بازار؛ گروه استان ها: کرمان، استانی پهناور با ظرفیت‌های اقتصادی فراوان و مختلفی است که با اندکی توجه می‌توان از آنها بهره برداری مناسبی داشت. از جمله این ظرفیت ها ضایعات چوب حاصل از هرس درختان است که در شهرها و شهرستانهای مختلف وجود دارد مثل هرس درختان نارون در شهر کرمان، ضایعات چوب حاصل از درختان پسته رفسنجان، ضایعات چوب نخلستان‌های بم و... که با کمی توجه و پیگیری علاوه بر ایجاد اشتغال می‌تواند برای استان هم درآمدزایی داشته باشد.
ظرفیتی که در بسیار از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته اما متاسفانه در کرمان هنوز توجه مسئولان آنچنان که باید به این حوزه معطوف نشده است و این ثروت طبیعی بدون هیچ تدبیری بر باد می رود. در حال حاضر تعداد واحدهای فعال در این زمینه در استان کرمان بسیار اندک است و ضایعات چوب کرمان برای فرآوری و تدبیل به نئپان روانه استان های دیگر می شود.
مدیر عامل کارخانه نئوپان رفسنجان در این باره به خبرنگار بازار گفت: کارخانه نئوپان رفسنجان در سال ۶۴ با هدف استفاده از ضایعات درختان پسته راه‌اندازی شد، زیرا نئوپان تولید شده از ضایعات درختان پسته علاوه بر اینکه استحکام بسیار بالایی دارد به دلیل خاصیت عدم جذب رطوبت از کیفیت بسیار مطلوبی نیز برخوردار است.
اکبر حسنی ادامه داد: کارخانه نئوپان رفسنجان خروج ضایعات پسته از کرمان به دیگر استانها (برای تبدیل به نئوپان) را کاهش داده و این واحد تولیدی توانسته بخشی از بازارهای خارج از استان را نیز در دست بگیرد.
متاسفانه از مرکز استان ضایعات چوب به سمت کارخانه نئوپان رفسنجان نمی‌آید ضمن این که ما چند سال پیش در این خصوص به شهرداری کرمان نامه دادیم و تقاضا کردیم تا ضایعات چوب حاصل از هرس درختان را در اختیار ما قرار دهند اما متاسفانه با ما همکاری نشد ضمن این که ما ضایعات چوب سایر استانها مثل اصفهان و یزد را جهت استفاده در کارخانه نئوپان خریداری می‌کنیم
حسنی در خصوص تامین ضایعات چوب از سایر شهرستانهای استان از جمله کرمان گفت: متاسفانه از مرکز استان ضایعات چوب به سمت کارخانه نئوپان رفسنجان نمی‌آید ضمن این که ما چند سال پیش در این خصوص به شهرداری کرمان نامه دادیم و تقاضا کردیم تا ضایعات چوب حاصل از هرس درختان را در اختیار ما قرار دهند اما متاسفانه با ما همکاری نشد ضمن این که ما ضایعات چوب سایر استانها مثل اصفهان و یزد را جهت استفاده در کارخانه نئوپان خریداری می‌کنیم.
وی معتقد است: ما پیگیر شهرستانهای دیگر برای استفاده از ضایعات چوب آنها هستیم اما متاسفانه تاکنون جوابی دریافت نکرده ایم.
مدیر عامل کارخانه نئوپان رفسنجان در پاسخ به این مطلب که شهرداری کرمان خواستار همکاری در خصوص استفاده از ضایعات چوب در مرکز است، گفت: ما در شهر کرمان هیچگونه امکاناتی نداریم و برای ما مقرون به صرفه نیست که ضایعات حاصل از هرس سرشاخه‌های درختان در شهر کرمان را به رفسنجان منتقل کنیم زیرا این سرشاخه‌ها حجم زیادی اشغال می‌کنند در حالیکه از لحاظ وزنی به صرفه نیستند. این سرشاخه‌ها ابتدا باید توسط دستگاه به صورت چیپس در بیایند تا حملشان آسان شود اما در کرمان دستگاه چیپس کن نداریم با این حال کارخانه نئوپان رفسنجان برای همکاری با شهرداری کرمان در این خصوص اعلام آمادگی می کند.
وی در خصوص این که جمع‌آوری ضایعات چوب و تبدیل آنها به محصول نهایی برای استان چه ره‌آوردی دارد، اظهار کرد: اساس چوب پایه و اساس کار کارخانجات نئوپان و کاغذسازی است، هرس شاخه‌های اضافی درختان علاوه بر این که از حوادثی نظیر شکستن شاخه‌ها و سقوط آنها جلوگیری می‌کند در صنایع چوب سازی هم مورد استفاده قرار می‌گیرد و در این کارخانه‌ها کسانی مشغول به کار می‌شوند و قاعدتاً اشتغالزایی ایجاد می‌کند.
