۱۴ دی ۱۳۹۹ - ۰۸:۴۹
قیمت نفت در کانال ویروسی

قیمت نفت در کانال ویروسی

صعود نفت به محدوده قیمتی ۵۰ تا ۶۵ دلار در کوتاه مدت محتمل نیست چرا که اوج‌گیری مجدد ویروس باعث تعطیلی‌های گستره شده و فعالیت‌های اقتصادی را کاهش داده به گونه‌ای که تقاضای بنزین در جشن‌های آخر سال ۲۰۲۰ در آمریکا به سطح سال ۱۹۹۷ بازگشته است. این بخشی از یادداشت روح ­اله کهن­ هوش نژاد؛ تحلیلگر اقتصاد انرژی برای خبرگزاری بازار است.

روح‌اله کهن هوش نژاد؛ بازار: ماه ­هاست که قیمت نفت به دلیل ادامه شیوع ویروس کرونا در کانال قیمتی ۴۰ تا ۵۰ دلار محبوس شده است. بنابر این  پرسش نخست سال ۲۰۲۱ این است که چه زمانی نفت به شکل پایداری از این کانال قیمتی خارج خواهد شد. پاسخ این پرسش برای کشورهای تولیدکننده نفت، سرمایه­‌گذاران خارج شده از این بازار و نفت شیل آمریکا که در رکود به سر می­‌برد، بسیار حیاتی است.  

یک سال پیش چشم‌­اندازهای روشن بود و پیش‌­بینی­‌های خوش‌بینان‌ه­ای از نفت ۷۰ دلاری برای ابتدای سال ۲۰۲۰ وجود داشت. اما ناگهان ویروسی شیوع پیدا کرد که تقریباً هیچ کشوری برایش برنامه­‌ریزی نکرده بود. این ویروس در نگاه اول  این بیماری چیزی با نام سارس-کوو ۲ بود؛ جهان ویروس سارس ۱ در اوایل دهه ۲۰۰۰ با حدود ۸ هزار مبتلا و ۸۰۰ قربانی را تجربه کرده بود.

اما از اواخر اسفندماه ۹۸ (مارس ۲۰۲۰) ویروس کرونا به شدت در جهان شیوع پیدا کرد و بدترین رکود جهانی ۷۴ سال گذشته را رقم زد. این رکود در بازار نفت باعث کاهش شدید تقاضا و سقوط قیمت نفت به قیمت­‌های حیرت­‌آور زیر صفر یا منفی شد.  تانکر­های ذخیره‌­سازی مملو از نفت شدند و تولیدکنندگان حاضر بودند حتی  مبلغی را  برای خلاص شدن از نفتی که روی دستشان مانده بود، بپردازند.

بازگشت از قیمت­‌های نفتی و تثبیت بازار با کاهش بی ­‌سابقه تولید گروه موسوم به اوپک پلاس متشکل از ۱۳ کشور عضو اوپک به رهبری عربستان و ۱۰ کشور غیراوپک به رهبری روسیه ممکن شد. آمریکا نیز که صنعت نفت شیل خود را بسیار متضرر می­دید، در به سرانجام رسیدن این توافق تأثیرگذار بود.

این توافق قیمت نفت را وارد کانال ۴۰ تا ۵۰ دلار کرد. در این کانال، سقف ۵۰ دلار به دلیل وجود ویروس بود و کف ۴۰ دلار به دلیل وجود امیدهایی برای دستیابی به واکسن.

ویروس کرونا بدترین رکود جهانی ۷۴ سال گذشته را رقم زد. این رکود در بازار نفت باعث کاهش شدید تقاضا و سقوط قیمت نفت به قیمت­‌های حیرت­‌آور زیر صفر یا منفی شد.  تانکر­های ذخیره‌­سازی مملو از نفت شدند و تولیدکنندگان حاضر بودند حتی  مبلغی را  برای خلاص شدن از نفتی که روی دستشان مانده بود، بپردازند

نفت به کانال ۶۵ دلار بازمی گردد؟

اکنون که واکسن به دست آمده، قیمت نفت به سقف کانال یعنی ۵۰ دلار رسیده است. اما سوال مهم اینجاست که آیا قیمت می­تواند این سقف را بشکند و وارد محدوده ۵۰ تا ۶۵ دلار شود تا شرکت­هابتوانند سرمایه­ گذاری­های خود را از سر بگیرند و سرمایه­‌گذاران را جذب کنند؟

به نظر می­‌رسد صعود به این محدود در کوتاه مدت چندان محتمل نیست چرا که اوج­‌گیری مجدد ویروس باعث تعطیلی­ های گستره شده و فعالیت­‌های اقتصادی را کاهش داده به گونه­‌ای که تقاضای بنزین در جشن­‌های آخر سال ۲۰۲۰ در آمریکا به سطح سال ۱۹۹۷ بازگشته است. براساس برآوردهای موجود، با در دسترس قرار گرفتن واکسن در بهار ۲۰۲۱، رشد اقتصاد جهان در این سال به ۴.۵ درصد خواهد رسید و ۴ درصد تنزل یافته در سال ۲۰۲۰ را جبران خواهد کرد اما بسیاری از کسب و کارهای کوچک و سایر بخش­‌ها همچنان تحت تأثیر رکود قبلی باقی خواهند ماند.  

