محمد مهدی ملکی؛ بازار: «ابراهیم رحیم‌پور» معاون سابق وزیر امور خارجه در گفت وگو با خبرنگار بازار در خصوص میزان موفقیت دستگاه دیپلماسی ایران در پیشبرد توسعه مناسبات و روابط تجاری ایران با کشورهای مختلف جهان در دوره تحریم، اظهار داشت: آن افرادی که در حوزه مناسبات تجارت خارجی کشور مسئولیت دارند و باید با تصمیمات و اقدامات خود ما را از وضعیت فعلی که تحت شدیدترین تحریم های یکجانبه آمریکا قرار گرفته ایم خارج کنند، تیم منسجمی نیستند.
وی گفت: وزارتخانه های اقتصاد، صمت، کار و بانک مرکزی در دوره دوم دولت آقای روحانی تغییرات متعددی را در خود شاهد بودند و برخی از آنها چندین ماه را با سرپرست پشت سر گذاشتند.
رحیم پور تصریح کرد: در چنین شرایطی وزارت امور خارجه و شخص آقای ظریف آیا می توانند با هم تیمی های خود که دائما در حال تغییر هستند برای بلند مدت برنامه ریزی کرده و اقدامات مشترکی را در جهت رسیدن به یک هدف ملی دنبال کنند؟
رئیس جمهور اصلاً اعتقاد به این مطلب ندارد که در بعد اقتصادی یک کار هماهنگ از سوی وزارتخانه های مسئول در کشور با وزارت امور خارجه نیاز است
معاون سابق وزیر امور خارجه ادامه داد: نکته دیگر آن که رئیس جمهور اصلاً اعتقاد به این مطلب ندارد که در بعد اقتصادی یک کار هماهنگ از سوی وزارتخانه های مسئول در کشور با وزارت امور خارجه نیاز است، چرا که ایشان معتقدند وزارت امور خارجه باید به طور مستقل وظایف ذاتی برون مرزی خود را پیگیری و اجرایی کند.
وی گفت: این به معنای آن است که شما بازیکنانی را در اختیار دارید که نه تنها از شما تبعیت نمی کنند بلکه با شما هماهنگ هم نیستند، این وضعیتی است که وزارت امور خارجه کشورمان با آن روبه‌رو است و به تنهایی باید مسائل تجارت خارجی را در بیرون از مرزها به نفع کشور دنبال کند.
رحیم پور با بیان اینکه دستگاه دیپلماسی کشور با توجه به ابزار و اختیاراتی که از آن برخوردار است نمره قبولی دارد و حتما این نمره به معنای ۲۰ بودن نیست، افزود: کسر نمره آن نیز به این دلیل است که در کنار نواقصی که دارد بخشی از عدم نتیجه گیری اقداماتش مرتبط با ناهماهنگی هایی است که از سوی دستگاه های مرتبط داخلی صورت می گیرد.
معاون سابق وزیر امور خارجه تصریح کرد: زمانی که بنده در سمت معاونت وزیر امور خارجه مشغول به فعالیت بودم دوران اوج تحریم ها نبود اما ما آن زمان قادر بودیم اقداماتی که میخواهیم در منطقه انجام دهیم را به سامان برسانیم.
وی بیان کرد: بنابراین به اعتقاد من دیپلماسی کشور در دوران تحریم به دلیل ناهماهنگی های صورت گرفته از سوی دستگاه های مختلف داخلی و عدم توجه به مسئولیت و اقتدار دستگاه سیاست خارجی نتوانسته موفق عمل کند.
رحیم پور در خصوص موانع توسعه تعاملات تجاری با کشورهای همسایه هم اظهار کرد: مهمترین موانع پیش روی ما در این مسیر عدم اعتماد و باور به این موضوع بود که باید در منطقه اقدامات بیشتری انجام می دادیم و اینکه خود تعاملات تجاری برای کشورمان امنیت ساز و وحدت آفرین است.
معاون سابق وزیر امور خارجه ایران بیان کرد: به این موضوع در وزارتخانه های مختلف اصلاً اعتقادی وجود ندارد و به شخصه از این موارد متعدد به ذهن دارم که علی رغم توصیه های متعدد وزارت امور خارجه وزارتخانه های اقتصادی به آن عمل نمی کردند.
وی ادامه داد: به عنوان مثال موضوعی بود در وارد کردن گوشت از برزیل. شما ببینید ما در پاکستان، روسیه، قزاقستان و برخی دیگر از کشورهای منطقه می توانستیم واردات گوشت را داشته باشیم اما متاسفانه کسانی که سوار بر موضوع واردات گوشت بودند و هستند، نفعشان در این بود که از برزیل وارد کنند و به توصیه های وزارت امور خارجه بی اعتنا بودند.
