سجاد صفری؛ بازار: آمار تجارت خارجی ۹ماهه سال ۹۹ از سوی گمرک اعلام شد و براساس داده‌های منتشرشده، حجم کل تجارت در این مدت عدد ۵۲ میلیارد دلار بوده است. از سوی دیگر، تراز تجاری در آذرماه سالجاری، پس از دو ماه تراز مثبت، یک بار دیگر به مدار منفی برگشته و به منفی ۱۰۰ میلیون دلار رسیده است. هرچند که ارزش صادرات و واردات در آذرماه نسبت به ماه قبل از آن (آبان ماه) رشد داشته و به ترتیب ۹ درصد و ۴/ ۱۹ درصد افزایش یافته است. البته، رییس کل گمرک کشور، پیش‌بینی کرده است که میزان صادرات در ماه‌های باقیمانده از سالجاری، همچنان به روند رو به رشد خود ادامه بدهد.
تراز تجارت منفی شد
تراز تجاری کشور در آذرماه و در ماه نهم سال منفی شد؛ بعد از دو ماه سبقت صادرات از واردات در مهر و آبان سالجاری، تراز تجاری آذرماه مجددا منفی شد. البته فاصله صادرات و واردات چشمگیر نیست و کسری تجاری ثبت شده در این ماه به منفی ۱۰۰ میلیون دلار می‌رسد. در حالی که صادرات و واردات در آذرماه نسبت به آبان سالجاری از رشد برخوردار بوده است. هرچند که در آذرماه میزان واردات، رشد بیشتری را نسبت به صادرات به ثبت رسانده است. علاوه بر این، مقایسه آمار آذرماه سالجاری با مدت مشابه سال ۹۸ بیانگر رشد واردات و افت صادرات است. بنابراین، تراز تجاری کشور در ۹ ماه ابتدایی سالجاری و منتهی به آذرماه همچنان منفی بوده و رقم آن معادل یک میلیارد و ۷۰۰میلیون دلار است.
میزان حجم تجارت خارجی ایران
آمارهای اعلام شده از سوی رییس کل گمرک ایران، نشان می‌دهد در ۹ ماهه نخست سالجاری و منتهی به آذرماه ۱۱۰ میلیون تن کالا به ارزش ۵۲ میلیارد دلار بین ایران و کشورهای مختلف جهان، مبادله شده است. این در حالی است که ارزش تجارت خارجی کشور در ۹ ماه سال ۹۸ معادل ۶۳ میلیارد و ۷۳۶ میلیون دلار بوده است.
همچنین، سهم صادرات در ۹ ماهه نخست سالجاری از کل حجم تجارت در سه فصل سال، معادل ۲/ ۸۵ میلیون تن به ارزش ۲۵ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار بوده است.
از صادرات با توجه به شرایط ناشی از شیوع بیماری کرونا و تحریم‌های ظالمانه آمریکا نشانه تلاش و همت دست‌اندرکاران حوزه صادرات و همچنین تولیدکنندگان کشور است و پیش‌بینی می‌شود که در ماه‌های باقیمانده از سالجاری، همچنان به روند افزایشی خود ادامه دهد
چین مقصد اول کالاهای صادراتی ایران
رییس کل گمرک ایران در این خصوص، گفت: مقایسه میزان صادرات غیرنفتی در ۹ ماهه نخست سالجاری با مدت مشابه سال ۹۸ حکایت از کاهش وزنی ۱۷ درصد و افت ارزشی ۲۰ درصدی دارد. بر اساس آمارهای سال گذشته، در ۹ ماهه سال ۹۸ صادرات ارزشی بالغ بر ۳۱ میلیارد و ۹۰۲ میلیون دلار و وزنی معادل ۱۰۳ میلیون و۵۸۷ هزار تن داشته است.
«مهدی میراشرفی» اظهار داشت: این میزان از صادرات با توجه به شرایط ناشی از شیوع بیماری کرونا و تحریم‌های ظالمانه آمریکا نشانه تلاش و همت دست‌اندرکاران حوزه صادرات و همچنین تولیدکنندگان کشور است و پیش‌بینی می‌شود که در ماه‌های باقیمانده از سالجاری، همچنان به روند افزایشی خود ادامه دهد.
براساس گزارش گمرک، مقاصد عمده کالاهای صادراتی ایران در این مدت، کشورهای چین، عراق، امارات، ترکیه و افغانستان بوده است. این در حالی است که برای مدتی کوتاه و مقطعی، عراق بعنوان نخستین، مقصد صادراتی ایران در این لیست قرار گرفت. اما چین توانست جایگاه خود را در عرض دو ماه پس بگیرد.
