کاهش یا افزایش دامنه نوسان؛ موافقان: نقدشوندگی را افزایش می‌دهد/ مخالفان: باعث افزایش هیجان خواهد شد

پژمان مرادی؛ بازار: «هر چه بادا باد» مثلی که این روزها با لحن و بیان‌های مختلف از زبان سهامداران خرد بازار که از این نوسانات اخیر و درجا زدن شاخص خسته شدند، می‌شنوید. تا همین چند ماه پیش بود که با رشد بازار همه با خوشحالی باهم از بورس و سیگنال حرف می‌زنند و جای نبود که حرف‌های پنهای از دادن سیگنال بهم دیگر نباشد. با ریزش بازار و به نوعی اصلاح بازار دیگر خبری از آن لبخندها نیست،  اما هنوز امید وجود دارد که بازار بار دیگر بر می‌گردد.  

تاریخ بازار سرمایه نه در ایران بلکه در تمام دنیا نشان می‌دهد که نوسانات زمانی سرعت بازار را کند می‌کند اما نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد. سقوط‌ها و صعودهای زیادی در بازارهای دنیا وجود داشته اما باز هم بعد از یک الی دو سال بازار به حالت اولیه خود برگشته است.

امروز دوشنبه ۱۴ مهر ماه شاخص کل بازار با ریزش ۳۲ هزار واحدی بر روی ۱میلیون۴۹۰ هزار واحد قرار گرفت، روندی که تقریبا هر روز آن را مشاهده می‌کنیم و همه منتظرند که اگر یک روز چراغ سبزی بورس نشان داد روز بعد منفی باشد. به گفته بسیاری از فعالین بازار بسیاری از سهم‌ها در کف قیمتی خود قرار دارند و بهترین زمان برای خرید می‌باشد البته اگر نگاه بلند مدت به آن داشته باشید.

سازمان بورس تلاش‌های زیادی انجام داد تا روند ریزش بازار را کنترل کند اما هنوز نتوانسته توفیقات چندانی به دست بیاورد. شاید به قول دارابی کارشناس مطرح بازار سرمایه برای حس کردن تاثیرات مثبت تصمیمات سازمان بورس نیاز به گذشت زمان است.

کاهش یا افزایش دامنه نوسان؟
کارشناسان در کنار تصمیماتی که سازمان بورس می‌گیرد، پیشنهاداتی به آن‌ها می‌دهند یکی از این پیشنهادات کاهش دامنه نوسان در برخی از سهم‌ها است که مثل همیشه زمانی که چنین پیشنهاداتی ارائه می‌شود مخالفان و موافقانی به همراه دارد، حتی دسته‌ای دیگر از کارشناسان افزایش دامنه نوسان را باعث تعادل در بازار می‌دانند که می‌توان به احمد اشتیاقی مدیر عامل کارگزاری بانک آینده اشاره کرد که در این مورد گفته: «اگر دامنه نوسان برداشته شود روند معاملات سهام زودتر به تعادل می‌رسد و فعالان تازه وارد به بازار که آگاهی چندانی نسبت به سهام موجود در بازار ندارند، براساس وجود صف‌های خرید و فروش اقدام به تصمیم‌گیری برای سهام در اختیار خود نمی‌کنند و تحلیل جایگاه خود را در بازار پیدا می‌کند.»

کنترل دامنه یکی از ابزارهای سیاست گذار و کنترل کننده بازار در شرایط بحرانی توسط سازمان بورس است، اما شرایط کنونی بازار بحرانی نیست

در حالی که مخالفان این تصمیم هم کم نبودن و  همین ۵درصد دامنه نوسان در دوران اصلاح را به زیان سهامداران خرد می‌دانند. آن‌ها مدعی هستند که در دوران اصلاح حقوقی‌ها بازار با ایجاد صف فروش می‌توانند حداکثر روزانه تا ۵درصد از ارزش سهام را کاهش دهند و در این بین سهامدارن خرد هستند که شاهد بخار شدن سهم خود می‌باشند.

