سجاد صفری؛ بازار: صنعت غذایی در هر کشوری مورد توجه مسوولان قرار دارد و دلیل آن این است که صنایع غذایی، ارتباط مستقیم با سلامت مردم جامعه دارند و سلامت یک جامعه در گرو تغذیه سالم و مواد غذایی سالم مورد استفاده افراد است.
تولید کنندگان صنایع غذایی کشور با مشکلات عدیده ای روبرو هستند و در یک سال اخیر شیوع بیماری کرونا نیز مزید بر علت شد تا مشکلات موجود در این صنعت بیشتر از گذشته شود. اگر عملکرد صنایع غذایی کشور را مورد بررسی قرار بدهیم متوجه خواهیم شد که این صنایع توانسته اند در دوران سخت تحریم و شرایط سخت اقتصادی همچنان بر مدار رونق باقی بمانند و بسیاری از خطوط صادراتی و بازارهای هدف خود را نیز حفظ کنند.
البته تولیدکنندگان صنعت غذایی کشور بر این باور هستند که در یک سال اخیر، این صنعت با اتفاقات جدیدی روبرو شده است و آن ها را نسبت به گذشته با چالش جدی تامین مواد اولیه روبرو کرده است.
درحال حاضر، تولیدکنندگان صنعت غذایی کشور برای تامین مواد اولیه، هر روز با یک قیمت جدید روبرو هستند و این موضوع به این دلیل است که نوسانات قیمت دلار بر قیمت مواد اولیه تاثیر می گذارد. البته با توجه به اینکه قیمت مواد اولیه با نوسان روبرو است ولی برخی از مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان در بازار موجود نیست. از سوی دیگر، خرید مواد اولیه برای تولیدکنندگان صد در صد نقدی و حتی پیش پرداختی شده است. این موضوع، باعث شده است که تولیدکنندگان و فعالان صنعت غذایی کشور تا روز تحویل مواد اولیه مورد نیاز خود از قیمت قطعی کالای خریداری شده بی خبر باشند.
شاید تامین مواد اولیه و نقل و انتقال پول را بتوان اصلی ترین چالش این روزهای تولیدکنندگان غذا دانست، اما بی‌شک، کمبود نقدینگی مشکل مهم دیگری است که گریبان این شرکت‌ها را گرفته است.
آمار گمرک در سنوات گذشته، نشان می دهد که بیشترین صادرات کشور بعد از صادرات نفت مربوط به صنایع غذایی است و بیشترین اشتغالزایی کشور در این صنعت متمرکز است
بخشنامه های صادر شده قابلیت اجرایی ندارند
عدم تخصص افراد متولی در صنعت غذایی کشور، نیز یکی از بزرگترین مشکلات موجود در این صنعت است و شخصی که قرار است برای فولاد، خودرو و... تصمیم گیری کند، نمی تواند در زمینه صنعت غذایی هم تخصص داشته باشد و باید توجه داشت که امنیت غذایی در شرایط فعلی کشور، بسیار مهم است.
آمار گمرک در سنوات گذشته، نشان می دهد که بیشترین صادرات کشور بعد از صادرات نفت مربوط به صنایع غذایی است و بیشترین اشتغالزایی کشور در این صنعت متمرکز است و این دو موضوع، دلیل محکمی هستند که می طلبد توجه به این صنعت، بیشتر شود چون که صنعت غذایی کشور یک صنعت بسیار مهم است. برخی از کارشناسان و فعالان صنعت غذایی کشور معتقد هستند که این صنعت، متولی ندارد و سازمان استاندارد و سازمان غذا و دارو تنها وظیفه نظارتی در این صنعت را برعهده دارند.
برای حل مشکلات موجود در صنعت غذایی کشور اگر قوانین کاربردی در این بخش اجرایی شود بسیاری از مشکلات این صنعت حل خواهد شد. در قانون بهبود فضای کسب و کار به صراحت اعلام شده است در همه امور باید با تشکل ها مشورت شود اما در عمل، این اتفاق نمی‌افتد و همین موضوع، باعث می شود که افرادی بدون تخصص و بدون این که از این حوزه اطلاع کافی داشته باشند بخشنامه هایی را صادر می‌کنند که قابلیت اجرایی ندارد.
قانون به صراحت اعلام کرده است باید در اداره امور از تشکل‌ها نظرخواهی و تصدی امور به بخش خصوصی واگذار شود و دولت فقط نظارت داشته باشد؛ اما مدیران دولتی، بدون همفکری با افراد متخصص نظر می دهند و مشکلات بسیاری در صنایع مختلف را به وجود می آورند.
وجود منابع طبیعی غنی یکی از مهمترین مزیت‌های رقابتی صنعت غذایی ایران است؛ ۵۱ میلیون هکتار زمین قابل کشت، تنوع محصولات زراعی، باغی و شیلات، تنوع اقلیمی و نیروی کار جوان از جمله مزیت‌های غیرقابل انکار صنایع غذایی در کشور هستند. جمعیت در حال رشد ایران به خصوص در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ بازار مصرف بزرگ ۸۰ میلیون نفری را برای این صنعت ایجاد کرده است و وجود بازارهای بزرگ منطقه، همانند کشور عراق که از بزرگ ترین واردکنندگان غذا در دنیا است؛ نیز بر جذابیت سرمایه‌گذاری در این صنعت، افزوده است. با وجود این پتانسیل ها اما سرمایه‌گذاری خارجی در این صنعت متناسب با مزیت‌های رقابتی آن رشد نکرده است که عدم امنیت سرمایه گذاری در ایران می تواند علت آن باشد.
