محمدرضا هادیلو؛ بازار: چگونه شرکت‌ها از سرمایه‌گذاران کلاهبرداری می‌کنند و چه کسی این کار را می‌کند؟ در حقیقت، هر کلاهبرداری شرایط و روش‌های خاص خود را دارد، اما همیشه ثابت می‌شود که یک فرد یا گروهی از افراد در تلاش‌اند تا سهام‌داران را فریب دهند تا آنچه را که ندارند به دست آورند.
این کار ممکن است از سر ناآگاهی و وجود یک طرح جعلی باشد و یا اینکه عمداً انجام می‌شود با این باور که موضوع آنها هرگز فاش نخواهد شد!
هیچ‌کس، چه مدیر و چه کارمند، نمی‌خواهد سرنوشتش به زندان منتهی شود یا نام وی در تیتر روزنامه‌های مرتبط با اتهام کلاهبرداری منتشر شود، بااین‌وجود در می‌یابیم که این سرنوشت تعداد زیادی از مدیران و کارمندان است. دقیقاً اکنون این سؤال مطرح است: چگونه این مدیران یا کارمندان محترم به متهم کلاهبرداری تبدیل می‌شوند؟
داستان زیر به‌نوعی به این سؤال پاسخ می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه موضوع با گروهی از امتیازات و تخلفات کوچک آغاز می‌شود و به‌مرورزمان نیاز به پنهان‌کاری آنها را مجبور به تخلفات و دادن امتیازات بزرگ‌تر می‌کند.
محافل خانوادگی
در دهه نود، شرکت «Health South» یکی از بزرگ‌ترین ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی در ایالات متحده بود، این شرکت در ارائه درمان و مراقبت‌های توان‌بخشی پزشکی برای بیماران مبتلا به بیماری‌های جدی مانند سکته مغزی و بیماری‌های ژنتیکی مانند اسکلروز، پارکینسون و... و. تخصص داشت.
تا سال ۲۰۰۰، این شرکت علاوه برداشتن چندین مرکز توان‌بخشی در انگلستان و استرالیا و در اوج فعالیت خود، از یک شرکت محلی در آرکانزاس به یکی از بزرگ‌ترین مجریان مراکز توان‌بخشی در ایالات متحده تبدیل شده بود و ارزش بازار این شرکت به حدود ۱۲ میلیارد دلار رسید درحالی‌که درآمد آن به ۴ میلیارد دلار رسیده بود.
اما همه چیز به طور ناگهانی در سال ۲۰۰۳ سقوط کرد، زمانی که مشخص شد این شرکت با جعل داده‌های مالی و دست‌کاری آنها درآمد خود را با اغراق بین ۳/۸ تا ۴/۶ میلیارد دلار در یک دوره ۵ ساله اعلام کرده بود.
بر اساس این درآمد جعلی، بسیاری از سرمایه‌گذاران قبل از اینکه قیمت سهام سقوط کند، پول خود را به شرکت ریختند.
روش یا متدی که شرکت «Health South» دنبال کردند بسیار ساده بود. به طور خلاصه، اگر نتایج واقعی این شرکت کمتر از انتظار تحلیلگران بود، مقامات شرکت «Health South» به حسابداران خود دستور می‌دادند قبل از انتشار برای عموم، آنها را مطابق با انتظارات تنظیم کنند.
حسابداران شرکت در انجام این کار مشکلی نداشتند زیرا قبل از انتشار نتایج هر فصل، آنها برای جبران نتایج در جلساتی که «جلسات خانوادگی» نامیده می‌شدند، دیدار می‌کنند و مجوز پرکردن فواصل درآمدی با انتظارات را دریافت می‌کردند. در این جلسات آنها تعداد ارقام غلط را وارد می‌کردند که دارایی و درآمد را بیشتر نشان می‌داد.
یک حسابدار عذاب وجدان دارد
مدیریت، با دانستن اینکه حسابرسان خارجی به طور خودکار بر روی هر معامله‌ای به ارزش بیش از ۵۰۰۰ دلار تمرکز می‌کنند، به حسابداران شرکت دستور داد که ارزش تمام معاملات ساختگی که آنها در کتاب‌های شرکت وارد می‌کنند، بین ۵۰۰ تا ۴۹۹۹ دلار باشد.
وقتی به‌خاطر می‌آوریم که حجم درآمدهای اغراق‌آمیز به تقریباً ۵ میلیارد دلار رسیده و میانگین ارزش یک معامله جعلی ۲۵۰۰ دلار است، این بدان معنی است که حسابداران شرکت مجبور به ثبت حدود دو میلیون معامله جعلی شده‌اند و درعین‌حال یک نشانه واضح است که بسیاری از شرکت‌ها در این طرح شرکت داشتند یا حداقل در مورد آن می‌دانستند.
