تاثیر نرخ سود بین بانکی بر ریزش بورس، بی‌منطق است

به گزارش بازار به نقل از ایبنا، حال و روز ناخوش بازار سرمایه، باعث شده تا برخی از فعالان و سودجویان این بازار، به دنبال مقصر وضعیت بورس باشند. در این میان،  تعدادی از افراد غیرکارشناس از افزایش نرخ سود بین بانکی گلایه داشته و معتقدند، دلیل ریزش شاخص های بورس، تصمیمات بانک مرکزی در جهت افزایش نرخ سود بین بانکی است، اما این استدلال به دلایل متعددی، رد می شود.  

روند افزایشی نرخ سود بازار بین بانکی در ماه‌های گذشته ادامه و در مهرماه نیز استمرار داشت؛ به‌ گونه‌ای که متوسط این نرخ در مهرماه سال ۱۳۹۹، رقمی معادل ۲۰ درصد را ثبت کرد؛ با این توضیح که در روزهای پایانی مهرماه، بازار بین بانکی شاهد فراتر رفتن نرخ سود از سقف کریدور بود.  

این امر به دلیل فقدان اوراق بهادار دولتی در ترازنامه بانک‌ها و موسسات اعتباری دارای کمبود نقدینگی و به تبع آن، وجود محدودیت در استفاده از اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها از بانک مرکزی رخ داد. این در حالی بود که در این دوره نرخ تامین مالی بانک‌های دارای اوراق بدهی دولتی از کریدور نرخ سود خارج نشد. در همین راستا بانک مرکزی به تمام بانک‌ها و موسسات اعتباری توصیه می‌کند، بخشی از سبد دارایی خود را به اوراق بدهی دولتی اختصاص دهند تا در شرایط کمبود نقدینگی از آن‌ها به عنوان وثیقه دریافت اعتبار از بانک مرکزی استفاده کنند.

در این خصوص حسین درودیان کارشناس اقتصادی با اشاره به نرخ تنزیل در اقتصاد اظهار داشت: جایی که نرخ بهره یا همان نرخ سود با بورس ارتباط پیدا می کند، از زاویه تنزیل است. تنزیل ارزش های آتی، هرچقدر نرخ بالاتر باشد، آن عددی که تنزیل می شود، ارزش حال کمتر خواهد شد. به خاطر همین قیمت سهام کمتر می ارزد.

به همین دلیل باید ببینیم که در اقتصاد جریان های درآمدی آتی را به چه نرخی تنزیل می کنیم؟ پاسخ این است که قاعدتا با یک نرخی که در دسترس باشد، به عبارت دیگر حکم هزینه-فرصت را دارد برای افرادی قصد خرید سهام را دارند.

بنابراین نرخی که حکم هزینه-فرصت را دارد، نرخ سپرده یا نرخ اوراق دولتی است که خالی از ریسک است. در نتیجه، معیار نرخ هایی است که عموم به آن دسترسی دارند. منتهی نرخ بین بانکی هم در همه جای دنیا به این دو مورد ارتباط دارد، یعنی بالا و پایین شدن این نرخ ها، علامتی برای دو نرخ سپرده و اوراق دولتی است. اما در ایران، این وضعیت خیلی متفاوت است. یعنی ممکن است نرخ بین بانکی رفتاری داشته باشد که نرخ سپرده از آن تبعیت نکند.

به خاطر همین، نرخ بین بانکی در ایران شکل خاصی دارد. ممکن است به صورت تئوریک در دنیا گفته شود که در تنزیل قیمت سهام استفاده شود. ولی در ایران، نرخی که مردم به آن دسترسی دارند، (مثل همه جای دنیا) وجوه نقد بین بانکی نیست. منتهی بین بانکی ها هم جانشین سپرده و اوراق نمی توانند باشد. به خاطر همین من فکر می کنم که استفاده از نرخ بین بانکی،  برای اینکه ببینیم چه تاثیری در بورس داشته، کار درست و منطقی نیست.

درودیان تاکید کرد: روند نزولی شاخص بورس به دلیل صعود تُندی است که در چهار ماه اول سال داشت و آن افزایش شدید باعث شد تا با هر تکانه ای، شاهد ریزش بازار سرمایه باشیم. ریزش دو ماه اخیر، هم به خاطر آن افزایش چهار ماه ابتدایی و هم اینکه انتظارات نسبت به هیات حاکمه آمریکا تغییر کرد. چون اخبار زیادی از رای نیاوردن ترامپ در هفته های گذشته مطرح شده بود.