پیشنهاد «ظریف» برای احیای برجام راه حلی منطقی است| مدرکی مبنی بر حرکت ایران به سمت سلاح هسته‌ای وجود ندارد

بازار؛ گروه بین الملل: اخیرا وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بر بازگشت آمریکا به اجرای تعهداتش در توافق هسته‌ای ایران موسوم به برجام تاکید کرد.

«محمد جواد ظریف» در گفتگوی اختصاصی با شبکه سی ان ان گفت: دولت آمریکا باید به برجام بازگردد و ایران آماده خواهد بود فوراً به این اقدام پاسخ دهد. در اینجا زمان مطرح نیست بلکه موضوع این است که آیا دولت جدید آمریکا می‌خواهد از سیاست‌های شکست خورده دولت ترامپ پیروی کند یا خیر. هماهنگ کننده اتحادیه اروپا در کمیسیون مشترک می‌تواند بازگشت ایران و آمریکا را به توافق هسته‌ای تنظیم نماید و امکان دارد سازوکاری برای هماهنگی و همگام سازی اقدامات ایران و آمریکا برای بازگشت به توافق هسته‌ای ایجاد شود.
واقعیت امر این است که جمهوری اسلامی ایران علی رغم بدعهدی های آشکار و واضح ترامپ که شدید ترین تحریم های نفتی و بانکی را علیه کشورمان برخلاف مفاد توافق برجام، اعمال کرد. ایران در برابر استراتژی فشار حداکثری ترامپ، صبر استراتژیک را در پیش گرفت.

روحیه قانون شکنانه غیر دموکراتیک ترامپ همه کشورهای دنیا را مضطرب و نگران ساخته بود و امروز همه کشورهای دنیا نه فقط جمهوری اسلامی ایران؛  منتظر گام های بازگشتی بایدن در جهت اصلاح رفتارهای هنجار شکنانه ترامپ هستند.

رفتار سیاسی بایدن به صورت لغو ممنوعیت ورود مسلمانان به داخل آمریکا و بازگشت به توافق آب و هوایی پاریس با دو فرمان اجرایی، خوش بینی نسبی را در سطح بین المللی نسبت به بازگشت به توافقات بین المللی و در پیش گرفتن دیپلماسی و چندجانبه گرایی ایجاد کرده است.

در این راستا خبرگزاری بازار مصاحبه ای با «مارک فینو» سخنگوی اسبق وزارت خارجه فرانسه انجام داده است که متن آنرا را ملاحظه می فرمایید. «مارک فینو» در حال حاضر مدیر بخش عدم اشاعه در «مرکز سیاست امنیتی ژنو» (GCSP) است.

*امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه اخیرا خواستار حضور عربستان در مذاکرات هسته ای با ایران شده است. دلیل طرح این موضع چیست؟
گفته های ماکرون احتمالاً بد تفسیر شده است: او می داند که طرف های برجام قابل تغییر نیستند. با این حال اگر توافقی بین ایران و شرکای آن وجود داشته باشد، می توان از طریق گفتگوهای منطقه ای درباره امنیت منطقه به آن دست یافت که بدیهی است این گفتگوها شامل عربستان سعودی خواهد شد و این مهم به نفع ایران خواهد بود.

*سخنگوی اتحادیه اروپا اعلام کرده که موضوع ماکرون، نظر شخصی اوست و موضع اتحادیه اروپا نیست. دلیل مخالفت آشکار اتحادیه اروپا با موضوع ماکرون چیست؟
باز هم می گویم در مورد برجام همسویی در اتحادیه اروپا وجود دارد. تنها سوال باز برای بحث این است که آیا گفتگوهای موازی در مورد امنیت منطقه ای می تواند انجام شود و باید انجام شود؟

*در حالی که «تونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا معتقد به پیوند زدن برجام به مسائل موشکی و منطقه ای ایران در ابتدای کار است ولی «رابرت مالی» نماینده ویژه در امور ایران معتقد است که ابتدا باید در خصوص توافق هسته ای به نتیجه رسید و سپس موضوعات دیگر را مطرح کرد. او حتی گفته است ممکن است موضوع موشکی ایران در دوره اول بایدن قابل حل نباشد و معتقد است موضوع موشکی ایران مرتبط با موازنه قوای منطقه ای است که نیازمند راهکاری منطقه ای است. ارزیابی شما از این دو موضع گیری چیست و دیدگاه کدام فرد در دولت بایدن قوی تر است؟
در مورد روابط با ایران تفاوت های ظریف و حتی اختلافاتی بین دولت بایدن و کنگره ایالات متحده وجود دارد، همانطور که قبلاً در دولت اوباما اتفاق افتاده بود. با این حال رئیس جمهور حرف آخر را می زند و اولویت اعلام شده وی احیای کامل و بدون قید و شرط برجام است. سایر موضوعات مهم هستند و به نفع همه خواهد بود اگر بتوانند به صورت دوجانبه یا منطقه ای مطرح شوند.

*محمد جواد ظریف در اظهارات اخیر خود خواستار میانجیگری اروپا برای اجرای همزمان برجام از سوی ایران و امریکا شده است. به نظر می رسد این راهکار عملیاتی شود. ارزیابی شما چیست؟
بله، اکثر کارشناسان اتفاق نظر دارند که بهترین راه حل گام های هماهنگ و موازی یا نقشه راهی برای بازگشت هر دو طرف به شرایط کامل است. نماینده عالی اتحادیه اروپا با توجه به نقش نهادی خود به عنوان رئیس کمیسیون مشترک و نقش اتحادیه اروپا در مذاکرات برجام، برای میانجیگری و ارائه چنین نقشه راهی بسیار مناسب است.

*«تونی بلینکن» اخیرا اعلام کرده اگر ایران باز هم تعهدات خود را کاهش دهد در عرض چند هفته به توان ساخت بمب اتمی دست می یابد. دلیل این اظهار نظر چیست؟
اظهارات او نرم تر از این بوده و او با این اظهارات می خواست توجه را به فوریت از سرگیری گفتگوها در مورد برجام  جلب کند. درست است که برجام  مبتنی بر مفهوم زمان گریز بود - زمان لازم برای ایران تا بتواند به سلاح هسته ای و اورانیوم بسیار غنی شده دست یابد.

تحت محدودیت های برجام، این زمان یک سال تخمین زده شد، بنابراین بدون چنین محدودیت هایی زمان کوتاه تر خواهد بود. اما این بحث از لحاظ نظری است زیرا هیچ مدرکی مبنی بر آماده یا توانایی ایران برای تولید سلاح هسته ای وجود ندارد.