مواضع ایران درباره برجام کاملاً قانونی و درست است| حرفهای وزیر خارجه آمریکا احمقانه است

بازار؛ گروه بین الملل: موضوع گفتگوهای هسته ای ایران و بازگشت آمریکا به برجام این روزها مهمترین مسئله در سیاست خارجی آمریکا درباره ایران است.

به تازگی فرانسه نیز درباره توافق هسته ای ایران و پیگیری توافق برجام موضوعاتی را مطرح کرده که برای بررسی و تحلیل این موضوع گفتگویی با پروفسور «ویلیام بیمن» استاد دانشگاه مینه سوتا آمریکا داشته‌ایم که این گفتگو در ادامه آمده است.

پروفسور ویلیام اورمان بیمن (William O. Beeman) استاد دانشگاه مینه سوتا است. وی همچنین از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ ریاست بخش خاورمیانه انجمن مردم شناسی آمریکا را برعهده داشته است. بیمن پیشتر مدیر گروه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه براون (Brown) در ایالت رودآیلند و استاد مردم شناسی و مطالعات آسیای شرقی این دانشگاه نیز بود. وی دکترای مردم شناسی را از دانشگاه شیکاگو در سال ۱۹۷۶ دریافت کرد و به خاطر نوشتن چندین جلد کتاب و بیش از ۱۰۰ مقاله علمی در مورد پویش های ارتباطات در ایالات متحده، ایران و غیره بسیار مشهور است.

*امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه اخیرا خواستار حضور عربستان در مذاکرات هسته ای با ایران شده است. دلیل طرح این موضع چیست؟
ماکرون تنها کسی نیست که چنین پیشنهاداتی را مطرح کرده است، اما به طور کلی چنین پیشنهادی ماهیت بسیار شکننده مذاکرات را نشان می دهد. با این حال دقیق نمی دانم که چرا ماکرون چنین پیشنهادی را مطرح کرده است، اما به نظرم چنین پیشنهادی از سوی فرانسه بسیار ساده لوحانه و غیرعاقلانه بوده است.

اگر عربستان سعودی بدون رضایت و تائید ایران به این مذاکرات وارد شود، مذاکرات هسته ای پیش از شروع شکست خورده و مرده خواهد بود. به ناچار یکسری گفتگوها و مذاکرات پشت صحنه با عربستان سعودی وجود خواهد داشت، اما هرگونه حضور آشکار و علنی عربستان در مذاکرات هسته ای ایران، این مذاکرات را از بین خواهد برد.

مذاکرات هسته ای می بایست محدود به همان امضاکنندگان و مشارکت کنندگان اولیه باشد و بدون هرگونه دخالت علنی دیگر بازیگران. این را هم اضافه کنم که اگر عربستان سعودی پیشنهاد حضور در مذاکرات هسته ای را داشته باشد، خیلی فوری اسرائیلی ها هم خواستار حضور در این مذاکرات می شوند و چنین وضعیتی این مذاکرات را از بین خواهد برد.

*سخنگوی اتحادیه اروپا اعلام کرده که موضوع ماکرون، نظر شخصی اوست و موضع اتحادیه اروپا نیست. دلیل مخالفت آشکار اتحادیه اروپا با موضوع ماکرون چیست؟
اتحادیه اروپا سال هاست که با وضعیت فعلی مقابله کرده است و حتی بیش از زمانی که ماکرون سرکار بوده و قدرت را در دست داشته است. اروپایی ها زیرکانه همه آن موضوعاتی که در پاسخ قبلی مطرح کردم، می دانند و از سایر جوانب این پیشنهاد باخبر هستند. هرگونه ورود دیگر کشورها و طرف های دیگر به این مذاکرات، چین گفتگوهایی را از بین خواهد برد.

