بازار؛ گروه استان ها: اینجا دیگر جایی برای چرای شترها هم وجود ندارد و این جانداران نیز توان زندگی در شرایط سخت کویر در اوج بی آبی و افزایش ریزگردها را ندارند. طوفان شن هر سال شدید تر می شود و وسعت بیشتری از دشتهای حاصلخیز زیر شن می رود.
اینجا ریگان است، جایی که همین دو روز قبل طوفان شن آسمانش را در نوردید و ریزگردها هنوز در آسمانش جولان می دهند، شغل اصلی مردم این شهرستان که در شرقی ترین منطقه استان کرمان قرار گرفته است کشاورزی و دامپروری است، دام ها اکثر از نوع شتر و دام های سبک هستند.
اما حالا پس از گذشت سالها از ساخت سد نساء در بالا دست این شهرستان، رطوبت در شرق کرمان کاهش یافته و کانونهای بحرانی بیابانزایی هم بیشتر شده اند.
مهمترین مشکل مردم این شهرستان ریزگردها و طوفان مکرر شن است که طی دهه اخیر سیر صعودی داشته است، بسیاری از مردم زمین های کشاورزی شان زیر خاک مدفون شده است
اما این تغییرات اقلیمی تاثیر کاملا مستقیم بر اقتصاد کشاورز محور مردم شرق استان کرمان گذاشته است و این امر به روشهای مختلف نمود یافته است؛ حالا بیش از ۱۰۰ روستا از جمعیت خالی شده اند و هر سال بر تعداد مردمی که روستاها را خالی از سکنه می کنند و به شهرهای بزرگ مهاجرت می کنند و بر مشکلات اقتصادی شهرهای بزرگ هم به دلیل بیکاری می افزایند افزایش می یابد.
این شهرستان حدود ۳۰۰ روستا دارد که برخی از آنها جزو محروم ترین مناطق مسکونی کشور محسوب می شوند.
مهمترین مشکل مردم این شهرستان ریزگردها و طوفان مکرر شن است که طی دهه اخیر سیر صعودی داشته است، بسیاری از مردم زمین های کشاورزی شان زیر خاک مدفون شده است و ممری برای کسب معاش ندارند.
دامداری هم به خصوص در شرق شهرستان فراموش شده است و مردم برای گذران زندگی چشمشان به یارانه ای است که دولت هر ماه به حسابشان می ریزد.
اقتصاد خانوارها تعطیل شده است
محمد عباسی یکی از روستاییان ریگان است که به بازار می گوید: سالهاست مشکلات مردم در خصوص گسترش بیابان و مدفون شدن زمینهای کشاورزی مطرح شده است، نخلستانهای ما هم در حال نابودی است و با اینکه نخل به آب کمی نیاز دارد اما در برخی از مناطق حتی برگهای نخلها زیر شن رفته است و آبی هم برای آبیاری ماهی یک بار هم وجود ندارد.
وی می گوید: برخی از مردم هم به پرورش شتر می پردازند اما شرایط برای پرورش شتر هم دیگر مهیا نیست چون در بیابانهای و شن زارها حتی خوار هم رشد نمی کند و مردم مجبور هستند در این شرایط به مناطق دیگر مهاجرت کنند اما هیچ کس در این سال ها برای رفع مشکل مردم کاری نمی کند و مشکلات ما بیشتر شده است، جوانان بیکار شده اند و سالمندان هم گرفتار فقر و محرومیت عمیق شده اند.
امین باقری فرماندار ریگان نیز به خبرنگار بازار می گوید: سالهاست مشکل طوفان شن و ریزگردها مطرح است و نمی توانم آمار دقیقی از روستاهایی که خالی از سکنه شده اند بدهم چون به دلیل افزایش و استمرار بیابان زایی هر ماه این آمار تغییر می کند.
وی می گوید: مهمترین اصلی در اقتصاد تولید در روستا و مصرف در شهرها به خصوص در زمینه مواد غذایی است اما عملا در ریگان تولید با این شرایط در روستاها کاهش یافته است.
