بازار سهام آمریکا حباب دارد؟

بازار؛ گروه بورس جهان: سایت «لایومینت» در گزارشی که به قلم جیسون زوویگ، روزنامه نگار وال استریت ژورنال منتشر کرده، به بررسی کتاب نوشته محققان امور مالی ویلیام کوین و جان ترنر از دانشگاه کوئینز بلفاست ودرباره اینکه بازار سهام حباب دارد، پرداخته است؛ به طوریکه این گزارش این گونه آغاز می شود:

تاکنون در سال ۲۰۲۰ شاخص NYSE FANG + (شاخصی است که در معرض ۱۰ غول فناوری پر معامله امروز قرار دارد) سهام عظیم فناوری ۷۸ درصد رشد داشته است. Renaissance IPO ETF، صندوق قابل معامله در بورس که عرضه های عمومی اخیر را در اختیار دارد، ۸۴ درصد رشد دارد. SPDR S&P Kensho Clean Power ETF، که در شرکت های در حوزه انرژی تجدیدپذیر سرمایه گذاری می کند، ۸۸ درصد سود کسب کرده است.

در همین حال، بازار سهام بطور کلی تقریباً ۱۱ درصد رشد کرده است. برای سالها، شاید هر کسی به نظرش برسد که هر دارایی مالی که تا حدودی بیش از حد ارزش گذاری شده، آن را حباب بخواند. استفاده از «حباب» قرن ها پیش برای توصیف گمانه زنی های گسترده ای بکار می رفته؛ که قیمت های بازار را به نقطه اوج می رساند.

اگرچه حباب های مالی هرگز تعریفی رسمی نداشته اند و شناسایی آنها دشوار است. اما با این وجود کتاب جدید، «Boom and Bust: A Global History of Bubbles Financial»، که توسط محققان امور مالی ویلیام کوین و جان ترنر از دانشگاه کوئینز بلفاست در ایرلند شمالی، نوشته شده، به روشن شدن تفکر این موضوع کمک می کند.

 باید اشاره کرد بازارهای مالی می توانند به راحتی پنج برابر یا حتی ۱۰ برابر سریع داغ شوند و سپس حداقل ۵۰ درصد در یک لحظه فروپاشند و میلیون ها سوداگر را بسوزانند و بعضاً کل اقتصاد را نیز برهم بزنند. برای نمونه به ایالات متحده بعد از سقوط بازار سهام در سال ۱۹۲۹ یا ژاپن ۶۰ سال بعد فکر کنید.

به جای اینکه دارایی ها را بیش از اندازه  شان به عنوان حباب در نظر بگیریم، ممکن است آنها را یک آتش سوزی بدانیم. هر چه بیشتر منبسط شود و داغتر شود، می تواند ویرانی بیشتری ایجاد کند.

کتاب «Boom and Bust» با استفاده از استعاره «مثلث آتش» به ۳۰۰ سال شیدایی بازار با دقت می پردازد. مدتهاست که این تصویر برای توضیح شرایط لازم برای شعله ور شدن و تداوم شعله های آتش برانگیخته شده است: اکسیژن، سوخت و گرما. چنانچه اگر یکی را بردارید و می توانید از آتش سوزی جلوگیری کرده یا آن را خاموش کند.

اکسیژن سرمایه گذاری سهولت خرید و فروش دارایی است. قرن ها پیش، این به معنای انتقال مالکیت شرکت ها به سهام قابل معامله بود. امروزه یک کارگزار سهام در کنار شما دارد. در عین حال که با استفاده از یک اپلیکیشن معامله مبتنی بر تلفن های هوشمند، می توانید به اصطلاح کسری از سهام را با صعود سود که هرکس توانایی خرید آن را دارد خریداری کنید یا بفروشید.

ضلع دوم مثلث آتش، سوخت در بازارهای مالی با پول و اعتبار نمایان می شود. نرخ بهره پایین، سود ناچیز پس انداز باعث شده تا مردم با سرمایه گذاری با  وام مجبور به سرمایه گذاری در گزینه های خطرناک شوند.

امروز، وام هایی که  به عنوان سوخت و محرک به شرکتهای سرمایه گذاری خصوصی عظیم میلیارد دلاری که کل شرکتها را خریداری می کنند، به این مساله دامن می زند - و در عین حال که سرمایه گذاران خردی که معاملات کوچک «حاشیه ای» با مبلغی کمتر از ۲۰۰۰ دلار در حساب کارگزاری انجام می دهند.

