مریم بهرامی؛ یزد: گرانی کالاهای اساسی معیشت مردم را تحت تأثیر قرار داده اما سخن برخی مسئولان حاکی از این است که گرانی کشوری بوده و تفاوتی بین تورم یزد و تورم دیگر استانها نیست در عین حال برخی به این قبیل دیدگاه‌ها نقد دارند و معتقد هستند که مسئولان استان می‌توانند در تعیین قیمت کالاهای اساسی جدا از قیمت‌های کشوری عمل کرده و به طور خاص، برای زدودن سایه گرانی تلاش کنند.
عباس علوی‌راد یکی از این منتقدان است این اقتصاددان در گفت‌وگو با خبرنگار بازار با ذکر آمارهایی از سوی مرکز آمار ایران، معتقد است که مردم یزد نسبت به متوسط کشور گرانی بیشتری را متحمل شده‌اند و اگر به طور ملموس و فراگیر اعتراض نمی‌کنند نشان از نجابت آنها است و نه اینکه معیشت آنها تحت فشار نیست؛ چراکه طبق واقعیت نیز، یزدی‌ها دشواری در تأمین کالاهای اساسی را به خوبی لمس کرده‌اند.
یزد گران‌ترین استان
عضو انجمن اقتصاددانان ایران اظهار تأسف می‌کند که طبق اطلاعات مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه‌ای گروه خوراکی‌ها برای مردم یزد ۹۰ درصد است. به گفته این استاد دانشگاه، بر اساس آخرین اطلاعات مرکز آمار ایران که در آذر ماه ۱۳۹۹ منتشر شد، نرخ تورم نقطه‌ای گروه خوراکی‌های یزد ۶۰درصد و نرخ تورم گروه خوراکی‌های کل کشور ۵۰ درصد بوده است. بدین معنا که اوج فشار مردم یزد در طول یکسال اخیر بسیار زیاد و میزان هزینه‌ای که آنها برای اقلام ضروری پرداخت کرده‌اند، کمتر از متوسط کشوری بوده است.
علوی‌راد می‌گوید: این سخن مسئولان را که گرانی مربوط به سراسر کشور است را قبول ندارم؛ زیرا بر طبق آمار، مردم یزد در یکسال گذشته فشار تورمی بیشتری را نسبت به کشور تحمل کرده‌اند، رشد منحنی فشار بر تورم طی ۲۰ سال اخیر بی‌سابقه است و نشان می‌دهد تورم آثارش را بر روی طبقه مرفه جامعه نگذاشته است و همچنان نیز قشر متوسط جامعه از این تورم درد می‌کشند.
مردم یزد در یکسال گذشته فشار تورمی بیشتری را نسبت به کشور تحمل کرده‌اند
وی با بیان اینکه در این بین، گروه خوراکی‌ها مهمترین گروه است، زیرا این گروه بیشتر بر روی طبقه آسیب‌پذیر و فقیر جامعه تأثیر می‌گذارد و این پرسش را مطرح می‌کند که دایره تحمل مردم در کجا قرار دارد، افزود: در فروردین ۹۹ هزینه زندگی مردم سراسر کشور نسبت به سال گذشته افزایش شدیدی داشته است؛ به طوری‌که اثر تورم روی دهک اول حدود پنج الی شش و حتی ۹ درصد از دهک دهم بالاتر بوده است و این، بدین معناست که بیشترین اثر فشارهای اقتصادی مربوط به دهک فقیر جامعه است. کشور در حال رهاشدگی مدیریت اقتصادی بوده و دولت زودتر از موعود دنده را خلاص کرده و نسبت به مشکلات معیشتی مردم منفعلانه عمل می‌کند که پیامدهای آن نیز روز به روز بیشتر دیده می‌شود.
کاهش تولید و به‌صرفه‌نبودن
بسیاری کارشناسان بر این عقیده هستند که استان یزد نمی‌تواند قیمت‌ها را کمتر از متوسط کشوری اعلام کند. به نظر می‌رسد این سخن مبنی بر اینکه استانها می‌توانند به تنهایی نرخ کالاهای اساسی را در خود کاهش دهند را نقض می‌کنند.
رئیس اتحادیه صنف میوه و تره‌بار استان یزد در گفت‌وگو با خبرنگار بازار می‌گوید: گرانی میوه یک امر کشوری است و در استان یزد قیمت‌ها با هماهنگی شهرهای مجاور و نیز شهرهای مبدأ تعیین می‌شود با این حال با همراهی بازرسان و اتاق اصناف، قیمت‌ها در یزد کنترل می‌شود اما مردم در جریان باشند که اگر قیمت میوه در یزد از دیگر استانها کمتر باشد، قطعأ میوه به سایر استانها منتقل می‌شود و استان دچار کاهش میوه خواهد شد.