در ۹ ماه منتهی به آذر ۹۹، ۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار تن به ارزش ۶ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار صادرات به چین صورت گرفته است. دومین مقصد صادراتی ایران نیز، عراق بوده که صادراتی معادل ۲۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تن به ارزش ۵ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار به این کشور صورت گرفته است. امارات متحده عربی سومین جایگاه را در بین مقاصد عمده صادراتی ایران در اختیار دارد؛ صدور کالا به این کشور، وزنی معادل ۱۱ میلیون و ۴۰۰ هزار تن و ارزشی معادل ۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار دارد. چهارمین خریدار عمده کالاهای ایرانی، نیز ترکیه است که در این مدت ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تن کالا از ایران خریداری کرده است و ارزش این صادرات به یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار می‌رسد. صادرات به افغانستان به‌عنوان پنجمین مقصد صادراتی ایران در ۹ ماهه نخست سالجاری، ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار بوده است.
براساس اظهارات رییس کل گمرک ایران، میزان واردات ۹ ماهه سالجاری به این صورت است که سهم واردات از سر جمع تجارت خارجی در سه فصل سالجاری، وزنی معادل ۲۵ میلیون تن و ارزشی معادل ۲۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار داشته است.
صادرات در نهمین ماه سال ۹۹ وزنی معادل ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تن داشته و ارزش این میزان کالای صادراتی نیز ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار بوده است
میزان واردات در آذرماه ۹۹
به گفته میراشرفی، واردات در ۹ ماهه نخست ۹۹ نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ از نظر وزن، یک درصد و از لحاظ ارزش ۱۶ درصد کاهش یافته است. در سه فصل سال گذشته، وارداتی معادل ۲۴ میلیون و ۹۷۹ هزار تن به ارزش ۳۱ میلیارد و ۸۳۶ میلیون دلار صورت گرفته بود.
مبادی عمده کالاهای وارداتی در ۹ ماهه نخست سالجاری نیز به ترتیب چین با ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن به ارزش ۷ میلیارد دلار، امارات متحده عربی با ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن به ارزش ۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار، ترکیه با ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن به ارزش ۳ میلیارد دلار، هند با یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار و آلمان با ۹۱۱ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار بوده است.
براساس آمار اعلام شده از سوی رییس کل گمرک ایران، از ۲۵ میلیون تن کالای وارداتی به کشور، ۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تن را کالاهای اساسی تشکیل می‌دهد و ۷۰ درصد وزن واردات را ۲۵ قلم کالای اساسی به خود اختصاص داده است. این در حالی است که در ۹ ماهه نخست سال ۹۸، سهم کالاهای اساسی بیش از ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن از کل واردات همان مدت زمان بوده است. همچنین در بازه زمانی مذکور، ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تن کالا از قلمرو ایران به کشورهای همسایه ترانزیت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۹/ ۱۰ درصد کاهش نشان می‌دهد.
بررسی‌های صورت گرفته درخصوص مقایسه تجارت خارجی در آذرماه ۹۹ با آذرماه سال گذشته، نیز حکایت از آن دارد که تراز تجاری در نهمین ماه سال گذشته، مثبت بوده است
میزان تجارت در آذرماه ۹۹
در نهمین ماه امسال، تراز تجاری ایران بعد از دو ماه که روند مثبتی را طی کرده بود، مجددا به مدار منفی بازگشت. البته فاصله صادرات و واردات در این بازه زمانی ناچیز است. صادرات در نهمین ماه سال ۹۹ وزنی معادل ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تن داشته و ارزش این میزان کالای صادراتی نیز ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار بوده است. همچنین واردات در آذر ماه امسال وزنی معادل ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن و ارزشی معادل ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار داشته است. در مجموع حجم تجارت خارجی در ماه نهم امسال ۷ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار و تراز تجاری نیز منفی ۱۰۰ میلیون دلار است.
آمارهای تجارت خارجی در ماه گذشته بیانگر آن است که در بازه زمانی ۳۰ روزه آبان سالجاری، ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن کالا با ارزش ۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار به کشور وارد شده است. همچنین ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار نیز به بازارهای هدف صادر شده است. بررسی این دو آمار حکایت از آن دارد که تراز تجاری ایران در آبان ماه مثبت ۲۰۰ میلیون دلار بود. همچنین سهم صادرات کالا از کل تجارت خارجی ماه هفتم، رقمی معادل ۴ میلیارد و ۶۳۸ میلیون دلار و وزن کالاهای صادر شده در مهر ماه رقمی معادل ۱۹ میلیون و ۱۸۳ هزار تن ثبت شده است. واردات نیز در این بازه زمانی وزنی معادل ۲ میلیون و ۷۷۶ هزار تن داشته و ارزش این حجم کالا رقمی معادل ۳ میلیارد و ۲۱۷ میلیون دلار بوده است.
