کامران ندری؛ بازار: اسفند که می‌رسد، جنب جوش زیادی در بازارها ایجاد می‌شود. از بازار ارز و طلا گرفته تا خودرو و بورس. معمولا رسم بر این است که تقاضای سرمایه گذاری در تمامی بازارها بیشتر می‌شود و همین مساله به افزایش شیب رشد قیمت‌ها دامن می‌زند. به عنوان مثال خریداران مسکن برای فرار از تورم سالانه سعی می‌کنند که در صورت امکان خرید خود را روزهای پایانی سال موکول کنند.
بورس هم به دلیل انتشار صورت‌های مالی شرکت‌ها و بانک‌ها، افزایش فروش محصولات و رشد قیمت ارز معمولا در دو ماه پایانی سال به سمت مثبت شدن حرکت می‌کند و معمولا در بیشتر روزهای اسفند سبز پوش است.
بازار خودرو هم معمولا در اسفند نوعی از افزایش تقاضا را تجربه می‌کند. بخشی از تقاضا حاصل مصرف کنندگان واقعی بازار است و بخش دیگری هم نتیجه ورود سرمایه گذاران برای کسب سود.
بازارهای ارز و سکه هم دست کمی از سایر بازارها ندارد و معمولا در اسفند شاهد انبوهی از متقاضیانی است که برای حفظ قدرت خرید خود می‌خواهد ریال خود را به دارایی دیگری تبدیل کنند.
افت و خیز قیمت‌ها در یک سال گذشته سرمایه گذاران بازارهای مختلف را کمی محتاط تر کرده است. سرمایه گذارانی که سیاست‌های نادرست اقتصادی دولت زیان‌های سنگینی را به آنها تحمیل کرده حالا دیگر خیلی بی گدار به آب نمی زنند
سرمایه گذاران محتاط تر شده اند!؟
اما افت و خیز قیمت‌ها در یک سال گذشته سرمایه گذاران بازارهای مختلف را کمی محتاط تر کرده است. سرمایه گذارانی که سیاست‌های نادرست اقتصادی دولت زیان‌های سنگینی را به آنها تحمیل کرده حالا دیگر خیلی بی گدار به آب نمی زنند. جالب است که بدانید آمارهای موجود نشان می‌دهد که بورس در بهار رشد ۱۴۷ درصدی را تجربه کرده بود و تابستان را با رشد ۲۵ درصدی به پایان رساند، خزانی غم انگیز را در پاییز به ثبت رساند. آنگونه که آمارها نشان می‌دهد فصل سوم سال با افت ۱۰.۸ درصدی شاخص کل سپری شد تا فصل پاییز پس از دو فصل مثبت با رشد پرشتاب قیمت‌ها مسیری معکوس را طی کند.
جدای از این بهای دلار که در برخی از روزهای سال به حدود ۳۲ هزار تومان هم رسید حالا در به قیمت حدود ۲۶ هزار تومان معامله می‌شود. بماند که بعد از روی کار آمد بایدن و آغاز ریاست جمهوری او ارزش این اسکناس آمریکایی حتی به مرز ۲۱ هزار تومان هم رسید.
سکه هم که توانسته بود رکود ۱۸ میلیون تومان را هم به ثبت برساند بعد از مشخص شدن نتایج انتخابات آمریکا تا کمتر از ۱۰ میلیون تومان هم افت کرد. شاید کاهش بهای ارز و طلا به خودی خود خوشایند باشند، اما آنچه موجب دل آزاری بسیاری از مردم و فعالان اقتصادی شده، نبود ثبات اقتصادی و غیر قابل پیش بینی بودن آن است.
وضعیت بازارهای مختلف در یک ماه پایانی سال تا حد زیادی به انتظار تورمی بستگی دارد. به این معنا که یک خبر مثبت درباره برداشته شدن تحریم منجر به افت قیمت‌ها در بازار دارایی می‌شود. عکس این قضیه هم کاملا صادق است
احتمال نوسان شدید قیمت ها بعید است
اما حالا سوال اصلی اینجاست که بازارهای که افت و خیزهای متعددی را در ۱۱ ماه گذشته تجربه کرده اند، چه شرایطی را در ماه پایانی خواهند داشت. باید توجه داشت که وضعیت بازارهای مختلف در یک ماه پایانی سال تا حد زیادی به انتظار تورمی بستگی دارد. به این معنا که یک خبر مثبت درباره برداشته شدن تحریم منجر به افت قیمت‌ها در بازار دارایی می‌شود. عکس این قضیه هم کاملا صادق است. به عنوان مثال افزایش قیمتی که در روزهای اخیر شاهد آن بودیم ناشی از اخبار منفی بود که در هفته گذشته درباره تحریم‌ها روی خروجی رسانه‌ها قرار گرفت.
باید توجه داشت که انتظار تورمی خیلی سریع بازارها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با این اوصاف تنها چیزی که بازارهای مختلف را در ماه پایانی سال می‌تواند متلاطم کند، انتظار تورمی است که بیشتر تابع اخبار لغو یا ادامه تحریم‌های اقتصادی علیه ایران است.
با وجود کش و قوس‌هایی که بین ایران و آمریکا وجود دارد مردم این احتمال را می‌دهد که به زودی تحریم‌های اقتصادی علیه ایران برداشته خواهد شد. با این فرض نباید افزایش شدید قیمت‌ها در بازارهای مختلف در اسفند داشته باشیم
از آنجایی که اراده آمریکایی بازگشت به برجام است، پیش بینی می‌شود که قیمت‌ها خیلی افزایشی نباشد و برخلاف سال‌های گذشته نوسانات شدیدی را در بازار شاهد نباشیم. البته نگرانی‌هایی نسبت به دست اندازهای که ممکن است برای بازگشت به برجام ایجاد کند، وجود دارد. این نگرانی صحبت کردن دقیق راجع به وضعیت بازارها را سخت و حتی غیر ممکن ساخته است.
بدون شک اگر بازار حس کند که رابطه ایران و آمریکا در دولت جدید به بن بست می‌رسد، التهابات شدیدی را در بازارهای مختلف تجربه خواهیم کرد. چرا که مردم وقتی نسبت به حفظ ارزش دارایی خود و کاهش ارزش ریال نگران باشند، بدون شک به سمت خرید دارایی‌هایی خواهند رفت که قدرت نقدینگی خود را حفظ کنم. در حالیکه در شرایط با ثبات بیشتر دارایی مرم به سمت سپرده‌گذاری در بانک ها حرکت می‌کند. بر اساس آخرین آمار اعلامی سپرده گذاری در بانک ها حدود ۲۱ درصد بیشتر شده است. البته بانک تمایل بیشتر مردم به سپرده گذاری را مدیون ریزش بورس، ارز، سکه و خودرو هستند.
اما با وجود کش و قوس‌هایی که بین ایران و آمریکا وجود دارد مردم این احتمال را می‌دهد که به زودی تحریم‌های اقتصادی علیه ایران برداشته خواهد شد. با این فرض نباید افزایش شدید قیمت‌ها در بازارهای مختلف در اسفند داشته باشیم.
نظر شما