علی ملک‌ثابت، بیان می‌کند: کالاهای اساسی چون گوشت باید گران شوند زیرا در صورت گران نشدن، بیشتر بازار دچار هرج و مرج و نابسامانی می‌شود. وی می‌افزاید: اکنون صنف قصابان در شرایطی است که برخی فروشندگان از ادامه کار منصرف شده‌اند و من به شخصه چهار کلید در دست دارم که صاحبان آنها برای اجاره قصابی خود به دست من سپرده‌اند.
گرانی، مشکلی سراسری
علی افشارپور، معاون بازرگانی سازمان صمت استان نیز به خبرنگار بازار می‌گوید: واقعیت این است که بحث تحریم برای کشور مشکل‌ساز شده است. من به شخصه از نزدیک تلاش دولت و وزارتخانه برای کاهش قیمت کالاهای اساسی را می‌بینم، اما اگر واقع‌بینانه نگاه شود، مثلأ در مورد مشکلی که در تأمین روغن نباتی وجود داشت، شاهد بودیم که دلیل این مشکل عدم واردات روغن نباتی بود.
گرانی میوه یک امر کشوری است و در استان یزد قیمت‌ها با هماهنگی شهرهای مجاور و نیز شهرهای مبدأ تعیین می‌شود
افشار پور با بیان اینکه کشور در چهار سال گذشته و پیش از تحریم‌ها این مشکلات را نداشت و پس از آن، بحث تأمین ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی مشکلات در تأمین کالاهای اساسی را افزایش داد، ابراز کرد: قیمت کالاهای اساسی رابطه مستقیمی با تئوری عرضه و تقاضا دارد. برای مثال، اگر میوه، گوشت و دیگر اقلام اساسی با قیمت اعلامی وارد یزد نشود، این اقلام به دیگر استانها از جمله اصفهان و تهران خواهند رفت. پس، برای استان در اولویت نخست بحث تأمین کالا مهم است.
نقشه راه برای کاهش گرانی
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری یزد در پاسخ به این پرسش خبرنگار بازار که چرا هر هفته با بحرانی در یک یا چند کالای اساسی مواجه‌ایم و مگر استانداری فکری برای به نتیجه رسیدن این مشکلات ندارد، بیان می‌کند: گرانی کالاهای اساسی یک مقوله کلان است و وقتی بحث کلان مطرح است، از مباحث استانی و محلی خارج می‌شویم. مثلأ به استانها اعلام می‌شود که قیمت میوه در کل کشور با قیمتی ثابت مثلأ ۱۳هزار و یا قیمت مرغ با قیمتی ثابت مثلأ ۱۶ هزار و یا ۱۲ هزار تومان است. در این شرایط، استان یزد ساعت‌ها روی این موضوعات کار می‌کند و نتیجه اینگونه می‌شود که برای مثال، در مواجهه با بحران روغن نباتی، استان یزد نسبت به کشور فراوانی بیشتری دارد و یا در مورد گوشت مرغ، از تولیدکننده تا دیگر ذی‌نفعان، عرضه بیشتری در یزد صورت می‌گیرد.
مسعود عظیمی می‌افزاید: با پیشنهاد استاندار یزد قصد ایجاد تنظیم بازار منطقه‌ای داریم؛ به عنوان مثال در استان‌های کرمان، فارس، اصفهان، یزد و خراسان جنوبی در بعضی از مزیت‌ها به توافقاتی دست پیدا کنیم و کالاها و محصولاتی که در یزد فراوانی داریم را با محصولات موردنیاز و فراوان در سایر استانها مبادله کنیم که البته هنوز در این مورد به نتیجه لازم نرسیدیم.
وی می افزاید: به واقع فعالان اقتصادی در اصناف با مجموعه استان همکاری می‌کنند. یکی از مواردش این است که در دیگر استانها اجازه سوا کردن میوه به شهروندان داده نمی‌شود در حالی‌که در استان یزد این مزیت وجود دارد. در یزد نقشه‌راه در حال شکل‌گیری است که می‌تواند نگرانی‌های استان از مرحله تولید تا توزیع کالا را بکاهد. ما نیز قول می‌دهیم که حاضر نیستیم یک دقیقه دنده خلاص برویم، بلکه استان با دنده پنج برای رهایی از مشکلات معیشتی حرکت می‌کند.
راهکارهای استان برای ارزان شدن
استاندار یزد نیز به خبرنگار بازار می‌گوید: در حال حاضر یزد در بخش تولید مشکل حادی ندارد، اما به خاطر شرایط اقتصادی کشور، یزد نیز همانند سراسر کشور در حوزه تأمین معیشت مردم با مشکلاتی مواجه است.
