بازار؛ گروه انرژی: سازمان بین المللی انرژی می‌گوید که در صورت توسعه پایدار میزان انتشار گاز متان در صنعت نفت و گاز تا ۱۰ سال آینده حدود ۷۰ درصد کاهش خواهد یافت. آنگونه که در این گزارش آمده میزان تولید متان در سال ۲۰۲۰ به حدود ۷۰ تن رسیده که نشان دهنده کاهش حدود ۱۰ تنی نسبت به سال ۲۰۱۹ است.
نقش صنعت نفت و گاز در شکل گیری توده‌های عظیم متان
بررسی‌ها نشان می‌دهد وجود متان در جو زمین بسیار خطرناک است و می‌تواند مشکلات جوی و اقلیمی را ایجاد کند. مطالعات دیگری در این زمینه همچنین نشان می‌دهد که بخش زیادی از گرمایش زمین که از طریق انسان‌ها ایجاد شده، به همین گاز متان مربوط می‌شود. در واقع گاز متان می‌تواند منجر به بروز گرمایش زمین شود و این از طریق انسان‌ها ایجاد خواهد شد. بخش زیادی از متانی که انسان‌ها تولید می‌کنند ناشی از تولید نفت و گاز است. در واقع هرجا که پای نفت و گاز به میان بیاید، باید در انتظار تولید توده‌های عظیم متان نیز باشیم که بسیار خطرآفرین است. صنعت نفت و گاز می‌تواند توده‌های عظیم متان را همراه با خودش به ارمغان بیاورد.
سازمان بین المللی انرژی IEA تخمین می‌زند که بخش نفت و گاز در سال ۲۰۲۰ حدود ۷۰ تن متان ساطع کرده است. یعنی چیزی بیش از ۵ درصد از گازهای گلخانه ای مربوط متان است
کاهش ۸ تنی نشت متان در سال ۲۰۲۰
متان یک گاز گلخانه ای قوی است و پیامدهای مهمی در تغییر آب و هوا دارد. البته طول عمر جو متان بسیار کمتر از دی اکسید کربن (CO ۲ ) است همین مساله موجب شده که کمتر از دی اکسید کربن مورد توجه قرار گیرد. پس از دی اکسید کربن، متان دومین عامل انسانی بالارفتن دمای زمین است. متان ۲۸ برابر از دی اکسید کربن قوی‌تر است و می‌تواند گرما را تا ۱۰۰ سال در جو زمین محبوس کند.
به گفته پژوهشگران میزان انتشار گاز متان از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ به نسبت پنج سال پیش از آن، ۵۰ درصد افزایش یافته است. البته سازمان بین المللی انرژی IEA تخمین می‌زند که بخش نفت و گاز در سال ۲۰۲۰ حدود ۷۰ تن متان ساطع کرده است. یعنی چیزی بیش از پنج درصد از گازهای گلخانه ای مربوط متان است.
البته داده‌های اولیه ماهواره نشان می‌دهد که میزان نشت در سال ۲۰۲۰ کاهش یافته است، اگرچه برخی از این موارد احتمالاً ناشی از افت عمده تولید در نتیجه بیماری همه گیر Covid-۱۹ است. طبق سناریوی توسعه پایدار IEA (SDS)، میزان انتشار از این بخش باید تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۲۰ تن در سال برسد. به عبارت دیگر در صورت توسعه پایدار میزان انتشار گازهای متان در ۱۰ سال آینده چیزی حدود ۷۰ درصد کاهش خواهد یافت.
برای رسیدن به این سطح، فقط کافی نیست موانعی را که مانع از فعالیت خود شرکت‌ها می‌شود بردارید. طرح‌های نظارتی گسترده تر نیز در رسیدن به این هدف نقش مهمی دارند. در این صورت شرکت‌ها به طور فزاینده ای این موضوع را تشخیص داده و نسبت به آن ابراز علاقه خواهند کرد.
روند به رشد انتشار متان در دو دهه اخیر
کمترین میزان انتشار متان طی دو دهه اخیر مربوط به سال ۲۰۰۰ است. در این سال حدود ۶۲ تن متان تولید شد. هم زمان با افزایش تولید نفت و گاز میزان انتشار متان هم روند افزایشی به خود گرفت و در سال ۲۰۱۹ به اوج خود رسید. آنگونه که آمارها نشان می‌دهد میزان انتشار متان در این سال به حدود ۸۰ تن رسیده است. افزایش سطح متان از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ به حدی رسیده که اگر ادامه پیدا کند، الگوهای پیش‌بینی آب و هوا، گرمایش جهانی را با افزایش سه الی چهار درجه سانتی‌گراد نشان خواهد داد.
