رضا عمویی؛ بازار: در ایران براساس بودجه درآمدی دولت در سال ۱۳۹۹، مالیات ها ۷۶ درصد از درآمدهای دولت را تشکیل داده اند. این میزان ۱۹۸ هزار میلیارد تومان اعلام شده است.
در بین درآمدهای مالیاتی دولت، مالیات بر کالاها و خدمات با ۹۴ هزار میلیارد تومان، رشد ۱۳۵ درصدی را در سال ۱۳۹۹ نسبت سال ۱۳۹۶ نشان می دهد و در میان این گروه مالیاتی، سهم بیشتر متعلق به مالیات بر ارزش افزوده است که ۷۷ درصد از مالیات گروه کالاها و خدمات را تشکیل می دهد. دیگر بخش های مالیات کالاها و خدمات شامل مالیاتهای فروش فرآورده های نفتی، نقل و انتقالات و شماره گذاری خودرو و خروج مسافر از مرزهای کشور می باشد.
از سوی دیگر مالیات بر درآمد ایرانی ها در سال ۱۳۹۹، ۳۲ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که به معنای آن است که ۱۶ درصد از کل مجموع درآمدی دولت از مالیات بر درآمدها به دست می آید.
با این حال بسیاری معتقدند که ایرانی ها کمتر از شهروندان دیگر کشورها مالیات پرداخت می کنند و میزان پرداخت مالیات در ایران هنوز با کشورهای توسعه یافته فاصله بسیاری دارد. در همین ارتباط نیز نگاهی به وضعیت مالیاتی در دیگر کشورها می تواند قابل توجه باشد.
کانادا
از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۲۰ به طور متوسط هر شهروند کانادایی ۳۰ درصد از درآمد خود را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کرده است. این نرخ البته در سال های مختلف، متفاوت بوده است و بیشترین میزان پرداخت مربوط به سال ۲۰۱۶ با ۳۳ درصد و کمترین میزان پرداخت مالیات مربوط به سال ۲۰۰۴ با ۲۹ درصد بوده است.
در عین حال نرخ پرداخت مالیات با توجه به تفاوت درآمدها در کانادا متفاوت است. درآمدهای تا کمتر از ۴۹ هزار دلار(کانادا) در سال تنها ۱۵ درصد مشمول مالیات می شوند و درآمد بیشتر از این میزان تا نزدیک ۹۱ هزار دلار، مشمول ۲۰ درصد مالیات خواهد شد.
بیشترین میزان مالیات نیز ۳۳ درصد است که به درآمدهایی تعلق می گیرد که به بیش از ۲۱۴ هزار دلار در سال برسند.
چین
نرخ متوسط مالیات در چین یکی از بیشترین نرخ های مالیاتی در دنیاست و این میزان برای هر شهروند چینی به طور متوسط ۴۵ درصد از درآمد سالانه است. این مبلغ زیاد مالیات در چین از سوی دیگر باعث شده تا بخش عمده درآمد دولت این کشور نیز وابسته به مالیات شهروندانش باشد.
براساس گزارش اداره دولتی مالیات، ۳۰ درصد از درآمد تولید ناخالص داخلی در چین ناشی از مالیات است و در واقع برای دولت چین، مالیات مهمترین ابزار مالی تنظیم درآمدها و توزیع ثروت عمومی به شمار می رود.
در عین حال بخش عمده مالیات در چین متعلق به بخش‌های حقوقی و شرکت‌هاست و ۶۸ درصد از مجموع درآمد مالیاتی دولت چین متعلق به شرکت‌های و شخصیت‌های حقوقی است.
مجارستان
در میان کشورهای غربی بیشترین میزان مالیات پرداختی به شهروندان مجارستانی ها تعلق دارد و نرخ متوسط پرداخت مالیات در این کشور برای هر کدام از شهروندان حدود ۵۰ درصد است.
البته در مجارستان نیز پرداخت مالیات براساس تفاوت درآمدها طبقه بندی دارد و بیشترین میزان پرداخت مالیات به درآمدهای بیش از ۶۸هزار دلار در سال تعلق دارد که میزان آن حدود ۵۲ درصد است. کمترین نرخ مالیات در درآمد نیز در مجارستان به درآمدهای کمتر از ۲۰ هزار دلار تعلق دارد که میزان آن ۳۶ درصد از کل درآمد است.
دانمارک
دانمارک وابسته ترین دولت غربی به مالیات است و دولت این کشور بیش از ۵۰ درصد از درآمد خود را از طریق مالیات به دست می آورد.