محمدعلی طالبی در این مورد که آیا استان یزد می‌تواند جدا از کشور برای کاهش قیمت‌ها به ویژه قیمت کالاهای ضروری، اقدام کند، به سیاست استان برای تأمین کالاهای اساسی اشاره و بیان می‌کند: یزد تولیدکنندگان را الزام کرده است که در ابتدای امر نیازهای استان را تأمین کنند. در این صورت، استان با کاهش عرضه مواجه نخواهد شد و به نحوی مشکل عرضه نسبت به تقاضا رفع می‌شود.
با پیشنهاد استاندار یزد قصد ایجاد تنظیم بازار منطقه‌ای داریم
وی درباره شیوه قیمت‌گذاری کالاهای اساسی در یزد و سیاست استان در این خصوص، توضیح می‌دهد: استان به یک اصل اعتقاد دارد، اینکه «یزد باید جزو پنج استان ارزان کشور باشد». از این‌رو، در قیمت‌گذاری محصولاتی که ستاد تنظیم بازار استان باید در مورد قیمت آن تصمیم بگیرد، سیاست بر این است که قیمت هر کالا در استان‌های دیگر استخراج و بر طبق مقایسه قیمت استان‌های همجوار و متوسط قیمت کشوری، قیمت یزد تعیین شود.
استاندار یزد در این باره که یزد چگونه در ارزان‌تر بودن قیمت کالاهای اساسی نسبت به سایر استانها، عمل می‌کند، می‌گوید: استان یزد در مورد برخی کالاها خود را با استان‌های همجوار و در مورد برخی دیگر با سراسر کشور مقایسه می‌کند. به طور کلی، باید گفت قیمت‌ها در یزد در مورد هر کالایی متفاوت است. در مورد برخی کالاها، قیمت در استان یزد بالاتر از دیگر استانها و در برخی موارد نیز پایین‌ترین قیمت مربوط به یزد است. در عین حال، مواردی هم بوده که قیمت یزد به اندازه متوسط قیمت منطقه و یا کشور تعیین شده است.
قیمت‌گذاری عادلانه
استاندار یزد در پاسخ به این سؤال که نقش و جایگاه معیشتی اصناف از دید استان چگونه است، به خبرنگار بازار می‌گوید: در قیمت‌گذاری کالاهای اساسی تأکید استان بر روی آنالیز قیمت‌ها است. برای مثال، در بحث نان، حدود چهار ماه قیمت‌ها آنالیز شد تا استان به این نتیجه رسید که چون برخی شاخص‌ها، مثلأ اجاره مغازه در یزد پایین‌تر از برخی شهرهای همجوار است و یا برخی خدمات در یزد ارزان‌تر است، پس می‌توان گفت که سعی شده قیمت‌ها برای قشر تولیدکننده عادلانه باشد.
طالبی با بیان اینکه باید میان توقعات تولیدکننده و مصرف‌کننده تعادلی برقرار می‌شد، ادامه می‌دهد: برای مثال، اگر قیمت نان افزایش یابد، استان با اعتراضات مردم مواجه می‌شود و از سوی دیگر، اگر قیمت نان افزایش نیابد، استان با اعتراضات نانوایان مواجه است. پس در بحث ایجاد تعادل، برخی مواقع قیمت‌هایی به دست می‌آیند که نارضایتی بخشی از جامعه، مردم و یا تولیدکنندگان را به همراه دارند و در این بین، تلاش دولت این است که بین انتظارات مصرف‌کننده و تولیدکننده تعادل ایجاد کند.
در قیمت‌گذاری کالاهای اساسی تأکید استان بر روی آنالیز قیمت‌ها است
به گفته استاندار، تلاش یزد برای پایین نگه داشتن برخی قیمت‌ها کاملأ قابل توجیه است؛ چراکه استان سعی داشته قیمت‌ها را به گونه‌ای تثبیت کند که عادلانه باشد و در مسیری حرکت کرده است که تولیدکنندگان ضرر نکنند و تصمیمی گرفته نشود که موجب کاهش تولید در استان شود و از سوی دیگر نیز، طبقه متوسط و فقیر جامعه متحمل فشار نشوند. استان با محور قرار دادن یزد به عنوان پنج استان ارزان کشور، همه تلاش خود را برای عادلانه بودن قیمت‌ها در یزد به‌کار گرفته است.
علی رغم تاکید دولتی‌ها هنوز باید گفت مردم در معیشت شان با مشکل روبرو هستند. مشکلاتی عدیده که همه آن هم ناشی از شرایط اقتصادی نیست و برخی از آن هم به تصمیمات دولتمردان باز می گردد در عین حال این مردم هستند که در تحمل شرایط با زندگی شان مسابقه گذاشته اند.
نظر شما