بازار؛ گروه خودرو: جهش تولید هدفی بود که امسال از سوی مقام معظم رهبری برای تمام صنایع تولیدی کشور مشخص شد تا عبور از شرایط دشوار تحریم‌ها زیانی به مردم وارد نکند. تدبیری که با انجام آن در هرکدام از صنایع توانستیم شاهد موفقیت‌های چشم گیری باشیم با این حال برخی مدیران بخش‌های تولیدی کشور نتوانستند به موقع خود را همسو با سیاست‌های اقتصادی کشور پیش ببرند. برخی هم منافع شخصی را بر منافع ملی ارجعیت دادند و همین شد که گاه گاهی در خصوص تخلفات برخی از صنایع تولیدی خبرهایی شنیده می‌شود.
یکی از این صنایع که این روزها اخبار آن و نحوه مدیریت مدیرانش به موضوعی داغ برای مردم، مسئولان و رسانه‌ها تبدیل شده همین صنعت خودرو است که همه می‌خواهند بدانند دلیل این همه افزایش قیمت خودرو و بعضا خرابی آنها بعد از تحویل از خودروسازی‌ها چیست؟ صنعتی که در سال جاری به رغم کمبود منابع مالی و سایه سنگین تحریم‌های خصمانه آمریکا بر سر آن و عدم همکاری بانک مرکزی و گمرک توانست موفقیت و جهش تولید قابل توجهی را در کارنامه مدیران دو خودروسازی بزرگ کشور ثبت کند.
جهش تولید با قطعات کم کیفیت؟
در همین شرایط که به آخرین روزهای سال نزدیک می‌شویم یکی از منوچهر منطقی یکی مدیران اسبق ایران خودرو از یک کارشکنی بزرگ در تولید خودروها در گفتگو با یکی از خبرگزاری‌های رسمی پرده برداشت.
منطقی در همان گزارش با اعلام اینکه ما به دلیل تحریم‌ها افت تولید داشتیم که در زمینه قطعات حساس وابستگی به واردات داشتیم و آنها در شرایط تحریم حاضر به فروش قطعات به ما نشدند، افزود: «در نهایت ما قطعات دست دوم را از مسیرهای دیگری تأمین کردیم و به خط تولید رساندیم، مسلم است که کیفیت خودروها کاهش پیدا می‌کند.»
وی در بخش دیگری از گفته‌های خود در خصوص استفاده از قطعات دست دوم با بیان اینکه منظور استفاده از قطعات که یکبار استفاده شده و دوباره بر روی محصولات خودروسازان نصب شود، تاکید کرد: «در مصاحبه گفته شده شرایط تحریم باعث شده ما منابع دست اول تأمین قطعات را از دست بدهیم. لذا با تلاش خودروسازان و قطعه سازان منابع دیگری جایگزین آنها شد، که این منابع نسبت به منابع اولیه طبعا دسته دوم محسوب می‌گردند و به هیچ وجه به معنای به کاربردن قطعات دسته دوم در تولید خودرو نیست. به عنوان مثال در بعضی موارد قطعه سازان چینی جایگزین قطعه سازان اروپایی شدند.»
خودروسازی یا مونتاژکاری؟
البته بخش جالب توجه این گزارش فقط به کیفیت قطعات محدود نمی شود و منطقی در بخشی دیگر از این مصاحبه به ادعای تولید داخل خودروسازان نیز ایراد گرفته است و گفته «اگر ما در شرایط تحریم دچار مشکل شده ایم ایراد از سوی سیاستگذاری است که اجباری در سرمایه گذاری در تولید قطعات حساس نداشته است. اصولاً برای تولید یک تعریف خیلی واضح وجود دارد. تولید به معنی آن است که شما ۵۱ درصد ارزش افزوده و فناوری های کلیدی را در داخل کشور داشته باشید اگر نداشته باشیم اسمش تولید نیست، سر هم بندی است. ما وقتی سیاستگذاری درستی نداشته باشیم به جای تولید سر هم بندی می کنیم که بسیار آسیب پذیر است.»
هرچند بر مبنای گفته‌های مدیرعامل اسبق ایران خودرو کیفیت محصولات خودروسازان در سال جاری به شدت کاهش یافته است و این موضوع حتی در مورد محصولات جدید دو خودروساز بزرگ کشور نیز صدق می‌کند اما هنوز خودروسازان پاسخ رسمی نسبت به این صحبت‌ها نداده‌اند و شاید ترجیح می‌دهند این مساله بدون پرداختن به موضوع کم کم از ذهن مخاطبان پاک شود!
