توانایی تولید واکسن کرونا؛ شاخص جدید توانمندی اقتصادی

بازار؛ گروه بین الملل: پایگاه خبری نیویورک تایمز اخیرا مقاله ای با قلم «پیتر اس. گودمن» با عنوان «عوارض جانبی واکسن کرونا: نابرابری اقتصادی جهانی» منتشر نموده است. ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.

سرانجام پایان همه گیری نمایان شده است. نجات از فاجعه بارترین فاجعه اقتصادی جهانی از زمان رکود بزرگ. با ورود واکسن های کووید به جریان خون انسانها، بهبودی به واقعیت تبدیل شده است.

 کشورهای ثروتمند در اروپا و آمریکای شمالی قسمت عمده ای از ذخایر واکسن را بدست آورده اند و خود را در برابر ثروت اقتصادی کاملاً بهبود یافته قرار می دهند. این در حالی است که کشورهای در حال توسعه - که محل زندگی بیشتر بشریت است - برای تأمین دوزهای خود با چالش مواجه شده اند.

به نظر می رسد توزیع یک طرفه واکسن ها یک واقعیت اقتصادی مشخص را بدتر می کند: جهانی که از این فصل ترسناک تاریخ بیرون می آید بیش از هر زمان دیگری نابرابر خواهد بود. کشورهای فقیر همچنان در معرض هجوم بیماری همه گیر قرار دارند و  مجبور به صرف منابع ناچیزی هستند که در حال حاضر با افزایش بدهی به وام دهندگان در ایالات متحده، اروپا و چین افزایش یافته است.

اقتصاد جهانی مدت زیادی است که به دلیل اختلافات عمیق در ثروت، تحصیلات و دسترسی به عناصر حیاتی مانند آب تمیز، برق و اینترنت شکسته شده است. بیماری همه گیر کووید ۱۹ مرگ و نابودی را برای اقلیت های قومی، زنان و خانوارهای کم درآمد به ارمغان آورده است. پایان همه گیری ممکن است تقسیم دیگری اضافه کند که می تواند زندگی اقتصادی را برای سالها شکل دهد و کشورهای دارای دسترسی به واکسن را از کشورهای فاقد آن جدا کند.

سازمان های بین المللی کمک رسانی، نیکوکاران و کشورهای ثروتمند قول داده اند اطمینان حاصل کنند که همه کشورها ابزارهای لازم برای مبارزه با بیماری همه گیر مانند تجهیزات محافظ برای تیم های پزشکی و همچنین آزمایشات، داروهای درمانی و واکسن ها را به دست می آورند. اما آنها نتوانسته اند به قول خود عمل کنند.

در کشورهای ثروتمندی که دسترسی به واکسن را تضمین کرده اند، رهایی از فاجعه اقتصادی ناشی از اورژانس بهداشت عمومی در حال انجام است و محدودیت هایی که باعث تعطیلی مشاغل شده است می تواند برداشته شود. اما تصویر هنوز تاریک است. ایالات متحده آمریکا، بزرگترین اقتصاد جهان هر روز تلفات معادل ۱۱ سپتامبر را متحمل می شود، بنابراین بازگشت به شرایط عادی بسیار دور به نظر می رسد.

اقتصادهای بزرگ مانند انگلیس، فرانسه و آلمان با حفظ شتاب شیوع ویروس در معرض قفل جدید هستند. اما براساس گزارش اقتصاد آکسفورد به نظر می رسد اقتصاد جهانی سال آینده ۵.۲ درصد گسترش یابد. این پیش بینی رشد سالانه ۴.۲ درصدی در ایالات متحده آمریکا و رشد ۷.۸ درصدی در چین، دومین اقتصاد بزرگ جهان که در آن اقدامات دولت ویروس را کنترل کرده، فرض می کند.

باید گفت تا سال ۲۰۲ ، خسارت اقتصادی درازمدت از بیماری همه گیر در بازارهای به اصطلاح نوظهور در مقایسه با کشورهای ثروتمند، دو برابر شدید خواهد بود. تولید واکسن ها مملو از چالش هایی است که می تواند عرضه را محدود کند، در حالی که مقاومت و اثر بخشی آنها کاملاً مشخص نیست. اما همه گیری سرعت پیشرفت تجارت الکترونیکی را تسریع کرده این در حالی است که خرده فروشان آجر و ملات را در وضعیتی بخصوص ضعیف قرار داده است.

طبق برخی پیش بینی ها، کشورهای فقیر تا سال ۲۰۲۴ نمی توانند همه مردم خود را واکسینه کنند. واقعیت این است که بدهی بالا توانایی بسیاری از کشورهای فقیر در پرداخت هزینه واکسن را محدود می کند. کمک های وعده داده شده از سوی بانک جهانی و صندوق بین المللی پول ناامیدکننده است.

باید گفت حتی اگر توده های مردم در کشورهای فقیر به واکسن دسترسی پیدا نکنند، اقتصاد آنها احتمالاً برخی مزایای سرریز از بازگشت به حالت عادی کشورهای ثروتمند را دریافت می کند. در جهانی که نابرابری شکل گرفته است، رشد می تواند همزمان با نابرابری باشد. همزمان با از سرگیری قدرت مصرف کننده در آمریکای شمالی، اروپا و آسیای شرقی، تقاضا برای کالاها، جوان سازی معادن مس در شیلی و زامبیا و صادرات سویای برداشت شده در برزیل و آرژانتین افزایش می یابد. گردشگران در نهایت به تایلند، اندونزی و ترکیه باز خواهند گشت.

اما برخی معتقدند که خرابی های ناشی از بیماری همه گیر کووید ۱۹ در کشورهای فقیر که تا حد زیادی توسط واکسن کنترل نشده است، می تواند اقبال اقتصادی را در سطح جهانی محدود کند. بر اساس مطالعه اخیر شرکت RAND، اگر فقیرترین کشورها واکسن نگیرند، ۱۵۳ میلیارد دلار در سال به اقتصاد جهانی خسارت وارد می شود.