شیما عبداله خانی؛ بازار: این موضوع اساس سوال آشنای سال های دور که علم بهتر است یا ثروت را زیر سوال می برد. زیرا آنچه به تجربه به اثبات رسیده این است که اساسا جدا کردن این دو اشتباه است.
تولید ثروت وقتی بر مبنای علم باشد نتایج بسیار مثبتی را رقم می زند که باعث کاهش هزینه های تولید و ایجاد کیفیت بالا و بهبود همه جانبه شرایط می شود.
شرکت های دانش بنیان و فناور نیز با هدف تجاری سازی و به مرحله عمل رساندن علم و دانش ایجاد شده اند و در سال های اخیر توفیقات زیادی در بومی سازی بسیاری از محصولات وارداتی و جلوگیری از خروج ارز از کشور داشته اند.
هفته پژوهش بهانه ای شد تا بیشتر به نقش تحقیق و پژوهش در ارتقای کمی و کیفی تولید داخلی و خدمات بپردازیم.
هزینه در بخش تحقیق و توسعه، سرمایه گذاریست
رئیس شورای شرکت های فناور پارک علم و فناوری البرز و جانشین مدیر عامل یک شرکت دانش بنیان در زمینه صنایع شیمی ساختمان، تولید پژوهش محور را به خصوص در دوران تحریم ها بسیار با اهمیت عنوان کرده و می گوید: محصولات را محققان شرکت طراحی و چرخه کامل دانش بنیان از طراحی فرمولاسیون مواداولیه تا آزمایشگاه، سنتز و تجاری سازی و صنعتی سازی انجام می شود و این چرخه عامل کلیدی توسعه و پیشرفت مجموعه است.
«عنایت اله محرابی» در گفت و گو با بازار، طراحی و تحقیق خودکفا را در اقتصاد مجموعه دانش بنیان بسیار موثر دانسته و می‌افزاید: از لحاظ اقتصادی تولید بر اساس سفارش صورت می گیرد و از طرفی بازاریابی و تجاری سازی نیز اهمیت دارد.
وی با اشاره اینکه این شرکت با توسعه بخش تحقیقاتی و ۱۱ محصول دانش بنیان از سال ۹۴ به عنوان یک شرکت دانش بنیان فعالیت می کند، ادامه می دهد: پیشرفت و گسترش واحد تحقیق و توسعه با وجود هزینه بر بودن اما به نوعی سرمایه گذاری برای پیشرفت شرکت بود.
تجهیزات مجموعه بدون وجود منابع انسانی و محققان خبره بی تاثیر است و این چرخه به این صورت است که به موفقیت رسیده است.
لزوم حمایت دولت از پژوهش
«پویا پارسا» پژوهشگر و مدیر شرکت دانش بنیان در زمینه خدمات و تجهیزات اطفا حریق در پارک علم و فناوری البرز می گوید: اقتصاد شرکت های دانش بنیان وابسته به پژوهش است ولی در شرکت های معمولی اینگونه نیست.
در حوزه دانش بنیان باید نیازهای آینده و کنونی بازار که راهکاری برایش وجود ندارد شناسایی و با تحقیق ، پژوهش و نمونه سازی به سمت تجاری سازی سوق یابد.
وی در گفت و گو با بازار ادامه می دهد: در حوزه خدمات نیز شرکت های فناور و دانش بنیان در حوزه مطالعات از پژوهش استفاده کرده اند و خروجی مطالعات به روز شده را در خدمات خود به کار می بندند. شرکت ما نیز خدمات خود در حوزه سیستم های اعلام و اطفا حریق را با استانداردهای جهانی و پژوهش ها و مطالعات به روز ارائه می دهد.
وی با اشاره به برخی چالش های حوزه پژوهش می گوید: حوزه پژوهش زمان بر و هزینه بر است و نیاز به چند سال زمان دارد و به همین خاطر بسیاری از شرکت ها به سمت پژوهش نمی روند. بنابراین اگر امکانات و مراکز دولتی آزمایشگاهی و کارگاهی در اختیار شرکت ها قرار داده شود باعث کاهش هزینه ها و خروجی سریع تر دانش به سمت تجاری سازی و اقتصادی شدن دارد.
پارسا با بیان اینکه افراد پژوهشگر با دانش لازم نیاز به حمایت دارند، اظهار می کند: باید باور داشته باشیم که علم، ثروت به وجود می آورد و سپس سرمایه گذاری و اعتبار لازم در این حوزه صرف می شود.
ایجاد ارتباط بین پژوهشگران صنعتگران
مدیر یکی دیگر شرکت های دانش بنیان و فناور در حوزه تولید و پیاده سازی نرم افزارهای برنامه ریزی منابع سازمانی واقع در پارک علم و فناوری البرز نیز به اهمیت گسترش پژوهش در دنیای علم و تکنولوژی امروزی اشاره کرده و می گوید: پارک های علم و فناوری و مراکز رشد می توانند پل ارتباطی میان صنعت گران و پژوهشگران باشند.
