بازار؛ گروه بانک و بیمه: بازارهای سرمایه گذاری این روزها تبدیل به بازارهای سوداگری وسفته بازی شده اند. بازاری چون سکه و طلا با حباب قیمتی که دارند همچنان درحال رشد هستند ارز نیز همین شرایط را دارد چرا که قیمت واقعی آن کمتر از رقمی است که در بازار تعیین می شود. از طرفی بازار سرمایه نیز نوسانی است و خیلی از سرمایه گذاران دیگر چون ماههای اول سال به آن اعتماد ندارند. در بازار مسکن و خودرو نیز معلوم نیست عاقبت آنها به کجا ختم شود چرا که مردم قدرت خرید این کالاها را ندارند و هرچه نرخ ها بالا بروند رکود بیشتری بر این بازارها حاکم می شود.
سیاست گذاریهای غلطی که بازارها را آشفته کرد
این به هم ریختگی بازارها که ناشی از سیاست گذاریهای غلط دولت در ساماندهی بازارهاست از زمانی آغازشد که نرخ سود ۲۰ تا ۲۳ درصد بانک ها به یکباره در بهار امسال به ۱۵ درصد نزول کرد. کاهش نرخی که سرآغاز فعال شدن بازارهای موازی برای توسعه سفته بازی و سوداگری شد و از طرفی بانکها با تهی شدن سپرده ها خود نیز به عنوان سرمایه گذار غیر مستقیم راهی بازار سرمایه برای سود آوری شدند.
اما چرا اکنون همه سرمایه گذاران به بازار سکه و ارز هجوم آورده اند و این هجوم باعث رشد قیمت دلار به بیش از ۳۰ هزار تومان و سکه حدود ۱۶ میلیون تومانی شده است؟
دلیل آن است که اولا این بازار قدرت بالایی در نقدشوندگی دارد، ازطرفی نیز با توجه به این که نظارتی در این بازار وجود ندارد همچنین فعالان آن مطمئن هستند که بانک مرکزی در عرضه ارز برای تعدیل قیمت ها محدودیت دارد و از این روی به این بازار پرریسک هجوم آورده اند. بازاری که معلوم نیست در روزها و یا هفته های آینده به سرنوشت بورس دچار شود یا نه؟
کاهش نرخ سود بانکی در شرایط تورم ۴۰ درصدی
اسماعیل غلامی کارشناس اقتصادی در گفتگو با «بازار» می گوید: دولت خودش خواست تا بازارهای سرمایه گذاری به این روز بیفتند چرا که نرخ سود بانکی را در زمانی که تورم ۴۰ درصد است کاهش داد بدون اینکه به عواقب چنین تصمیمی بیندیشد.
دولت خودش خواست تا بازارهای سرمایه گذاری به این روز بیفتند چرا که نرخ سود بانکی را در زمانی که تورم ۴۰ درصد است کاهش داد بدون اینکه به عواقب چنین تصمیمی بیندیشد
وی آثار منفی و زیانبار اقتصادی کاهش نرخ سود بانکی در کشور را خروج منابع از سیستم بانکی و جذب آن در بازارهای موازی عنوان کرد و افزود: پس از کاهش نرخ سود بانکی سپردها خرد و کلان از بانک ها خارج و راهی بازارهای سود آور شدند همچنین بخش عمده ای از سپرده ها نیز از شیوه سرمایه گذاری سالانه دراز و یا میان مدت به سپرده گذاری روز شمار یا ماه شمار تبدیل شدند.
جذب نقدینگی در بازارهای موازی چالش آفرین
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: دولت به جای اجرای سیاست های درست اقتصادی چون بالا بردن نرخ سود بانکی متاسفانه قیمت این شاخص را کاهش داد و این موضوع باعث شد تا پولها از بانک خارج و به بازهایی غیرررسمی و سفته بازی که اقتصاد کشور را با چالش مواجه می کنند جذب شوند. غلامی با بیان اینکه نرخ سود بانکی باید متناسب با نرخ تورم افزایش یابد افزود: درهیچ جای دنیا تورم ۴۰ درصدی با نرخ سود ۱۵ درصدی یعنی حدود یک سوم پایین تر از نرخ تورم وجود ندارد. نرخ سود بانکی حداقل باید ۲ تا ۳ درصد از نرخ تورم پایین تر باشد نه ۲۵ درصد.
