بابک رحیمیان؛ بازار: اگر امروز تصمیم گرفتید که در قالب مشاغل خانگی به جرگه تولیدکنندگان بپیوندید در نگاهی عامیانه شاید تصور کنید که با تولید چند کاسه ترشی هم می‌توانید تسهیلاتی دست‌وپا کنید و خودتان را در فهرست کارآفرینی‌های وزارت کار قرار دهید و این صورت‌مسئله ساده مشاغلی است که در سایر کشورهای صنعتی به این شکل نیست.
تمامی افرادی که تصمیم به فعالیت در مشاغل خانگی دارند ابتدا به دریافت تسهیلات فکر می‌کنند البته در وزارت تعاون ستادی با همین عنوان «طرح ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی» راه‌اندازی شده و فعال است اما برای راه انداختن یک شغل خانگی به آخرین چیزی که نیاز دارید حمایت‌های این‌چنینی است!
مهم‌ترین پیش‌نیاز برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار کوچکِ خانگی بستری است که بتواند تعامل با مشتری را ساده‌تر کند،برای درآمدزایی در کسب‌وکارهای خرد، مشتری مهم‌تر از محصول است چراکه جایی که مشتری هست محصول قابل تأمین یا تولید است. به زبان ساده‌تر در این مدل از کسب‌وکار «تقاضا» بر «عرضه» ارجحیت دارد.
اقتصاد تقاضامحور
در حال حاضر اقتصاد «تقاضامحور» است و اگر تقاضا وجود داشته باشد عرضه خود را با آن تطبیق می‌دهد اما اگر تقاضایی وجود نداشته باشد محصولی نیز تولید نخواهد شود اما ما در مشاغل خانگی شاهد آن هستیم که ابتدا اشخاص کالایی را تولید می‌کنند و حال به‌اجبار درصدد فروش آن برمی‌آیند که درنهایت به دلیل نبود مشتری همان شغل ایجادشده را به‌زودی ازدست‌داده و دلسرد و پشیمان می‌شوند!
باوجود گذشت سال‌ها هنوز هم بسیاری از افراد نگاه سنتی به مشاغل خانگی دارند و توجهی به ظرفیت‌های بالای این مشاغل ندارند درحالی‌که وقتی می‌گوییم کشورهای پیشرفته که بازارهای جهانی را تصاحب کردند در مشاغل خانگی موفق بودند تنها با تولید مربا و ترشی نبوده است و دامنه فعالیت آن‌ها خیلی فراتر از این‌ها بوده است.
به‌طور مثال چند شغل خانگی به ساخت یکی از قطعات خودرو هرچند ساده و در حد یک آفتاب‌گیر و یا مثلاً تولید پرچ‌های پلاستیکی اختصاص‌یافته است و اصلاً کدام صنعت و یا خودروساز به مشاغل خانگی اجازه می‌دهد که در این حرفه ورود پیداکرده و یا از آن جنس خریداری کند؟
تجدیدنظر، تغییر نگاه و تغییر زاویه دید افراد به مشاغل خانگی ضروری است و در این مدت انرژی زیادی را صرف این کارکرده‌ایم.
بازار سنتی
فروش محصولات خانگی در طی سال‌های گذشته به دوشنبه‌بازارها و یا بازارچه‌های محلی در پارک‌ها و خیابان‌ها منتهی شده و لذا در نظر بسیاری از افراد این اجناس در زمره کالاهای بی‌کیفیت و ارزان و بدون استاندارد و با بهداشت پائین تلقی می‌شود.
متأسفانه کارآفرینان مشاغل خانگی الزامی برای شرکت در دوره‌های کارآفرینی و فروش ندارند و اغلب افرادی که در دوره‌های آموزشی شرکت می‌کنند بلافاصله بعد از اتمام دوره به دنبال دریافت تسهیلات هستند و در حقیقت تلاش دارند تا هرچه سریع‌تر به نتیجه برسند و لذا این دور باطل ادامه دارد.
متأسفانه مشاغل خانگی در اقتصاد و ایجاد ارزش‌افزوده سهمی ندارند و بیشتر ابعاد اجتماعی آن مدنظر کارشناسان است و بُعد اشتغال‌زایی آن اهمیت دارد.
کشور چین به دلیل جمعیت بالا به سمت مشاغل تک‌نفره و خانگی حرکت کرده که این مشاغل به‌عنوان زنجیره در مشاغل بزرگ نیز وارد می‌شوند اما در کشور ما افراد با یک مبلغ مشخص شغلی را آغاز می‌کنند ولی گاهی به‌یک‌باره قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند به‌گونه‌ای که گاهی مجموع سرمایه فرد و تسهیلات دریافتی آن را جبران نمی‌کند و درنهایت آنان را با شکست مواجه می‌سازد.
چه باید کرد؟
آموزش در مشاغل خانگی دارای جایگاه ویژه‌ای است که باید این مشاغل را ازنظر اقتصاد کلان، فروش و آموزش به‌صورت جدی‌تری موردبررسی قرارداد.
اگرچه در کشور ما مشاغل خانگی را به رسمیت نمی‌شناسند اما کار کردن در خانه محاسن زیادی دارد ازجمله اینکه ساعت کاری شما در اختیار خودتان است، تعطیلات و زمان استراحت را خودتان انتخاب می‌کنید و همه درآمدتان هم برای خودتان می‌شود. پس اگر از این دیدگاه به مشاغل خانگی نگاه کنیم خیلی هم بد نیستند.
مهم‌ترین ویژگی مشاغل خانگی و کار در منزل به‌کارگیری مجدد منابع یا استفاده از منابع پنهان برای ساختن کسب‌وکار است. «خانه» برای کسب‌وکار یعنی یک منبع قابل‌تغییر، قابل‌جایگزینی و دارای فرصت‌های محیطی با این شیوه بخش قابل‌توجهی از نیازهای اولیه راه‌اندازی کسب‌وکار مرتفع می‌شود.
مشاغل خانگی زیرمجموعه کسب‌وکارهای کوچک هستند و سهم قابل‌توجهی را در هر اقتصاد خرد و کلان به خود اختصاص می‌دهند.
شیوع کرونا و ناتوانی تولیدکنندگان مشاغل خانگی برای فروش محصولات عملا نشان داد که این بازار به‌طور کاملاً سنتی در حال اداره بوده و به بازارهایی که باید این تولیدات عرضه می‌شد چندان فکری نشده بود.
بازارهای اینترنتی از پرطرفدارترین پلتفرم‌های تحت وب به‌حساب می‌آیند که می‌توانند طیف وسیعی از خدمات و محصولات را با کمترین واسطه به دست مشتری برسانند.
پلتفرم‌های تجاری ارتباطات دوسویه را به شکلی مدیریت می‌کنند که مشتری با کمترین قیمت، بالاترین کیفیت و بیشترین انتخاب خرید می‌کند و فروشنده با کمترین هزینه بازاریابی، ساده‌ترین نوع پشتیبانی و بدون نگرانی از پرداخت محصول خود را می‌فروشد لذا در این راستا باید چشم ها را شست و جور دیگر به مشاغل خانگی نگریست.
نظر شما