کاهش دامنه نوسان سهم‌های شاخص ساز
محمد مرندی کارشناس بازار سرمایه در گفتگوی که با خبرنگار بازار داشت گفت: بهتر بود حمایت از بازار با تشکیل صف خرید نباشد بلکه با کاهش دامنه نوسانات معاملات اجرایی می شد، یعنی سهم‌هایی که در شاخص تاثیر گذار هستند با نیم درصد مثبت یا نیم منفی معامله می‌شدند و زمانی که سهام به صف فروش تبدیل می‌شد  سهامداران عمده دخالت و جلوی ریزش نزول بازار  را می گرفتند، کاهش دامنه نوسان در شرایط نزولی بهترین راهکار حمایت از بازار است. باید یک حمایت منطقی با کم کردن فاصله دامنه نوسان صورت بگیرد نه با دامنه ۱۰ درصد(۵درصد مثبت و ۵درصد منفی) که باعث می‌شود نوسان‌گیرها و الگو تریدها از این فاصله معاملاتی و فاصله قیمتی استفاده کنند و باعث موج‌های نوسانگیری در بازار شوند.  

امروز به آن دسته از سهامداران خرد که در سهام خود گیر کردند یک پیشنهاد ساده دارم، لطفا از این زیانی که در این مقطع گرفتند تجربه کسب کنند و نحوی عملکردشان را در خصوص برخی از سهام ها که صرفا از مسیرهای سیگنالی و افراد غیر حرفه ای می‌گرفتند تغییر دهند

موافق افزایش دامنه نوسان در دوران اصلاح هستم
جواد عشقی نژاد کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با بازار در رابطه با کاهش یا افزایش دامنه نوسان در شرایط اصلاح با اشاره به اینکه دنیا به دنبال برداشت دامنه نوسان است، گفت: بنده در شرایط فعلی موافق کاهش دامنه نوسان نیستم چرا که صف‌های خرید و فروش قفل می‌شوند. کنترل دامنه یکی از ابزارهای سیاست گذار و کنترل کننده بازار در شرایط بحرانی توسط سازمان بورس است، اما شرایط کنونی بازار بحرانی نیست، حتی توقع بنده این است که در زمان اصلاح دامنه نباشد یا زیاد از حد باشد که بازار بتواند خودش را کنترل کنند.

عشقی‌نژاد اضافه کرد: در زمان مثبت بودن بازار هم برداشت دامنه نوسان یا افزایش آن سبب می‌شود سهامداران بتوانند نقدشوندگی سهام را بالاتر از این میزانی که در این روزها است، تجربه کنند. نهایتا کم کردن دامنه در برخی از نمادها سبب قفل شدن نماد در سر روند بازار(نمادهای شاخص دار)  باعث کندی روند بازار خواهد شد.

این کارشناس به تصمیمات اتخاذ شده کنونی سازمان بورس اشاره کرد و افزود:  در این روزها صحبت از این بوده که برخی از سفارشات معاملات با شروطی  اعمال شود تا شاید  اثرات متفاوتی  بر روند بازار داشته باشد. برای اینکه مشخص شود که آیا این تصمیمات مانند توقف  معاملات الگوریتمی بر بازار تاثیر دارد، باید منتظر باشیم که اثرات مثبت خود را در بازار نشان دهد به عبارتی اگر بودن این معاملات دارای اثرات منفی بوده در نتیجه باید منتظر باشیم که توقف آن اثرات مثبتی بر روی بازار داشته باشد.

وی اثرات منفی معاملات الگوریتمی را این گونه بیان کرد:  "به هر حال صحبت از این بوده که این معاملات می‌توانند اثری بر وضعیت بازار با سفارشات انجام نشده ولی حجم دار برای صف‌های خرید و فروش داشته باشد". البته باید دید که برخی از رفتارهای این شرکت‌ها و تیم‌های که معاملات الگوریتمی را  انجام می‌دهند آن قدر قوی هستند که یک ثانیه چند سفارش وارد کنند درحالی که در شرایط فعلی هر چند ثانیه یک سفارش صورت می‌گیرد که باید به موضوع این توجه و دقت فنی کرد.

عشقی‌نژاد در توضیح استراتژی پیشنهادی خود به سهامداران خرد و تازه وارد گفت: ما قبل از اینکه سهامداران خرد وارد بازار شوند پیشنهاداتی را دادیم اما  توجه کمتری به پیشنهادها شد. اما امروز به آن دسته از سهامداران خرد که در سهام خود گیر کردند یک پیشنهاد ساده دارم، لطفا از این زیانی که در این مقطع گرفتند تجربه کسب کنند و نحوی عملکردشان را در خصوص برخی از سهام ها که صرفا از مسیرهای سیگنالی و افراد غیر حرفه ای می‌گرفتند تغییر دهند.