*در حالی که «تونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا معتقد به پیوند زدن برجام به مسائل موشکی و منطقه ای ایران در ابتدای کار است ولی «رابرت مالی» نماینده ویژه در امور ایران معتقد است که ابتدا باید در خصوص توافق هسته ای به نتیجه رسید و سپس موضوعات دیگر را مطرح کرد. او حتی گفته است ممکن است موضوع موشکی ایران در دوره اول بایدن قابل حل نباشد و معتقد است موضوع موشکی ایران مرتبط با موازنه قوای منطقه ای است که نیازمند راهکاری منطقه ای است. ارزیابی شما از این دو موضع گیری چیست و دیدگاه کدام فرد در دولت بایدن قوی تر است؟
به نظرم «رابرت مالی» درست گفته است. ولی «بلینکن» همان نظرات مطرح شده در دوره ترامپ را بازتاب می دهد. من خودم به نظرات مالی اعتماد دارم. بلینکن یک مذاکره کننده و معامله گر خوب و صادق است، اما به نظرم در این مورد دچار اشتباه شده است. دفاع متعارف ایران براساس قوانین سازمان ملل کاملا بجا و قانونی است. هرگونه پیش شرط و پیش مذاکره برای توافق برجام و هسته ای، فرصت این مذاکرات را از بین خواهد برد.

*محمد جواد ظریف در اظهارات اخیر خود خواستار میانجیگری اروپا برای اجرای همزمان برجام از سوی ایران و امریکا شده است. به نظر می رسد این راهکار عملیاتی شود. ارزیابی شما چیست؟
این راه حل را من خودم می پسندم. چنین راه حلی باعث می شود تا از برخی مسیرها که هرکدام از طرفین می گوید «اول شما بعد ما» جلوگیری شود. در حال حاضر و در این ارتباط هر دو طرف ایرانی و آمریکایی به هم بی اعتماد هستند.

انجام چنین اقداماتی در صورت امکان می تواند از بی اعتمادی میان دو طرف جلوگیری کند. در این ارتباط می توان معاملات تجاری را مثال زد که وقتی شخصی چیزی را می فروشد، خریدار مبلغ آن را به طرف سوم می دهد تا پس از امضای کامل و جلب اعتماد، مبلغ توسط فرد سوم از طرف خریدار به فروشنده پرداخت گردد و این راه حل به عنوان وثیقه درنظر گرفته می شود که مسیری برای جلوگیری از بی اعتمادی میان دو طرف معامله است.

*«آنتونی بلینکن» اخیرا اعلام کرده اگر ایران باز هم تعهدات خود را کاهش دهد در عرض چند هفته به توان ساخت بمب اتمی دست می یابد. دلیل این اظهار نظر چیست؟
متاسفانه بلینکن بد مطلع شده است. او باید به صحبت همه طرف های ایرانی گوش دهد و استدلال همه طرف های ایرانی اعم از میانه رو و تندرو را در نظر بگیرد. شاید ایران بتواند با غنی سازی اورانیوم در سطح مورد نیاز تسلیحات هسته ای در کوتاه مدت به سمت ساخت بمب هسته ای حرکت کند، اما این کارها نیاز به مراحل و انجام آزمایش و سپس تولید بمب اتم در مراحل بعدی است، اما در حال حاضر هیچ  مرحله ای فراتر از غنی سازی اورانیوم وجود ندارد، پس بلینکن کاملا اشتباه می کند.

همچنین در حال حاضر ایران هیچ برنامه ساخت تسلیحات هسته ای ندارد و این کشور براساس پیمان ان پی تی، از این اقدام منع شده است. از سال ۱۹۹۰ همواره مقامات آمریکایی گفته اند که ایران یک یا دو ماه تا ساخت بمب اتمی فاصله دارد. امیدوارم بلینکن دست از این رویکردها و شعارهای احمقانه و بی اطلاعی بردارد و به صورت جدی کار برای بازگرداندن برجام را شروع کند. وقتی که بلینکن چنین حرف هایی می زند، فقط برای پیشرفت مذاکرات مانع ایجاد می کند. بلینکن یک دیپلمات کارکشته است و مهارت زیادی دارد، او باید بیشتر و بهتر از مسائل پیش رو آگاه و مطلع باشد.