آفت زدگی علت قطع برخی درختان شهر کرمان
یدالله علیزاده، مدیر عامل سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری کرمان در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: معمولا آفت زدگی علت قطع برخی درختان در سطح شهر کرمان توسط شهرداری است و عملا از چوب این درختان که اکثرا هم درختان نارون هستند، هیچ استفاده‌ای نمی‌توان کرد برای این که باعث انتشار آفت می‌شوند بنابراین شاخه‌ها و تنه درختان آفت زده معدوم (سوزانده) می‌شوند.
وی ادامه داد: برخی درختان هم که هرس می‌شوند معمولا شهرداری‌های مناطق مختلف از چوب آنها در فضای سبز همان منطقه استفاده می‌کنند.
چوب‌های هرس شده درختان که از مناطق مختلف جمع‌آوری می‌شوند شاخه‌های نازکی هستند و در حدی نیستند که بتوان از آنها در صنعت چوب و نئوپان استفاده کرد و عملا صرفه اقتصادی برای کارخانه‌های چوب و نئوپان ندارد
علیزاده گفت: چوب‌های هرس شده درختان که از مناطق مختلف جمع‌آوری می‌شوند شاخه‌های نازکی هستند و در حدی نیستند که بتوان از آنها در صنعت چوب و نئوپان استفاده کرد و عملا صرفه اقتصادی برای کارخانه‌های چوب و نئوپان ندارد.
وی می‌گوید: در شروع فصل زمستان شهرداری اقدام به هرس درختان مناطق مختلف از جمله درختان نارون می‌کند که معمولا دچار آفت‌زدگی شده‌اند و برای جلوگیری از انتقال آفت به درختان دیگر این درختان کامل قطع می‌شوند مثل درختان بلوار جمهوری که معدوم می‌شوند.
اعلام آمادگی برای همکاری با کارخانه نئوپان رفسنجان
علیزاده در خصوص همکاری شهرداری کرمان با کارخانه نئوپان رفسنجان اظهار کرد: این کارخانه می‌تواند با خدمات شهری مناطق پنجگانه شهر کرمان ارتباط بگیرد و اقدام به عقد قرارداد کنند.
کاظم‌زاده کارشناس فضای سبز شهری شهرداری کرمان در خصوص سرنوشت شاخه‌هایی که به منظور هرس از سطح شهر جمع‌آوری می‌شوند، به بازار گفت: درختان اکثرا با دیدگاه گیاهپزشکی هرس می شوند یعنی مشکل آفت یا بیماری دارند که معدوم سازی می‌شوند و برخی درختان هم هرس فرم می‌شوند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تاکنون با هیچ کارخانه‌ای جهت واگذاری چوب‌های سالم قراردادی منعقد شده یا نه گفت: چند سال پیش با کارخانه نئوپان رفسنجان مذاکراتی در این رابطه صورت گرفت اما به دلیل این که حمل چوب از کرمان به رفسنجان برایشان صرفه اقتصادی نداشت، قبول نکردند.
اگر کارخانه نئوپان رفسنجان برای خرید چوب پیشنهاد دهد ما با کمال میل آمادگی داریم و از پیشنهاد آنها استقبال خواهیم کرد حتی ما می‌توانیم چوب‌هایی که دچار آفت زدگی هم شده‌اند را در اختیار آنها قرار دهیم به شرط آن که به صورت فوری فرایند تبدیل شدن به چوب را اجرا کنند زیرا ما نمی‌خواهیم که این شاخه‌ها محلی برای انتشار بیماری شود اما تاکنون پیشنهادی ارائه نشده است
وی بیان کرد: اگر کارخانه نئوپان رفسنجان برای خرید چوب پیشنهاد دهد ما با کمال میل آمادگی داریم و از پیشنهاد آنها استقبال خواهیم کرد حتی ما می‌توانیم چوب‌هایی که دچار آفت زدگی هم شده‌اند را در اختیار آنها قرار دهیم به شرط آن که به صورت فوری فرایند تبدیل شدن به چوب را اجرا کنند زیرا ما نمی‌خواهیم که این شاخه‌ها محلی برای انتشار بیماری شود اما تاکنون پیشنهادی ارائه نشده است.