بهبود در تقاضای نفت بدین معناست که کشوری مانند چین در دوره پسا کرونایی خود طی ماه­‌های گذشته مصرف بالاتری از سال ۲۰۱۹ داشته است. براساس آمارهای موجود به نظر می­‌رسد مجموع تقاضا جهانی نفت در ابتدای سال جدید میلادی حدود ۸ درصد پایین­تر از سال ۲۰۱۹ خواهد بود. این بدان معناست که مصرف در اواخر سال ۲۰۲۰ یا اوایل سال ۲۰۲۱ به سطوح قبلی خود باز خواهد گشت.

توافق عربستان و روسیه در ریاض به معنای کنار گذاشتن جنگ قیمتی بهار گذشته بود اما تاریخ نشان داده با گذشت چند ماه و نیاز کشورها به درآمد بیشتر، آنها بلای یک جنگ قیمتی دیگر و سقوط قیمت­‌ها را به جان می­خرند تا سهم بازار بیشتری به­ دست آورند

چه ریسک هایی بازار را تهدید می کنند
با وجود در دسترس قرار گرفتن واکسن در سال جدید، بازهم به نظر می­‌رسد همچنان ریسک­‌هایی بازار نفت را احاطه کرده ­اند. اوپک پلاس همچنان تولید بیش از ۷ میلیون بشکه در روز را معلق کرده است. در ماه دسامبر گذشته، اعضای این ائتلاف محتاطانه بر افزایش ۵۰۰ هزار بشکه از ابتدای سال ۲۰۲۱ به توافق رسیدند. توافق عربستان و روسیه در ریاض به معنای کنار گذاشتن جنگ قیمتی بهار گذشته بود اما تاریخ نشان داده با گذشت چند ماه و نیاز کشورها به درآمد بیشتر، آنها بلای یک جنگ قیمتی دیگر و سقوط قیمت­‌ها را به جان می­خرند تا سهم بازار بیشتری به­ دست آورند.

جدای از این  حدود ۱.۵ تا ۲ میلیون بشکه دیگر سهم ایران است که به دلیل تحریم­‌های ظالمانه آمریکا از بازار خارج شده و درصورت بازگشت دولت بایدن به توافق هسته­‌ای می­بایست این تحریم­‌ها در سال ۲۰۲۱ ملغی شوند. بنابر این در مجموع حدود ۹ میلیون بشکه به صورت بالقوه آماده اضافه شدن به بازار بوده و این مسأله عبور قیمت از ۵۰ دلار را مشکل می­‌سازد.

در نظر گرفتن قیمت نفت ۴۰ دلار در لایحه بودجه ۱۴۰۰ مناسب و محتاطانه است اما  احتساب فروش ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز که اگرچه شامل فروش داخلی و خارجی نفت ایران می‌شود، دور از واقعیت است

پایان رشد شیل

همچنین صنعت نفت شیل آمریکا از قربانیان کووید ۱۹ بود که مجبور به کاهش سرمایه­ گذاری و حفاری شد. اگرچه آمریکا همچنان بزرگترین تولیدکننده نفت جهان است، اما  تولید این کشور با ۲ میلیون بشکه در روز نسبت به ابتدای سال ۲۰۲۰، به ۱۱ میلیون بشکه در روز رسید.  

صنعت شیل درحال تغییر شیوه فعالیت خود است زیرا به خوبی دریافته که زمان رشد مستمر و بی­وقفه به­ سر رسیده است. این صنعت در آینده نیز به کاهش هزینه­ها و تضمین بازدهی سرمایه­گذاران نیاز دارد. تولید آمریکا زمانی مجدداً رشد خود را آغاز خواهد کرد که نسبت به خروج کامل از کانال ویروسی اطمینان یافته باشد. این زمان احتمالاً زودتر از نیمه دوم ۲۰۲۱ نخواهد بود. البته در شرایط کنونی این رشد به معنای افزایش یک و نیم یا دو میلیون بشکه در روز نبوده و سرعت بسیار کمتری خواهد داشت.  

شایان ذکر است باتوجه به تحلیل فوق، در نظر گرفتن قیمت نفت ۴۰ دلار در لایحه بودجه ۱۴۰۰ مناسب و محتاطانه است اما  احتساب فروش ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز که اگرچه شامل فروش داخلی و خارجی نفت ایران می‌شود، دور از واقعیت است.

کد خبر: ۶۴٬۹۲۴

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha