بازار؛ گروه استانها: قم یک استان کویری و دارای محدودیت‌های آبی فراوانی است اما کشاورزی و دامپروری در این استان که دارای شرایط خاص گرم و خشک است سابقه تاریخی فراوانی دارد؛ کشاورزان و بهره‌وران هرچند در زمینه تولید و دسترسی به منابع آبی و یا نهاده‌های مورد نیاز خود مشکلات و چالش‌هایی دارند اما بخش مهمی از محصولات کشاورزی، دام و طیور کشور را کشاورزان قمی تولید می‌کنند.
قم در زمینه تولید محصولات کشاورزی، فرآورده‌های گوشتی و همچنین آبزی‌پروری حرفی برای گفتن دارد این روزها که مدیریت مصرف برای استانی مانند قم که با بارندگی محدود و منابع محدود آبی روبرو است تولید محصولات گلخانه‌ای، گشت محصولات کم آبخواه و یا قدم به سمت تغییر سیستم‌های آبیاری اهمیت بسیاری دارد.
طی سال‌های گذشته مسئولان و دست اندرکاران جهاد کشاورزی با در نظر گرفتن محدودیت‌های شدید آبی در استان و همچنین قدم برداشتن از کشاورزی سنتی به سمت کشاورزی مدرن قدم‌های خوبی برداشته‌اند.
طبق راهبرد مهم جهاد کشاورزی استان قم، روند افزایشی تولید محصولات کشاورزی در بخش‌های مختلف زراعی، باغی، دامی، شیلات و صنایع تبدیلی و غذایی در قم دنبال می‌شود و به‌زودی سطح تولید این محصولات در استان به بیش از یک‌میلیون تن در سال خواهد رسید.
وجود نیم درصد از اراضی زراعی و باغی کشور در قم
رئیس جهاد کشاورزی استان قم در گفت‌وگو با خبرنگار بازار، می‌گوید: بر خلاف تصور کلی که وجود دارد، در قم ظرفیت خوبی برای کشاورزی و دامداری دیده می‌شود و تولید محصولات کشاورزی و دامپروری در این استان سابقه دیرینه‌ای دارد؛ از ۴۰ سال قبل که سدها در قم احداث نشده بودند به‌طورکلی منطقه قمرود و مسیله بسیار حاصل‌خیز بود و آورده رودخانه‌ها بالغ بر ۴۰۰ میلیون مترمکعب می‌شد و این میزان آب، منبعی برای کشت غلات به شمار می‌رفت.
عباس پورمیدانی می‌افزاید: اما در حال حاضر وضعیت کشاورزی قم در بخش زراعت به دلیل محدودیت منابع آبی تغییر کرده و دچار کاهش اراضی زیر کشت بوده‌ایم به‌طوری‌که از ۱۱۰ هزار هکتار اراضی زیر کشت به ۶۲ هزار هکتار رسیده‌ایم؛ کمتر از نیم درصد از اراضی زراعی و باغی کشور را در قم داریم اما در حال حاضر ۷ دهم درصد از محصولات کشاورزی و باغی کشور در قم تولید می‌شود.
سال گذشته حدود ۸۰ هزار تن تخم‌مرغ و یک هزار و ۷۰۰ تن انواع شیلات در قم تولید و حتی به بازارهای بین‌المللی صادر شد
به گفته وی، سازمان جهاد کشاورزی قم باوجود محدودیت‌های محیطی استان و مشکلات مالی، تأمین امنیت غذایی مردم را دنبال می‌کند و در همین زمینه توانسته است سطح تولید محصولات باغی در قم را به ۸۱.۵ هزار تن و محصولات زراعی را به ۴۰۸ هزار تن برساند که با توجه به سطح زمین‌های قابل‌کشت استان، رقم قابل‌توجهی است.
رئیس جهاد کشاورزی استان قم با اشاره به جایگاه مهم قم در حوزه تولید مواد غذایی و امنیت غذایی در کشور افزود: در زمینه محصولات دامی و شیلات نیز شاهد رشد تولید استان هستیم به‌نحوی که سال گذشته حدود ۸۰ هزار تن تخم‌مرغ و یک هزار و ۷۰۰ تن انواع شیلات در قم تولید و حتی به بازارهای بین‌المللی صادر شد.
وی تصریح کرد: کشاورزی در قم سنتی نیست و کاملاً صنعتی و بر پایه دانش است، بهره برداران و کشاورزان قمی با علم روز آشنا هستند و از آخرین دستاوردهای علمی استفاده می‌کنند، اگرچه سطح زیر کشت قم کم است اما رتبه‌های برتری داریم که نشان‌دهنده بهره‌وری و تکنولوژی است.
پورمیدانی با اشاره به سند اشتغال و سرمایه‌گذاری قم، بیان می‌کند: ۱۶۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی قم صورت گرفت و برای ۶۱۶ نفر در این حوزه فرصت شغلی ایجاد شد.