کارشناس فضای سبز شهری شهرداری کرمان گفت: کارخانجات MDF معمولا چوب‌ها را پس از بارگیری در جایی دپو و کم‌کم از آنها استفاده می‌کنند لذا نگران این هستیم که این چوب‌ها از جایی به جای دیگر منتقل شوند و کانونی برای انتشار آفت فراهم شود و به همین دلیل معمولا کسی زیر بار این چوب‌ها نمی‌رود.
وی ادامه داد: در شرایط فعلی و با هزینه‌های بالایی که شاهد آن هستیم حمل این چوب‌ها برای کارخانه نئوپان رفسنجان به صرفه نیست و از طرفی شاخه‌های بریده شده علاوه بر این که آفت دارند از نظر وزنی هم مقرون به صرفه نیستند و تنها حجم دارند مگر این که کارخانه نئوپان رفسنجان دستگاه چوب خردکنی خود را به شهر کرمان بیاورند.
متاسفانه بیشتر این چوب‌ها به جای این که به کارخانه چوب سازی برود در کوره‌ها تبدیل به زغال می‌شوند که عمده دلیل آن می‌تواند عدم صرفه اقتصادی برای کشاورز باشد
ثروتی که در آتش می‌سوزد
سرپرست معاونت امور اقتصادی استانداری کرمان در این خصوص به خبرنگار بازار گفت: در شهرستانهای استان درختان مختلفی داریم که هر ساله هرس می‌شوند از جمله در رفسنجان درختان پسته و در شهرستان بم درختان نخل اما متاسفانه بیشتر این چوب‌ها به جای این که به کارخانه چوب سازی برود در کوره‌ها تبدیل به زغال می‌شوند که عمده دلیل آن می‌تواند عدم صرفه اقتصادی برای کشاورز باشد.
حسین مهرابی ادامه داد: به طور مثال چوب درختان پسته توسط کارخانه نئوپان با قیمت بسیار پایینی خریداری می‌شود اما اگر همین چوب تبدیل به زغال شود بسیار به صرفه تر است زیرا در بسیاری از ویلاها از زغال در شومینه استفاده می شود و این زغال به قیمت بالایی فروخته می‌شود.
سرپرست معاونت امور اقتصادی استانداری کرمان بیان کرد: همچنین این سرشاخه‌ها بسیار حجیم هستند و یک کامیون 10 تنی تنها می‌تواند سه یا چهار تن از این سرشاخه‌ها را حمل کند که باز هم مقرون به صرفه نیست.
بی توجه به بازیافت ضایعات چوبی فقط مربوط به عموم مردم نیست بلکه سازمان ها و ارگان های مرتبط از جمله شهرداری ها و مدیران ارشد نیز از این موضوع غافل هستند
غفلت مسئولان از ثروتی که بر باد می رود
مریم ابراهیمی کارشناس اقتصاد کشاورزی در گفتگو با بازار اظهار کرد: صنعت بازیافت یکی از سرمایه گذاری پرسود و زودبازده در جهان به ویژه در کشورهای پیشرفته به شمار می رود و این مساله در خصوص بازیافت چوب هم صدق می کند.
وی با اشاره به اینکه ریسک سرمایه گذاری در این حوزه به دلیل قیمت پایین یا رایگان بودن مواد اولیه بسیار پایین است، افزود: بازیافت چوب در کنار اینکه باعث کاهش صدمات زیست محیطی می شود می تواند منجر به رونق اقتصادی و اشتغالزایی شود.
این کارشناس اقتصاد کشاورزی بیان کرد: روزانه میزان بسیار زیادی تن زباله چوبی در شهرها تولید می شود که در فصل هرس افزایش هم می یابد اما متاسفانه عمدتا با زباله های شهر سوزانده یا دفن می شود.
ابراهیمی یکی از مهم ترین معضلات در این زمینه را هزینه بالای جمع آوری ای ضایعات چوب ذکر و تصریح کرد: حمل ضایعات چوب به دلیل پر حجم بودن، بسیار پرهزینه تر و زمان برتر از سایر ضایعات است که باید در این زمینه چاره اندیشی شود و با رفع مشکلات بستر لازم برای هموار شدن مسیر صنعت بازیافت چوب اقدام کرد.
وی بیان کرد: بی توجه به بازیافت ضایعات چوبی فقط مربوط به عموم مردم نیست بلکه سازمان ها و ارگان های مرتبط از جمله شهرداری ها و مدیران ارشد نیز از این موضوع غافل هستند.
حالا شاخه‌های درختان هرس شده از سطح شهرها و شهرستانهای استان کرمان سوزانده و تبدیل به زغال می‌شود و ثروتی که می تواند منجر به صرفه اقتصادی در استان شود به راحتی طعمه حریق شده و هیچ بهره وری مناسبی از آن صورت نمی گیرد.
نظر شما