هنوز خسارات طوفان اخیر برآورد نشده است اما در طول سال حداقل ۲۰۰ روز مردم با این مشکل مواجه هستند
باقری می افزاید: طی روزهای گذشته به دلیل طوفان شن راه ۳۰ روستا بسته شده و عبور و مرور در جاده اصلی به سمت ایرانشهر و چابهار هم مختل شد، در چنین شرایطی امکان جذب سرمایه هم کاسته شده است، از مسئولان در سطوح مختلف می خواهیم فکری به حال جلوگیری از افزایش طوفانهای شن و ریزگردها بکنند در سال های گذشته چنین مشکلی وجود نداشته و تغییرات اقلیمی و خشکسالی مشکل را دو چندان کرده است.
وی از خسارات به زمین های کشاورزی، دامداری ها، کانالهای آب و مزارع خبر می دهد و می گوید: هنوز خسارات طوفان اخیر برآورد نشده است اما در طول سال حداقل ۲۰۰ روز مردم با این مشکل مواجه هستند.
حجت الاسلام موسی غضنفرآبادی نماینده مردم شرق کرمان در مجلس نیز از مسئولان خواست فکری به حال جلوگیری از خسارات به کشاورزی و دامداری کشاورزان کنند.
زیر ساخت های منطقه در معرض نابودی قرار دارد
وی به خبرنگار بازار می گوید: طوفان های شن و ریزگردها زیر ساخت های منطقه را با خطر نابودی مواجه کرده است و خسارتهای جدی به مردم وارد می کند.
وی افزود: کار اصلی مردم این منطقه کشاورزی است و با از بین رفتن زمینه کشاورزی و کمبود منابع آب عملا شغلی برای مردم باقی نمی ماند و بسیاری از ساکنان این منطقه با مشکلات عمده مواجه شده اند.
نماینده مردم شرق کرمان در مجلس از مسئولان خواست با مطالعه روی مشکل مردم منطقه راهکاری برای کنترل شن های روان پیدا کنند، کانون های اصلی باید شناسایی و اقدامات لازم برای کنترل بیابان ها و جلوگیری از خسارت بیشتر انجام شود، راهکارهای علمی بسیاری وجود دارد اما اکثرا به دلیل کمبود اعتبارات مورد نیاز در بخش های مختلف این اقدامات یا محدود است یا با مانع نبود اعتبار روبرو هستند و متوقف شده اند.
مرجان شاکری، مدیرکل محیط زیست استان کرمان نیز در گفتگو با بازار بیان می کند: ریزگردها یکی از مشکلات اصلی زیست محیطی در استان کرمان است که طبیعتا به اقتصاد مردم بومی در شهرستانهای مختلف به ویژه ریگان، فهرج و نرماشیر وارد کرده است.
در سال جاری اعتباری برای مبارزه با ریزگردها اختصاص یافته و برای نخستین بار ردیف بودجه مناسبی در دسترس قرار دارد
وی می گوید: در سال جاری اعتباری برای مبارزه با ریزگردها اختصاص یافته و برای نخستین بار ردیف بودجه مناسبی در دسترس قرار دارد و امیدواریم با همکاری بین بخشی و همراهی همه مسئولان در استان کرمان و در سطوح ملی این مشکل را بتوانیم مدیریت کنیم.
وی خشکسالی، کویر لوت و از بین رفتن پوشش گیاهی را عامل اصلی بروز طوفانهای شن و ریزگردها در منطقه دانست.
هر چند سالهاست چالش ریزگردها اقتصاد مردم را در مسیر نابودی قرار داده است اما هر سال مسئولان با وعده و وعیدهای مکرر از رفع مشکل ریزگردها در آینده نزدیک خبر می دهند اما عملا خبری از حل مشکل وجود ندارد.
اشتغال ۲۰۰ هزار نفر در معرض تهدید قرار دارد
مهمترین مشکل در این زمینه نبود اعتبارات مورد نیاز برای مالچ پاشی و کشت گیاهان دست کاشت و مطابق با اقلیم منطقه است و ادامه روند فعلی زندگی ۲۰۰ هزار نفر در شرق استان کرمان با چالشی جدی مواجه کرده است که می تواند موجب موج مهاجرت، بیکاری و مختل شدن تولید در منطقه شود.
گفته می شود کویر لوت عامل اصلی بروز ریزگردها در شرق استان کرمان و جازموریان عامل اصلی ریزگردها در جنوب استان کرمان است و هر دو این عرصه به دلیل ساخت سدهای بالا دست با شرایط سختی زیست محیطی مواجه شده اند.
نظر شما