قم به سمت افزایش تولیدات گلخانه‌ای قدم برمی‌دارد
وی در ادامه با اشاره به اهمیت توسعه گلخانه در سطح استان قم، افزود: سال گذشته ۱۸ هکتار گلخانه در سطح استان به بهره‌برداری رسید و شرایط برای احداث ۱۲۰ هکتار گلخانه جدید نیز فراهم شد که پس از صدور مجوزهای لازم، کار احداث آن در دسترس اقدام است.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان قم نیز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار در ارتباط با افزایش سطح زیر کشت محصولات گلخانه‌ای در استان قم اظهار می‌کند: با توجه به سیاست وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر استفاده بهینه از منابع آب و خاک، افزایش راندمان و اقتصادی نمودن تولید محصولات کشاورزی، اشتغال‌زایی در مناطق روستایی و اجرای دقیق راهبرد اصلاح الگوی کشت، توسعه کشت‌های گلخانه‌ای در اولویت برنامه‌های بخش کشاورزی استان قرارگرفته است.
عباس خرمی می‌افزاید: از ابتدای سال جاری تا کنون ۶۶ فقره مجوز تأسیس واحد گلخانه‌ای با سطح زیر کشت ۲۴ هکتار صادر شده است همچنین در این مدت ۷ فقره مجوز تأسیس واحد تولیدی قارچ به ظرفیت تولید سالیانه یک هزار و ۱۱۵ تن در قم صادر شده و تعداد ۹ واحد گلخانه با سطح زیر کشت ۲۷ هزار مترمربع به بهره‌برداری رسیده است که در مجموع اشتغال‌زایی برای ۱۶۰ تن به صورت مستقیم و غیرمستقیم را در پی خواهد داشت.
به گفته وی، برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری برای ترویج کشت‌های نوین و آموزش کشاورزان در این زمینه که منجر به کارایی بیشتر زمین‌های کشاورزی و استفاده بهینه از منابع آبی می‌شود امری ضروری است.
استان کویری قم؛ پیشرو در اصلاح الگوهای کشت در کشور
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان قم با اشاره به اقدامات لازم در زمینه ارتقای سطح کشاورزی و با توجه به اقلیم کم آبی استان قم، می‌گوید: برای نخستین بار در کشور، طرح جامع تغییر الگوی کشت با لحاظ تمام شرایط ازجمله توجه به موضوع مدیریت منابع آبی در قم تهیه و اجرا شد تا روند افزایش تولید محصولات کشاورزی استان بر اساس الگویی منسجم دنبال شود.
در الگوی کشت جدید به دنبال استفاده از محصول‌های کم آب‌بر و مناسب شرایط اقلیمی قم هستیم تا بخش کشاورزی استان به دلیل محدودیت منابع آبی، دچار بحران نشود
محمد علی سلامی می‌افزاید: در الگوی کشت جدید به دنبال استفاده از محصول‌های کم آب‌بر و مناسب شرایط اقلیمی قم هستیم تا بخش کشاورزی استان به دلیل محدودیت منابع آبی، دچار بحران نشود.
وی بیان کرد: در این طرح، تمام مؤلفه‌های مؤثر در کشاورزی همچون وضعیت و مقدار آب مصرفی، میزان اراضی تحت کشت، شرایط اقلیمی منطقه، مسائل اقتصادی، رویکردهای محیط زیستی و بسیاری از موضوع‌های دیگر، موردتوجه قرار می‌گیرد.
به گفته معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان قم، هدف این طرح علاوه بر مدیریت مؤثر منابع آبی، حفظ و پویایی بخش کشاورزی قم به همراه افزایش میزان تولید محصول‌های زراعی و باغی و به‌دنبال آن رشد بخش دامپروری استان است؛ لذا این طرح فرصت‌های شغلی بخش کشاورزی را تقویت می‌کند و درآمد کشاورزان را ارتقا می‌دهد.
سلامی می‌افزاید: با استفاده از گیاهان کم آب‌بر و مقاوم با شرایط اقلیمی قم، نه‌تنها پویایی بخش کشاورزی استان حفظ می‌شود، بلکه با کشت این گیاهان و اجرای سیستم‌های آبیاری تحت‌فشار می‌توان ضمن مصرف آب کمتر، سطح بیشتری از زمین‌های کشاورزی قم را زیر کشت برد.
گفتنی است، در سالی که مزین به نام «جهش تولید» است، رویکرد جهاد کشاورزی قم افزایش سطح تولیدات محصولات کشاورزی است و بر همین اساس ۳ آیتم افزایش اصالت؛ ایمنی و کیفیت محصولات کشاورزی را مد نظر دارد و قرار است محصولات کشاورزی را به منظور ارتقای سلامت آن‌ها را شناسنامه‌دار کند و فاز نخست کد ۱۶ رقمی برای محصولات صادر می‌شود.
نظر شما