هرچند که آمارها از کاهش انتشار متان خبر می‌دهد اما این کاهش را مدیون همه گیری ویروس کرونا می‌توان دانست. هرچند که پیش از پاندمی کووید ۱۹ هم دانست اما فشارهای فعالان محیط‌زیست و گروه‌های حامی زمین در سال‌های اخیر و به‌خصوص پس از پیمان اقلیمی پاریس در کنار اثرات مستقیم تغییرات اقلیمی ناشی از گرمایش کره زمین مثل خشکسالی و کاهش بارش و آتش‌سوزی شدید جنگل‌ها در مناطق مختلف جهان خصوصا کشورهای ثروتمند مثل استرالیا، افزایش شدید سرمای زمستانی در اروپا و افزایش تعدد و شدت طوفانی‌های اقیانوسی در سواحل شرقی آمریکا، باعث شده است تا اذهان عمومی مسئله گرمایش زمین و لزوم کاهش یا حذف تولید دی‌اکسید کربن و دیگر گازهای گلخانه‌ای را جدی‌تر بگیرند.
کمترین میزان انتشار متان طی دو دهه اخیر مربوط به سال ۲۰۰۰ است. در این سال حدود ۶۲ تن از این گاز آلاینده تولید شد. هم زمان با افزایش تولید نفت و گاز میزان انتشار متان هم روند افزایشی به خود گرفت و در سال ۲۰۱۹ به اوج خود رسید. آنگونه که آمارها نشان می‌دهد میزان انتشار متان در این سال به حدود ۸۰ تن رسید
سرمایه گذاری در صنعت نفت کاهشی می شود!
همین قضیه باعث شده تا برخی از سرمایه‌گذاران، سراغ سهام شرکت‌های نفتی نروند. تحلیلگران متعددی هم به علت همین اتفاقات، این نکته را مطرح کرده‌اند که در نهایت با افزایش منابع سبز انرژی در جهان، درآمد شرکت‌های نفتی در طی ده تا پانزده سال آینده کاهش خواهد یافت که همین تحلیل بیش‌ازپیش سرمایه‌گذاران را از خرید سهام شرکت‌های نفتی فراری می‌دهد و باعث کاهش ارزش آن‌ها می‌شود. روح اله کهن هوش نژاد که معتقد است دوره استفاده از سوخت های فسیلی به نوعی پایان یافته، می گوید که کرونا این روند را تسریع بخشیده است.
این قضیه تا حدی پیش رفته است که طبق نظرسنجی‌ها، افراد جوانی که می‌خواهند برای آینده خود برنامه‌ریزی کنند، داشتن شغل در صنایع نفتی را دیگر جذاب نمی‌دانند.
افزایش سرمایه گذاری غول‌های نفتی در انرژی‌های نو
اقتصاد جهانی تا سال ۲۰۵۰ باید به‌نحوی تغییر کند که میزان انتشار دی اکسید کربن تولیدی را به صفر برساند. این مسئله نه یک رویا و نه یک ایدئولوژی، بلکه واقعیتی مهم و ضروری است و درصورتی که عملی نشود خطر از بین رفتن زمین و انقراض موجودات زنده روی آن از جمله ما انسان‌ها را به همراه دارد. از این روی صنایع نفتی لاجرم باید تغییر کنند وگرنه آرام‌آرام از بین خواهند رفت.
این الزامی است که غول‌های نفتی نیز دیگر به آن آگاه هستند. آنگونه از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ هفت شرکت نفتی بزرگ دنیا شامل همین شل و اکسان‌موبیل، ۵.۸ میلیارد دلار خرج انرژی‌های نو کرده‌اند که این رقم البته فقط ۵ درصد کل سرمایه‌ای است که آن‌ها در این زمان برای فعالیت‌های خود تخصیص داده‌اند؛ یعنی ۹۵ درصد سرمایه‌هایشان همچنان در حوزه توسعه فعالیت‌های نفت و گاز است.
البته حالا با روی کار آمدن جو بایدن پیش بینی می‌شود که سرمایه گذاری شرکت‌هایی همچون شل در توسعه انرژی نو افزایش پیدا کند.
نظر شما