دولت بایستی این را درک کند که با همفکری و مشورت بخش خصوصی، قادر خواهد بود که مشکلات موجود در صنعت غذایی و دیگر صنایع را حل کند و به تنهایی نمی تواند بر مشکلات پیروز بشود
صادرات چشمگیر صنایع غذایی امکان پذیر است
وزیر صنعت، معدن و تجارت، گفت: ظرفیت و پتانسیل برای صادرات صنایع غذایی کشور تا ۱۰ میلیارد دلار نیز امکان پذیر است که دستیابی به این مهم به برکت مجاهدان اقتصادی امکان پذیر خواهد بود.
«علیرضا رزم حسینی» در ادامه با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در تکریم کارآفرینان، بیان کرد: مقام معظم رهبری از کارآفرینان و تولیدکنندگان به عنوان مجاهدان اقتصادی نام برده اند و فرهنگ دینی ما نیز بر موضوع کارآفرینی و اشتغالزایی تاکید دارد.
وی افزود: اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم کسانی که باعث ایجاد شغل و کارآفرینی می شوند شخصیت‌های بزرگی محسوب می شوند که نظام و انقلاب آنها را ارج می نهد.
رزم حسینی در پایان با بیان اینکه شغل و کارآفرینی باید بوسیله بخش خصوصی ایجاد شود، گفت: کشور را باید با شرکت‌های بزرگ، نامور و توانمند آن بسازیم و در گام دوم انقلاب به دنبال اقتصادی قوی برای خانوار شهری و روستایی توسط همین شرکت ها هستیم.
مدیریت ترکیب بهینه محصول و تنظیم قیمت در محصولات پرمصرف، خروجی‌هایی است که برای مدل زنجیره تأمین صنایع غذایی ترسیم خواهد شد
صادرات ۳ میلیارد دلاری صنایع غذایی
معاون امور صنایع وزارت صمت در نشست مشترک با تشکل‌های تخصصی صنایع غذایی، گفت: به دنبال تهیه و تدوین یک سند برای توسعه و تکمیل زنجیره تأمین در صنعت غذایی هستیم.
«مهدی صادقی نیارکی» اظهار داشت: صنعت غذا با محصولاتی به ارزش ۲۵۰ هزار میلیارد تومان برآورد می شود که ۱۰ درصد از ارزش تولید کل صنایع کشور است.
وی افزود: ۸۷۰۰ واحد تولیدی در کشور در این صنعت در حال فعالیت هستند که توسط آنها ۳۷۰ هزار شغل ایجاد شده است. صادرات ۲ میلیون تن محصول فرآوری شده در زنجیره صنایع غذایی ارزشی معادل حدود سه میلیارد دلار در سنوات مختلف دارد.
معاون امور صنایع وزارت صمت، بیان کرد: لازم است، شرکت‌های مدیریت زنجیره با هدف حداکثر سازی زنجیره ارزش، توسط شرکت‌های معتبر پیشران صنایع غذایی تشکیل شوند که از مرحله کشت و مواد اولیه تا رسیدن به دست مشتری کار را انجام می دهند.
صادقی نیارکی، تصریح کرد: جلوگیری از اتلاف منابع در طول این زنجیره و تنظیم بازار به صورت سیستمی و همچنین تطابق با فناوری روز در این جلسات راهبردی مدنظر است.
وی گفت: مدیریت ترکیب بهینه محصول و تنظیم قیمت در محصولات پرمصرف، خروجی‌هایی است که برای مدل زنجیره تأمین صنایع غذایی ترسیم خواهد شد.
صادقی نیارکی در پایان با اشاره به بهره مندی از نظرات خبرگان این صنعت، بیان کرد: با هم بزرگ شدن باید به یک فرهنگ غالب در زنجیره صنعت غذایی تبدیل شود.
باید توجه داشت که صنعت غذایی کشور بزرگترین صنعت خصوصی کشور است و بیشترین اشتغالزایی در این صنعت صورت گرفته است و از سویی دیگر، صنعت غذایی یک صنعت استراتژیک است و امنیت غذایی و حتی امنیت سیاسی یک کشور را تامین می کند و صنعتی که تا این حد برای هر کشور و جامعه ای مهم است نیاز است به آن توجه ویژه ای شود و با تلاش، مشکلات موجود در آن را با تصمیمات موثر و سازنده، حل و فصل کرد.
باید توجه داشت که گره مشکلات توسط متخصصان، برطرف خواهد شد و نیاز است مسوولان دولتی، برای حل مشکلات موجود در صنعت غذایی کشور با متخصصان و فعالان این صنعت، مشورت کنند و نظرها و عقاید آن ها را در تصمیم گیری های خود لحاظ کنند. دولت بایستی این را درک کند که با همفکری و مشورت بخش خصوصی، قادر خواهد بود که مشکلات موجود در صنعت غذایی و دیگر صنایع را حل کند و به تنهایی نمی تواند بر مشکلات پیروز بشود.
مسوولان دولتی بایستی مشکلات موجود در صنعت غذایی کشور را شناسایی کنند و با تصمیمات موثر و سازنده در صدد رفع آن ها برآیند و مهمتر اینکه بروکراسی اداری را به حداقل کاهش بدهند و از تصویب قوانین متعدد و خلق الساعه، پرهیز کنند.
نظر شما