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های تأمینی در وال‌استریت داشتند و مؤسسات به دنبال ساختن استراتژی‌های الگوریتم خود به رقابت می‌پرداختند.

- الگوریتم‌ها به‌رغم توانایی در عمق‌بخشی فعالیت در بازارهای مالی، بدون انتقاد نبوده و برخی هشدار داده‌اند که ممکن است بر بازارها تأثیر منفی بگذارند، این چیزی است که ممکن است در اقتصادها، به‌ویژه اقتصادهای مدرن، طنین‌انداز شود.

- معمولاً تکانه‌های شدید در بازارهای مالی ناشی  از الگوریتم‌هایی است که به طور خودکار سفارش‌های فروش و یا خرید را اجرا می‌کنند، زیرا ممکن است در برخی موارد (به دلایل دیگر) شروع به فروش مستقیم و سریع برای جلوگیری از ضرر کنند درحالی‌که به روند نزولی دامن می‌زنند.

- فراتر از بازارهای پول، الگوریتم‌ها نیز به آخرین مجرمان در موارد تعصبات تجاری تبدیل شده‌اند که توسط شرکت‌های بزرگ فناوری با هدف اولویت دادن به محصولات خود یا تبلیغ‌کنندگان انجام می‌شود که این عمل از نظر برخی دولت‌ها عملی انحصاری تلقی می‌شود.

- در سال ۲۰۱۹، آمازون متهم شد که با اصلاح الگوریتم‌های جستجوی خود به‌گونه‌ای عمل کرده که محصولاتش در اولین نتایج در برابر کاربران ظاهر شود، اتهاماتی مشابه علیه موتور جستجو گوگل نیز مطرح شد اما هر دو شرکت ادعاها را رد کرده و از مواضع خود دفاع کردند.

الگوریتم‌ها شما را رصد می‌کنند

مشخص‌کردن زمانی که کاربران کنترل آنچه را می‌بینند یا می‌خوانند ازدست‌داده‌اند دشوار بود (و شاید حتی همان چیزی است که آنها فکر می‌کنند) اما خیلی زود پس از سال ۲۰۱۶ و با پیوستن توییتر، فیس‌بوک، یوتیوب و اینستاگرام با یکدیگر ساخت آینده الگوریتمی بسیار نزدیک است.

الگوریتم‌های شبکه‌های ارتباطی اکنون برای جلب‌توجه کاربران برای بیشترین زمان ممکن برنامه‌ریزی‌شده‌اند. آنها مواردی را که احتمالاً کلیک یا اشتراک آنها وجود دارد را ارتقا می‌دهند، بنابراین "فیس‌بوک" گزینه «جدیدترین»را که قبلاً در منوی «نمایش اول» موجود بود در صفحه اصلی لغو می‌کند تا کاربر فقط الگوریتم‌های نشان‌داده‌شده یا آنچه را که انتخاب می‌کند را ببیند.

الگوریتم‌ها اکنون در تلاش‌اند تا کاربر را به موضوعاتی که برای وی مهم است مانند نمایش تعاملی‌ترین پست‌های مربوط به دوستان و بحث‌های طولانی برای آنها، یا نشان‌دادن اخبار مربوط به باشگاه موردعلاقه یا فیلترکردن محصولاتی را که کاربر واقعاً به دنبال آن بود معرفی کنند، درحالی‌که طرف‌هایی را که پیشنهادهای خرید مناسب را ارائه می‌دهند؛ برجسته می‌کند.

در اینترنت افراد بدی هستند که کارهای ناشایست انجام می‌دهند و شبکه‌های اجتماعی به آنها اجازه نمی‌دهند که این کار را در سیستم‌عامل خود انجام دهند و الگوریتم‌ها نیز به آن کمک می‌کنند و آنها خط‌مشی پست سوءاستفاده را شناسایی کرده و نقش یک پلیس سریع را بازی می‌کنند.

اما استثنائات و شکست‌هایی وجود دارد و همان‌طور که به کاربر کمک می‌کند تا ذهن خود را با ایده‌های مشابه تغذیه کند و به افرادی که دارای تفکر مشابه هستند نزدیک شود، باعث بروز مظاهر دیگری می‌شود، مانند تجمعاتی که در ششم ژانویه گذشته به ساختمان کاپیتول حمله کردند و باعث هرج‌ومرج در پایتخت آمریکا شد.

شرکت‌های بزرگ وابسته به تبلیغات برای ارائه خدمات بهتر، با آموزش الگوریتم‌ها برای اولویت‌بندی محتوای مفید و نهادهای قابل‌اعتماد وجود دارد اما حتی اگر این به معنای فعالیت کمتر کاربر باشد، به قیمت عصبانیت، توطئه و سایر موارد بد اتفاق می‌افتد

مقابله: گزینه‌ها و خطرات

شبکه "Me WWE" به‌عنوان جایگزینی برای "فیس‌بوک" و خط‌مشی آن، بدون تبلیغات و بازاریاب، به وجود آمد و محتوا را نمی‌توان از طریق آن تبلیغ کرد و همچنین داده‌های کاربر را به طور مداوم جمع‌آوری نمی‌کند و اخیراً به محبوبیت دست‌یافت و تعداد کاربران آن به لطف حامیان دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا به ۱۵ میلیون نفر رسید.

این شبکه متعهد می‌شود عضویت هرکسی را که به خشونت دامن می‌زند یا محتوای غیرقانونی منتشر می‌کند لغو کند، اما مشکل شبکه‌هایی که به‌مرور الگوریتم‌ها بستگی ندارند این است که آنها بدون طبقه‌بندی با محتوای کاربر شلوغ هستند و بنابراین محیطی است که مورد استقبال تبلیغ‌کنندگان قرار نمی‌گیرد. این شرکت از طریق ویژگی‌های پرداخت شده و اشتراک حق بیمه درآمد کسب می‌کند.

تیم کوک، مدیرعامل شرکت اپل، به دلیل اتخاذ مدل‌های تجاری که از الگوریتم‌هایی استفاده می‌کنند که اجازه می‌دهد نظریه‌های ضد اطلاعات و توطئه در اینترنت منتشر شود، به شبکه‌های اجتماعی حمله کرد.

بااین‌حال، این فرصت برای شرکت‌های بزرگ وابسته به تبلیغات برای ارائه خدمات بهتر، با آموزش الگوریتم‌ها برای اولویت‌بندی محتوای مفید و نهادهای قابل‌اعتماد وجود دارد اما حتی اگر این به معنای فعالیت کمتر کاربر باشد، به قیمت عصبانیت، توطئه و سایر موارد بد اتفاق می‌افتد.

 از میان این پیشنهادها، جک دورسی، مدیر عامل توییتر فراخوان به آینده ای می‌کند که در آن کاربر با تعیین الگوریتم توصیه مورد نظر خود می‌تواند آنچه را در شبکه‌های اجتماعی می‌بیند انتخاب کند، به جای ان که در راه کار فروشگاه برنامه‌ها App، به یک شرکت اعتماد کنند.

منابع: وال استریت ژورنال - سایت هیل - The Verge