ایران صادرات برق را محدود کرد، ترکیه آغاز| عراق حاضر به پرداخت بدهی خود به دلار نیست

بازار؛ گروه انرژی: عدم الحاق ایران به FATF بار دیگر دریافت درآمدهای ارزی کشور را با مشکل مواجه کرده است. بر اساس آنچه اعلام شده عراق چیزی حدود ۵ میلیارد دلار به ایران بدهکار است و به نظر می رسد که به دلیل تحریم ها قادر به دریافت آن نیست. این در حالی است که عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی ایران بعد از سفر چند ساعته خود  به عراق در ۱۹ ژوئن اعلام کرد که  بغداد موافقت کرده که بدهی های خود را از واردات گاز و برق از جمله صادرات مواد غذایی و دارو به ایران به عراق پرداخت کند. البته تلاش های بانک مرکزی برای دریافت حواله یا دلار به ازای مطالباتش ادامه داشت. تلاش‌هایی که اعلام خبر ۷۰۰ هزار تن جو از  عراق نشان داد که فایده ای نداشته است. ضمن اینکه مسئولان عراق هم به صراحت اعلام کردند که قادر به پرداخت بدهی ایران به دلار نیستند.

ایران صادرات برق را محدود کرد، ترکیه آغاز
 درست در روزهایی که اضافه مصرف گاز، تامین و تولید برق داخل را به چالش کشیده، ایران صادرات برق به عراق را  محدود کرده است. حالا رضا اردکانیان  وزیر نیرو برای پیگیری مطالبات ایران  به عنوان رئیس هیئت مشترک اقتصادی عازم بغداد شده تا با هم تای عراقی خود دیدار و مذاکره کند. رویترز مدعی است که  ترس از کمبود برق می تواند فشار بیشتری بر دولت نخست وزیر مصطفی الکاظمی وارد کند. اما به نظر می رسد که دولت عراق از مدت ها قبل این روزها را پیش بینی می کرده است. به طوری که ترکیه از طریق سازمان تنظیم بازار انرژی (EPDK)، صادرات ۱۵۰ مگاوات برق به عراق را از طریق خط انتقال بین استان سیلوپی در جنوب شرقی ترکیه و استان زاخو عراق در مرزهای دولت اقلیم کردستان، از روز دوشنبه آغاز  کرده  و بر اساس آنچه اعلام شده تا نوامبر ۲۰۲۱ ادامه خواهد داشت.

حالا عراق بعد  از بلغارستان، یونان و گرجستان،  چهارمین مقصد صادراتی برق ترکیه خواهد بود. کشوری که گفته می شود در سال گذشته ۲.۸ میلیارد کیلووات ساعت برق صادر کرده است.

ظرفیت برق نصب شده فعلی ترکیه به ۹۵۰۰۰ مگاوات در سال جاری رسیده که بیش از نیمی از آن از طریق انرژی های تجدید پذیر تولید شده است. ظرفیت تجدیدپذیر نصب شده در مجموع حدود ۵۴ هزار مگاوات است.
مصطفی ییلماز، رئیس EPDK  گفته که  "ترکیه که زمانی کشور وارد کننده برق بود، اکنون در حال صادرات نیرو به همسایگان خود است. "

او  می گوید: "سیستم برق ترکیه ظرفیت کافی برای صادرات نیرو به کشورهای همسایه را دارد. تجارت برق مرزی ما همچنان در حال رشد است و من فکر می کنم این حجم در سال ۲۰۲۱ بیشتر شود. "

رویای تجارت ۲۰ میلیارد دلاری ایران و عراق
صادرات غیرنفتی ایران به عراق، به استثنای برق و گاز، در سال ۲۰۱۸ به ۹ میلیارد دلار بالغ شد، در حالی که کل واردات آن از عراق تنها ۵۹ میلیون دلار بود. از آغاز سال تقویم ایران، در ۲۱ مارس ۲۰۱۹، تهران انتشار جزئیات تجارت خارجی خود را متوقف کرده اما مسئولان هدف خود را رسیدن به تجارت ۲۰ میلیارد دلاری اعلام می کنند.

بر اساس آماری که رییس کل گمرک ایران اعلام  کرده کل تجارت خارجی کشورمان در هفت ماهه نخست سال ۸۴ میلیون و۹۵۰ هزار تن به ارزش ۳۸ میلیارد و ۲۷۸ میلیون  دلار بوده است که از این میزان تجارت با کشورهای همسایه  ۵۰ میلیون و ۴۱۰ هزارو ۶۲۳ تن و به ارزش ۱۹ میلیارد و ۶۲۰ میلیون و۷۱ هزار و ۵۹۷ دلار بوده است.  

هرچند که عراق در این مدت توانسته با واردات ۱۷ میلیون و ۶۸۳ هزار و ۴۱۴ تن کالا و به ارزش چهار میلیارد و ۸۵۴ میلیون و ۹۹۲ هزار و ۶۹۳ دلار  بیشترین سهم از صادرات ایران را به خود اختصاص دهد اما همچنان فاصله بسیاری با رویای ۲۰ میلیارد دلاری داریم.

بر اساس آمار موجود در سال ۲۰۱۹، عراق ۸۶.۸ میلیارد دلار صادرات و ۹۲.۰ میلیارد دلار واردات داشت و در نتیجه تراز تجاری منفی ۵.۲ میلیارد دلار بود.

به نظر می‌رسد عدم پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف ماجرای مذاکرات چند باره با دولت‌هایی همچون عراق را برای ایران تکرار کند، مذاکراتی که در نهایت به تحویل کالا به جای دلار منتهی می‌شود.