ضلع سوم مثلث، گرما، با سفته بازی ها تکمیل می شود. وقتی قیمت ها بالا می روند، افراد بیشتری خرید می کنند، این موضوع قیمت ها را بیش از پیش ملتهب و هجوم دیگری از سفته بازان را به خود جلب می کند. این امر باعث تطمیع خریداران ساده لوحی می شود که فکر می کنند پول در آوردن آسان است. اما صندوق های سرمایه گذاری و سایر موسسات نیز این شرایط داغ را دنبال و شعله های آتش را حتی بیشتر می کنند.

کتاب «Boom and Bust» با اشاره به اینکه مثلث آتش در سالهای اخیر با مولفه چهارم، «واکنش زنجیره ای گرمازا» به شکلیبه روز شده استعاره را کامل می کند.  قابلیت خرید و فروش، اعتبار و سفته بازی برای شروع و ادامه آتش بازار ضروری است؛ اما کافی نیست. در حالی که مولفه چهارم، آنچه نویسندگان آن را «جرقه» می نامند نیز مورد نیاز است.

این مساله می تواند ناشی از فناوری جدید، مداخله دولت یا هر دو باشد. شادی خرید سهام در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی با ایجاد سرخوشی در مورد پتانسیل اینترنت آغاز شد. از طرفی باید یادآور شد که رونق بازار اخیر چین با سیاست ها و تبلیغات دولت برانگیخته شده است.

همچنین «Boom and Bust» نشان می دهد که بیشتر حباب ها محدود به چند سهام یا صنعت هستند. به طوریکه این مساله در ۱۸۲۴-۱۸۲۵ درست بود، زمانی که سهام معدن آمریکای لاتین در لندن بیش از پنج برابر در حدود شش ماه افزایش یافت، در حالی که سهام های شرکت های بزرگ بریتانیا تقریبا یک دهم ارزش خود را در بازار از دست دادند. مجدداً در لندن، در دهه ۱۸۹۰، سهام شرکت های دوچرخه سواری در طول یک سال بیش از دو برابر شد، در حالی که سهام اصلی به جایی نرسیدند.

در سال ۱۹۹۹، با رشد دیوانه وار سهام اینترنت، شاخص نزدک کامپوزیت (شاخص بر مبنای ارزش بازار است که تقریباً شامل ۳۰۰۰ نوع اوراق بهادار است، که فقط روی بورس نزدک ارائه می شود) تکنولوژی ۸۶ درصد رشد کرد. در عین حال که بدون شرکت های فناوری، شاخص S&P ۵۰۰ تنها ۵ درصد رشد داشت.

در حالی که امروز هم خیلی متفاوت نیست. چراکه براساس اعلام Matarin Capital Management، یک شرکت سرمایه گذاری در نیویورک، متناسب با اندازه بازار،  سهام عظیم فناوری وزن بازار را سنگین تر می کند – شرکتهای در شاخص S&P ۵۰۰ اخیراً، ۲۱ برابر سود پیش بینی شده را برای بیش از ۱۲ ماه آینده معامله کرده اند. که این حدود ۲۴ درصد بیشتر از میزان متوسط، در ربع قرن گذشته است.

برای خنثی سازی تأثیر تعداد انگشت شماری از سهام عظیم، می توانیم وزن شرکت ها را به یک اندازه در نظر بگیریم. از این منظر، شاخص S&P ۵۰۰ در حدود ۱۷ برابر درآمد مورد انتظار است، تقریبا ۱۰ درصد بالاتر از متوسط ‌بلند مدت آن. این بدان معناست که اکثر سهام ارزان نیستند.

نگرانی بزرگتر این است که آتش در میان چند سهام عظیم می تواند بازار را شعله ور کند. پس از سقوط شاخص سنگین سهام غولهای فناوری نزدک در سال ۲۰۰۰، شاخص S&P ۵۰۰ به شکلی باور نکردنی نیز سقوط کرد. اخیراً، شرکتهای کوچکتر و سهام ارزان از لحاظ «ارزشی» علائم بهبودی را نشان داده اند - که اگر ادامه یابد، می تواند وزن بازار غول های داغ مانند آمازون را کاهش دهد. این ممکن است مانعی برای آتش وداغ شدن این بازار باشد.