جذابیتی در ورود به سرمایه گذاری بانکی نیست
وی افزود: وجود نرخ پایین سود بانکی در کشور جذابیتی برای سرمایه گذاران بانکی نگذاشته و آنها مجبورند برای حفظ سرمایه های خود که با کاهش ارزش پول ملی روز به روز ارزش داراییهایشان کم می شود وارد سرمایه گذاری در بازارهای سودآورشوند بدون اینکه توجه ای هم به ریسک آن داشته باشند.
محسن صادقی کارشناس پولی مالی نیز در گفتگو با «بازار» درباره توجه مسئولان به تغییر نرخ سود بانکی در شرایطی که نقدینگی همچنان وارد بازار سکه و ارز شده است، گفت: سیاست های انبساطی پولی دولت موجب شد تا بازارها به هم ریزد. به طور مثال کاهش نرخ سود بانکی به ۱۵ درصد و خروج نقدینگی از سیستم بانکی همچنین جذب آن در بازار ارز و سکه و بورس باعث سیل آسا شدن نقدینگی شده است و هر روز سر از بازاری در نمی آورد.
تغییر نرخ سود بانکی اقدامی درست یا بی نتیجه
وی مزایای سیاست افزایش نرخ سود بانکی را جذب نقدینگی در قالب سپرده گذاری عنوان کرد و افزود: البته اقتصاد کشور باید طوری باشد که سود بانکی جذابیت بیشتری نسبت به سایر بازارهای دیگر داشته باشد و رقم آن در کنار سودآوری سایر بازارها بسیاراندک نباشد.
این اقتصاددان تصریح کرد: اگر نرخ سود بانکی افزایش یابد نرخ تسهیلات نیز بدنبال آن نیز باید افزایشی شود تا بانک ها در این فرایند دچار زیان نشوند این در حالی است که اکنون خیلی از مراکز تولید نیازمند سرمایه در گردش هستند و اگر نرخ سود افزایش یابد آنها نیز دچار مشکل خواهند شد. بنابراین تصمیم در تغییر نرخ سود بانکی از جهات مختلف باید مدنظر گرفته شود.
بنا به این گزارش اظهارنظرهای متفاوتی از سوی اقتصاددانان در باره توجه دولت به تغییر نرخ سود بانکی برای ساماندهی بازارها مطرح است.
دولت جلو رشد نقدینگی و تورم را بگیرد
در همین حال برخی از کارشناسان معتقدند افزایش نرخ سود بانکی با رقمی جذاب باعث ورود نقدینگی به سیستم بانکی و کاهش التهاب در بازارهایی چون سکه و ارز از مسیر کاهش سرعت گردش پول می شود، اما این عمل با توجه به ناتوانی بخش مولددر جذب این سپرده ها عملا میدان گرانی را به بانک ها می سپارد تا انها به ناچار با برهم زدن بازارها بتوانند سود های سپرده را بپردازند و به عبارت دیگر چنین پیشنهادی در عمل تغییر مسیر گرانی از سوی مردم به سمت بانک ها است هر چند که مردم نیز با سود های جدید و این حجم نقدینگی بار دیگر در کنار بانک ها به تورم و گرانی دامن خواهند زد. از این رو پیشنهاد می دهند دولت برای جلوگیری از رشد نقدینگی و تورم باید مسیر انتشار اوراق قرضه را جذاب کند تا بازارهایی که سرمایه گذاران از ترس انتظار تورمی سرمایهایشان را به بازارهای سفته بازی می برند، مهار شود.
دکترعلی اصغر قائم مقامی در گفتگو با «بازار» درباره تاثیرگذاری تغییر نرخ سود بانکی در بازار نیز گفت: به نظر می رسد نرخ سود بانکی اگر هم افزایش یابد تاثیر بسزایی بر بازار ندارد چرا که اکنون سود آوری در بازارهای موازی بالاست. از طرفی اقتصاد کشور اکنون دردام نقدینگی قرار گرفته است و افزایش نرخ سود به خاطر اینکه تورم در کشور بالاست تاثیر بر کاهش نقدینگی ندارد. وی خاطرنشان کرد: سیاست ها باید به گونه ای باشد که منشاء نقدینگی در بانک ها محدود شود و از این طریق نقدینگی کنترل شود.
نظر شما