در همین راستا دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در خصوص احتمال استفاده از قطعات دست دوم، معیوب و یا کم کیفیت در خط تولید خودروسازان داخلی به بازار گفت: «این ادعا که از قطعات دست دوم یا معیوب در صنعت خودرو استفاده شود کاملا اشتباه است؛ مگر چقدر قطعه این چنینی به دست خودروسازان می‌رسد که بخواهند در خط تولید چندهزار خودرویی خود استفاده کنند. بنابراین طرح چنین ادعا هم عجیب به نظر می رسد.»
مهدی دادفر با تاکید بر این موضوع که خودش یکی از منتقدان جدی صنعت خودروسازی کشور و شیوه‌های سیاستگذاری مدیران این صنعت است، بیان کرد: «به خودروسازان نقدهای بسیاری وارد است اما استفاده از قطعه دست دوم وصله‌ای است که نمی توان به تولید داخلی چسباند، ممکن است خودروسازان در شرایط تحریم از قطعات کم کیفیت استفاده کنند و کارشکنی‌هایی در استانداردهای تعیین شده داشته باشند اما تمام اعتبار صنعت و خودروسازی‌ها برای استفاده از چند قلم قطعه معیوب زیر سوال نمی برند.»
مهر تایید کارشناسان به کاهش کیفیت قطعات
مدیرعامل اسبق سایپا نیز در تایید گفته‌های منطقی مدیرعامل اسبق گروه صنعتی ایران خودرو به بازار گفت: «همانطور که آقای منطقی در مصاحبه دوم تاکید بر کاهش کیفیت قطعات کار رفته در خودروسازی‌ها داشته است، باید به این نکته اشاره کرد که منظور استفاده از از قطعات درجه دوم در خطوط تولید خودروسازان است، اما چنین سابقه‌ای در خصوص استفاده از قطعات دست دوم نداشتیم. قطعه ای که کار کرده باشد، بعید هست در خطوط تولید مورد استفاده قرار گیرد.»
سعید مدنی با اظهار داشتن شرایط خاص خودروسازان برای تولید افزود: «قطعات درجه دوم در برخی از موارد استفاده می‌شود. اما بسیاری از قطعات را سازمان استاندارد چک و بررسی می‌کند. بنابراین قطعات باید تاییدیه استاندارد را داشته باشد.»
وی ادامه داد: «گاهی در تعمیرگاه و خدمات پس از فروش ممکن هست برخی تخلف کنند و از قطعات دست دوم استفاده کنند. در بیشتر مواقع اطلاع می‌دهند به مالک خودرو که از قطعات دست دوم استفاده می‌شود. استفاده از قطعات دست دوم در خطوط خودروسازان امکان پذیر نیست. با این حال با شدت گرفتن تحریم‌ها شاهد این هستیم که از قطعات درجه دوم سازندگان خارجی استفاده می‌شود که استانداردها را پاس نمی کنند. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که اغلب قطعات حساس شامل این موارد نیست.»
هرچند این نگرانی که استفاده از قطعات دست دوم و معیوب در صنعت خودرو برطرف شده است اما هنوز پرونده کاهش کیفیت قطعات کار رفته توسط خودروسازان در خط تولید باز است. موضوعی که به ویدیوهایی که گاه گاه در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند و مردم از کاهش کیفیت و ضخامت بدنه خودرو تا قطعات موتوری و غیره انتقاد می‌کنند مهر تایید می‌زند.
شایان ذکر است که حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی ایران در ارتباط تصویری که با مجموعه‌های تولیدی در تاریخ ۱۷ اردیبهشت ماه سال جاری داشتند تاکید کرده‌اند که «مسئله‌ی جهش کیفیتی هم یک اصل مهم است. اگر ما جهش کمّی داشته باشیم، امّا جهش کیفی نداشته باشیم، پیش نخواهیم رفت؛ یعنی اگر جهش کیفی وجود نداشته باشد، در بحث مصرف داخلی هم درمی‌مانیم؛ یعنی مصرف‌کننده‌ی داخلی وقتی دید که محصول داخلی کیفیت ندارد، به طور طبیعی کشانده می‌شود به سمت محصول خارجی؛ وقتی مصرف‌کننده وجود داشت، واردکننده هم لامحاله و بدون تردید وجود خواهد داشت و دولت هم معلوم نیست بتواند جلوگیری کند. باید کاری کنیم که مصرف‌کننده‌ی داخلی قانع بشود به اینکه این کیفیّت، کیفیّت مطلوبی است.»
نظر شما