بنابراین تراز تجاری ایران در هفتمین ماه سالجاری به نفع صادرات و یک میلیارد و ۴۱۷ میلیون دلار از واردات بیشتر بوده است. بر این اساس بعد از دو ماه متوالی، مجددا تراز تجاری در نهمین ماه سال، منفی شد. البته ارزیابی‌ها نشان می‌دهد صادرات و واردات در نهمین ماه سالجاری نسبت به ماه قبل آن (آبان ۹۹) روند افزایشی داشته است.
بر این اساس، صادرات در آذرماه با رشد بیش از ۹ درصدی نسبت به آبان و واردات در این ماه با رشد ۴/ ۱۹ درصدی نسبت به ماه قبل روبرو بوده است.
بررسی‌های صورت گرفته درخصوص مقایسه تجارت خارجی در آذرماه ۹۹ با آذرماه سال گذشته، نیز حکایت از آن دارد که تراز تجاری در نهمین ماه سال گذشته، مثبت بوده است. براین اساس، واردات ارزشی معادل ۳ میلیارد و ۴۵۳ میلیون دلار داشته و صادرات نیز ۴ میلیارد و ۸۶۱ میلیون دلار رقم خورده است. بنابراین، مقایسه این دو آمار نشان می‌دهد شاهد کاهش حدود ۲۶ درصدی صادرات و رشد ۲/ ۷ درصدی واردات در آذر ۹۹ بوده‌ایم.
قوانین و تصمیمات خلق الساعه که هر روز در تجارت کشور اعمال می شود موجب ایجاد بی نظمی در صادرات محصولات تولیدی کشور می شود
تصمیمات بانک مرکزی چالش پیش روی صادرکنندگان
رییس اتاق بازرگانی استان قم در خصوص آخرین وضعیت صادرکنندگان در شرایط کنونی کشور و چالش‌های موجود در مسیر صادرات، گفت: در ماه های اخیر موضوع بازگشت ارز صادراتی، عرضه ارز در سامانه نیما، تامین مواد اولیه کارخانجات، سخت گیری های گمرک به منظور ورود مواد اولیه مورد نیاز این کارخانه ها و دیگر موارد از جمله موانع پیش روی فعالان صنعتی و تجاری کشور بوده است.
«ابوالفضل خاکی» اظهار داشت: علاوه بر این عوامل، تصمیم گیری های خلق الساعه ای که بانک مرکزی می گیرد نیز مانعی بر سر راه صادرکنندگان است. مدت زمان محدود بازگشت ارز صادراتی به کشور نیز مورد دیگری است که روند کاری فعالان تجاری کشور را با چالش روبرو کرده است. در شرایط کنونی که قیمت ارز نیمایی و ارز بازار آزاد تفاوت چندانی ندارد فعالیت تجار مقداری تسهیل شده است. در همین راستا تک نرخی شدن ارز می تواند کمک بسیار بزرگی برای فعالیت این فعالان اقتصادی باشد و باعث شود که صادرات کشور، افزایش پیدا کند.
رییس اتاق بازرگانی قم در ادامه، بیان کرد: صادرکنندگان باید بتوانند که به جای ارز حاصل از صادرات خود مواد اولیه مورد نیاز خود را وارد کشور کنند تا بتوانند کالای صادراتی خود را با کمترین چالش تامین مواد اولیه و به موقع برای ارائه به بازار آماده بکنند. ما انواع کالاها را به بیش از۴۰ کشور صادر می کردیم که این تعداد بنا به دلایل مختلف کاسته شد. متاسفانه تولیدکنندگان بنا به دلایل مختلف امکان تولید محصولات خود در زمان تعیین شده را ندارند.
خاکی تصریح کرد: قوانین و تصمیمات خلق الساعه که هر روز در تجارت کشور اعمال می شود موجب ایجاد بی نظمی در صادرات محصولات تولیدی کشور می شود. تغییرات نرخ ارز بر قیمت هایی که برای مشتریان تعیین می کنیم بسیار تاثیرگذار است. اینکه قوانین کشور هر روز تغییر می کند جاذبه ای برای مشتریان و بازارهای هدف صادراتی ندارد. بسیاری از محصولات تولیدی ایران، نیاز اصلی کشورهای همسایه هستند ولی متاسفانه به دلیل همین موضوع این کشورها ترجیح می دهند که نیاز کشور خود را از کشورهای چین و ترکیه و... تهیه کنند.
وی در پایان، گفت: اتفاقات و تصمیماتی که در عرصه صادرات گرفته می شود تاثیر مستقیم و به سزایی در اقتصاد کشور دارد. صادرات در شرایط کنونی از نان شب نیز برای کشور واجب تر است و باید در اولویت اصلی مسوولان قرار بگیرد. مواد اولیه، ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز کارخانه ها در شرایط کنونی به سختی تامین می شود و از طرفی نیز چالش اخذ تصمیم های خلق الساعه توسط بانک مرکزی و سخت گیری های گمرک برای ورود کالا به کشور نیز باید مورد توجه قرار بگیرد و برای رفع آن اقدامات لازم بعمل آید.
نظر شما