به عنوان مثال پارک ها با کمک مدیران شهرک های صنعتی، وزارت خانه ها و شهرداری ها و کلیه مراکز دولتی به شناسایی موارد مورد نیاز بپردازند و با فراخوان ها پژوهشگران و فناوران را به بررسی این مهم دعوت کنند یا اینکه محصولات شرکت های فناور را به این مراکز معرفی کنند.
با وام های کم بهره با مدت تنفس زیاد ایجاد انگیزه در هردو بخش کنند تا افراد جذب فعالیت های پژوهشی شوند.
«میثم سخنگو» می افزاید: امروزه از هرجای دنیا اخباری مبنی بر یافتن روش جدیدی برای ساخت یک محصول یا ارائه یک خدمت با هزینه کمتر و کیفیت بالاتر به گوش می رسد. کاملا قابل پیش بینی است که در صورت عدم وجود تحقیق و پژوهش مداوم ظرف مدت کوتاهی شرکت های تازه تاسیسی پدید خواهند آمد که مشتریان رقبا را جذب می کنند و موجب شکست آن ها خواهند شد.
مدیر عامل این شرکت مهمترین نکته ای که می تواند بهره وری یک پژوهشگر را افزایش دهد ایجاد آرامش ذهنی عنوان می کند.
به گفته وی این امکان می تواند از طرق مختلفی مانند کاهش بروکراسی ها (ادارات بیمه، مالیات، مجوزها، اخذ وام ها، نظام وظیفه و غیره) بهبود شرایط و ثبات اقتصادی کشور فراهم شود.
تولید ثروت از علم در شرکت های دانش بنیان
رئیس هیات مدیره یک شرکت دانش بنیان در زمینه تولید سرامیک های مهندسی دما بالا و قطعات مورد نیاز صنعت فولاد و پتروشیمی اساس شرکت های دانش بنیان را بر تحقیق و پژوهش عنوان‌کرده و می گوید: تولیدات صنعتی پژوهش محور در کشور ما هنوز جای کار زیادی دارد.
در حوزه فعالیت ما بسیاری از قطعات هنوز به واردات خارجی وابسته است و ارزبری زیادی برای کشور داشته اما تولید داخل می تواند از خروج ارز جلوگیری کند.
«حسین اسلامی شاهد» در گفت و گو با بازار، با اشاره به بومی سازی برخی قطعات صنعت فولاد و پتروشیمی در این شرکت اظهار می کند: با بومی سازی این قطعات توانسته ایم از واردات آن ها جلوگیری کنیم.
وی که سابقه ۱۵ سال فعالیت به عنوان پژوهشگر در پژوهشگاه مواد و انرژی را دارد، اضافه می کند: عملکرد پژوهش شرکت های دانش بنیان به گونه ایست که علم را بلافاصله تبدیل به ثروت می کنند و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اگرچه از طرح های پژوهشی برای تولید انبوه حمایت می کند ولی پژوهشگرانی هم‌هستند که هنوز نتوانسته اند مطالعات خود را به عرصه عمل برسانند، چیزی که در شرکت های دانش بنیان به صورت عملی محقق می شود.
وی به مرحله تولید نرسیدن را به عنوان یک خلا در مراکز پژوهشی عنوان می‌کند و می گوید: این در حالیست که شرکت های دانش بنیان‌پروژه های تحقیقاتی را در کمترین زمان به تولید می رسانند.
اگرچه اکنون همایش ها و سمینارها ونمایشگاه های مختلف در کشور برگزار می شود و تجاری سازی پژوهش در مراحل مختلف آموزش داده می شود که می تواند بسیار کارساز باشد.
اسلامی با اشاره به اینکه هنوز در قدم اول فناوری و تجاری سازی حداقل در حوزه مهندسی مواد هستیم، توضیح می دهد: بیش از ۱۰هزار نوع قطعه وارداتی داریم و کمتر از ۵۰۰ قطعه در چند سال اخیر بومی سازی شده اند و فرصت های زیادی برای پژوهش و بومی سازی تولید وجود دارد.
گفتنی است حرکت به سوی پژوهش محور کردن تولید و ارتقا فناوری و پژوهش چند سالیست که در کشور با شتاب بیشتری همراه است و اساس معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری برای همین منظور و ایجاد سیاست های حمایتی از پژوهشگران و شرکت های دانش بنیان ایجاد شده است.
واضح است هر چه ارتباط بخش صنعت و پژوهش بیشتر باشد توفیقات بیشتری در تحقق اقتصاد دانش بنیان حاصل می‌شود.
نظر شما