یک حسابدار در این شرکت به نام مایکل واینز «Michael Vines» سعی کرد اعضای هیئت‌مدیره را از عواقب نحوه ثبت معاملات آگاه کند، اما فایده‌ای نداشت. واینز یکی از سه کارمند ناظر بر خرید تجهیزات بود که متوجه شد ارزش دارایی ثبت شده در ترازنامه شرکت با تقلب بیش از حد ارزش‌گذاری شده است.
برای محافظت از خود، واینز به رئیس مستقیم خود کتی ادواردز گفت که وی فاکتور این دارایی‌ها را در ترازنامه ثبت نمی‌کند مگر اینکه وی به نام خود برای آنها امضا کند و کتی نیز فاکتورها را امضا کرد و حتی تا آنجا پیش رفت که فاکتورها را جعل کرده و آنها را به حسابرسان ارائه می‌داد تا معاملات تقلبی درست باشد!
در سال ۱۹۹۹، "واینز" از سمت خود استعفا داد و به یک شرکت دیگر نقل‌مکان کرد، و در آن زمان او تصمیم گرفت با ارسال ایمیلی به مؤسسه حسابرسی "ارنست و یانگ"، شماره‌ها و مطالب جعلی را به او اطلاع دهد و به او توصیه کند ۳ حساب خاص را ممیزی کند. بلافاصله، شرکت حسابرسی با مدیر مالی شرکت «Health South» تماس گرفت و در پاسخ شنید که واینز چیزی جز یک کارمند ناراضی و کینه‌توز نبود و بر اساس این پاسخ، ارنست و یانگ موضوع را بستند.
پشت میله‌های زندان
مدیر مالی شرکت و نایب‌رئیس شرکت هانیبال سونیکرومبل از زمان آغاز به کار داوطلب شرکت در طرح تقلب بوده‌اند. او مشتاق حضور در «جلسات خانوادگی» بود و بعضی از دفترها را بعد از پایان جلسات به خانه می‌برد تا بهترین مکان را برای قراردادن ارقام جعلی تعیین کند و به‌محض شناسایی آنها، حسابداران شرکت را راهنمایی می‌کرد تا اعداد را در جای مناسب جای‌گذاری کنند.
شرکت «Health South» توانست با اغراق در دارایی‌ها و کاهش ارزش بدهی‌ها، درآمد خود را روی کاغذ افزایش دهد تا بودجه متعادل شود، این کار با افزایش ارزش اموال، امکانات و تجهیزات انجام شد، و طی چند سال افزایش ارزش دارایی‌های شرکت به بیش از ۵۰٪ از ارزش واقعی خود رسید
به لطف وی، شرکت «Health South» توانست با اغراق در دارایی‌ها و کاهش ارزش بدهی‌ها، درآمد خود را روی کاغذ افزایش دهد تا بودجه متعادل شود، این کار با افزایش ارزش اموال، امکانات و تجهیزات انجام شد، و طی چند سال افزایش ارزش دارایی‌های شرکت به بیش از ۵۰٪ از ارزش واقعی خود رسید بااین‌حال کار به حدی حرفه‌ای بود که توجه حسابرسان را به خود جلب نکرد.
اما ازآنجایی‌که هر چیزی پایانی دارد پس از گزارش یکی از کارمندان سابق این شرکت به نام «وستون اسمیت» و پایان این موارد در سال ۲۰۰۳ با حمله FBI به مقر شرکت و ضبط کلیه اسناد موجود تمام شد.
ریچاردسکروچی مدیرعامل شرکت به چندین مورد از جمله کلاهبرداری و اظهارات دروغ متهم شد و در پی آن به جریمه ۲.۹ میلیارد دلاری، ازدست‌دادن تقریباً تمام ثروت و ۸۲ ماه زندان محکوم شد و کارش به جایی رسید که حتی قادر به پرداخت هزینه‌های خود در زندان نبود.
در مورد مدیر مالی شرکت، هانیبال آلسونیکرمبل، مجازات وی در مقایسه با ۴ سالی که کتی ادواردز گرفت، در میان کسانی که در آن پرونده دخیل بودند، شدیدترین مجازات بود.
چند روز پس از این رسوایی در ۲۶ مارس ۲۰۰۳ ارزش سهام شرکت «Health South» تقریباً ۱۰۰ درصد ارزش خود را از دست داد و ارزش آن از ۳۰.۵۶ دلار در سال ۱۹۹۸ (که فعالیتش متوقف شده بود) به ۱۱ سنت رسید و سهام‌داران پول خود را برای همیشه از دست دادند.
منابع: سایت ارقام و وال‌استریت ژورنال
نظر شما