حدود دو سوم درامدی مالیاتی دانمارک از مالیات مستقیم بر درآمد افراد و شرکت ها تامین می شود و یک سوم باقی مانده نیز مالیات غیرمستقیم بر خدمات و کالاهاست.
جالب آن که با وجود نرخ بالای مالیات در دانمارک، اما این کشور بر اساس گزارش جهانی میزان شادی، دومین کشور شاد جهان به شمار می رود که این موضوع نشان دهنده رضایت نسبی و عمومی از عملکرد نظام اقتصادی دانمارک است که مالیات مهمترین و تعیین کننده ترین بخش درآمدی آن به شمار می رود.
همچنین براساس تحقیقات میدانی، بیشتر شهروندان دانمارکی با وجود نرخ بسیار زیاد پرداخت مالیات، اما نسبت به این موضوع احساس نارضایتی ندارند.
نکته قابل توجه درباره انواع مالیات ها در دانمارک، مالیات پرداختی به کلیساهای دانمارکی در کنار مالیات به شهرداری ها و دولت است و حدود ۷۵ درصد از دانمارکی‌ها ۰.۷ درصد از درآمد خود را صرف هزینه های پرداختی به کلیسای ملی این کشور تحت عنوان کلیسای دانمارکی می کنند.
آمریکا
در میان کشورهای غربی، آمریکایی ها یکی از کمترین پرداخت های مالیاتی را دارند. براساس گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، در سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ فقط ۲۶ درصد از کل درآمد دولت واشنگتن از مالیات‌ها تامین شده است که از این میزان نیز یک سوم آن شامل مالیات های پرداختی از دولت‌های ایالتی به دولت فدرال بوده است.
این در حالی است که در میان کشورهای اروپایی و آمریکایی، متوسط درآمد مالیاتی دولت‌ها ۳۴ درصد است و به این نشان می دهد که سطح درآمدی دولت آمریکا از مالیات پائین تر از حد متوسط دیگر کشورهای غربی است.
در عین حال سیستم مالیاتی آمریکا بر درآمد خالص و نه دارایی تعلق می گیرد و همین موضوع نیز باعث شده تا در این کشور مالیات پرداختی کمتر از دیگر کشورهای غربی باشد.
دولت آمریکا مالیات را بر همه شهروندان خود اعم از مقیم و غیرمقیم اخذ می کند و از این منظر نیز سیستم مالیاتی این کشور متفاوت است.
البته احساس رضایت از پرداخت مالیات در آمریکا نیز چندان زیاد نیست و براساس نظرسنجی صورت گرفته توسط موسسه «پیو»، ۷۹ درصد از آمریکایی ها معتقدند که ثروتمندان این کشور در مقایسه با درآمدهای زیاد خود، اما مالیات مناسبی پرداخت نمی کنند.
به طور کلی نرخ پرداخت مالیات در آمریکا بسیار متفاوت است. در بالاترین میزان، نرخ مالیات برای درآمدهای بالای یک میلیون دلار در سال ۲۷ درصد است و برای درآمدهای کمتر از ۱۰ هزار دلار در سال، منفی ۷ درصد است و این موضوع به این معناست که درآمدهای زیر ۱۰ هزار دلار در سال در واقع پولی را از دولت دریافت می کنند.
روسیه
نرخ مالیات در روسیه نیز نرخی به نسبت پائین به شمار می رود. نرخی کلی پرداخت مالیات برای مشاغل گوناگون در روسیه متفاوت است، اما به صورت متوسط نرخ مالیات در این کشور ۱۳ درصد از درآمد است.
در روسیه برای مشاغل گوناگون، نرخ پرداخت مالیات متفاوت در نظر گرفته شده و بیشترین میزان نرخ مالیات برای شرکت های نفتی خصوصی به میزان ۴۵ درصد از درآمد است. به همین منظور برای شرکت‌های نفتی فعالیت اقتصادی در روسیه به دلیل نرخ بالای مالیات به صرفه نیست، اما نرخ مالیات برای دیگر مشاغل در حد همان ۱۳ درصد و کمتر است. به عنوان نمونه نرخ مالیات در بخش کشاورزی روسیه فقط ۶ درصد است.
در روسیه نرخ مالیات بر کالاها نیز قابل توجه است و از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۰ نرخ مالیات بر خرید کالا در این کشور بین ۱۸ تا ۲۰ درصد بوده است.
نظر شما