آشنایی با بزرگترین منطقه تجارت آزاد جهان؛ آفریقا شکوفا می‌شود

بازار؛ گروه بین الملل: سایت تحلیلی فارن پالسی اخیرا مقاله ای با قلم «گویده موره» و «بوگولو کنوندو» با عنوان « آشنایی با بزرگترین منطقه تجارت آزاد جهان» منتشر نموده است. ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.

با گذشت چهار سال از ریاست جمهوری «دونالد ترامپ»، اکنون با آمدن بایدن امیدهای قاره آفریقا برای رشدی دوباره جان می گیرد. در سال ۲۰۱۸، روسای جمهور کشورهای این قاره توافق «منطقه آزاد تجاری قاره آفریقا(AfCFTA)»  را امضا کردند. طبق گزارش بانک جهانی این توافق می تواند ۷۶ میلیارد دلار به درآمد بقیه کشورهای جهان اضافه کند. این توافق در بردارنده بازار ۱.۲ میلیارد نفری و افزون بر سه تریلیون دلار مجموع تولید ناخالص داخلی است.

چنین توافقی می تواند کارایی، رقابت، سرمایه گذاری و نوآوری را افزایش و راه بندهای تجاری و تعرفه ها را از میان بردارد. پیش بینی می شود که از میان برداشتن تعرفه ها تا سال ۲۰۴۰، ارزش تجارت درون قاره آفریقا را  بین ۱۵ تا ۲۵ درصد افزایش می دهد که ارزش آن ۵۰ تا ۷۰ میلیارد  دلار خواهد بود.

اجرای این توافق با ظهور بیماری همه گیر کویید ۱۹ به تاخیر افتاده و قرار است در ژانویه ۲۰۲۱ با تمرکز بر تسهیل تجارت برای کسب و کارهای کوچک و متوسط از سر گرفته شود. مشکل اینجاست که جهانی که قبل از همه گیری ترسیم شده بود با جهان بعد از آن متفاوت است. صندوق بین المللی پول با اشاره به یک بحران بهداشتی و اقتصادی بی سابقه روند معکوسی برای توسعه و پیشرفت های چند سال اخیر پیش بینی می کند.

علاوه بر بیماری همه گیر کووید ۱۹، معماری تجارت منطقه نیز نیازمند تغییر است. ترتیبات تجاری منطقه الگوی محدودی از تجارت را نشان می دهد. تجارت درون قاره ای آفریقا تحت تسلط شمار محدودی از کشورهای این قاره است. در واقع کشورهای قاره آفریقا از تنوع تجارت و حرکت به سمت زنجیره ارزش، منافع بیشتری نسبت به توافق آزاد تجاری به دست خواهند آورد. در حال حاضر بیشتر صادرات این قاره را مواد خام تشکیل می دهد که شامل بخش کشاورزی و محصولات معدنی است و تقریبا ۷۰ درصد ارزش افزوده آن در خارج از قاره به دست می آید.

زیرساخت های توسعه نیافته آفریقا چالش دیگری است. برای حرکت به سمت زنجیره ارزش می بایست گنجایش پردازش، بسته بندی و غیره افزایش یابد. با این حال، توان انجام این عملیات اغلب ناکافی، گران و غیر قابل اعتماد است.

آفریقا مشکل نیروی کار هم دارد. به رغم آنکه پنجاه درصد نیروی کار این قاره در بخش کشاورزی مشغول به کاراند اما سالانه ۷۲ میلیارد دلار مواد غذایی و کشاورزی به این قاره وارد می شود. بنابراین افزایش کارایی در بخش کشاورزی برای رسیدن به خودکفایی ضروری است.

توافق ایجاد یک منطقه آزاد تجاری درصورتی موفقیت آمیز خواهد بود که این قاره بتواند تنوع محصولات خود را افزایش دهد. اینجا همان مرحله ای است که دولت بایدن می تواند در آن نقش بسزایی داشته باشد. دولت بایدن می تواند در همکاری با دیگر شرکا سرمایه ها را به بازار آفریقا سرازیر کند. بازارهای آفریقا توان جذب فرصت های سرمایه گذاری جذاب را دارند. ایالات متحده آمریکا می تواند همکاری خود با این قاره را جهت کسب منافع دوجانبه افزایش دهد. 

در سال ۲۰۱۸، واشنگتن طرح Prosper Africa را برای هدایت منابع ایالات متحده آمریکا و گسترش فرصت های تجاری در آفریقا راه اندازی کرد. پیشرفت در این پروژه قابل قبول به نظر نمی رسد. بین سال های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ صادرات ایالات متحده آمریکا به آفریقا ۳۲ درصد کاهش یافت، در حالی که صادرات از آفریقا به ایالات متحده ۵۵ درصد کاهش در همان زمان را نشان می داد.

دولت بایدن اکنون فرصتی برای تقویت همکاری با آفریقا و هدایت منابع به سمت AfCFTA دارد. ایالات متحده آمریکا مجموعه ای از ابزار ها را در اختیار دارد که موفقیت این همکاری را نوید می دهد. این مشارکت همراه با شرکای اروپایی، هندی و ژاپنی می تواند تاثیر قابل توجهی در رشد اقتصادی آفریقا داشته باشد.