رحیم پور گفت: نکته دیگر این است که ما بیشتر به نفع روز خود نگاه می کنیم و چندان به دنبال برنامه ها و همکاری های بلند مدت با کشورهای همسایه نیستیم.
رحیم پور: ما بیشتر به نفع روز خود نگاه می کنیم و چندان به دنبال برنامه ها و همکاری های بلند مدت با کشورهای همسایه نیستیم
معاون سابق وزیر امور خارجه تصریح کرد: مانع دیگری که در این مسیر وجود دارد، وضع شدن برخی قوانین تجاری ماست که برای کشورهای همسایه دست و پا گیرتر است تا برای کشورهای دوردست. این موضوع متاسفانه در مورد بازارچه های مرزی وجود دارد، ما همچون یک دوست یا برادر بزرگ به نیازهای طرف مقابل نگاه نمی کنیم.
وی افزود: نمی توانیم انتظار داشته باشیم که در یک معامله اقتصادی صرفاً یک طرف سود کند و طرف دیگر زیان، این چیزی شبیه به استعمار و استثمار خواهد بود بنابراین ما باید توجه به منافع و نیازهای طرف مقابل را داشته باشیم که چنین کاری انجام نداده ایم.
رحیم پور بیان کرد: مانع دیگری که وجود دارد عمل سلیقگی آن نهادها بدون توجه به دیگر مجموعه ها و دستگاه های اقتصادی است. گاهی مابین دو نهاد و دستگاه اقتصادی داخلی رقابت در یک حوزه خاص رقابت هایی وجود دارد که به درستی مدیریت نمی شود و در نهایت به سود منافع ملی نخواهدبود.
معاون سابق وزیر امور خارجه گفت: مسئله دیگری که در ذهن دارم در خصوص پولی بود که ترکمنستان از ما می خواست و وزارت نفت باید به آنها آن پول را می داد و آنها هم قرار بود در ازای آن چند پروژه راه به ما بدهند که می توانست شرکت های ما را آنجا فعال کند.
وی در خصوص افزایش تعاملات ایران با کشورهای آسیایی هم تصریح کرد: نزدیکی این کشورها به آمریکا عامل اصلی است که باید دید تا چه حد آنها جرأت و استقلال کار با جمهوری اسلامی ایران را دارند.
رحیم پور افزود: ما بر روی کشورهایی که نمی توانند بدون اجازه آمریکا کاری کنند نمی توانیم تاثیر زیادی بگذاریم مگر از طریق منافذی که قانون‌مندتر است، به طور مثال واردات دارو و مواد غذایی که قاعدتاً نمی توانند بگویند که آمریکا اجازه نمی دهد؛ چرا که آمریکا به طور شفاهی به آنها چنین چیزی گفته، بنابراین ما باید منافذی را پیدا کنیم که نتوانند بهانه بیاورند.
معاون سابق وزیر امور خارجه گفت: در خصوص چین اقدامات ایران موثر بوده و خوشبختانه کارهایی که صورت گرفته مربوط به تحریم نیست و پیش از برجام و تحریم ها با چین همکاری های خوبی داشتیم و تاکنون این همکاری ها استمرار داشته است.
وی در خصوص هند هم گفت: سیاست هندی ها تعامل با همه قدرت ها از جمله آمریکا است اما شخصیت و استقلال خودشان را دارند و خوشبختانه ایران با آنها مراودات خود را داشته و دارند.
رحیم پور تصریح کرد: بعید است که بتوانیم با همکاری با این کشورها مشکلات تحریمی خود را حل کنیم چرا که شدنی نیست و باید ابتدا مشکلات ساختاری داخل کشور را حل کنیم که در دل آنها هم موانعی وجود دارد که کمتر از موانع تحریمی و بیرونی نیست.
بعید است که ما بتوانیم با همکاری داشتن با این کشورها مشکلات تحریمی خود را حل کنیم چرا که شدنی نیست و باید ابتدا مشکلات ساختاری داخل کشور را حل کنیم که در دل آنها هم موانعی وجود دارد که کمتر از موانع تحریمی و بیرونی نیست
معاون سابق وزیر امور خارجه در خصوص اقدامات دستگاه دیپلماسی کشور در جهت توسعه تعاملات تجاری با وجود همه ناهماهنگی های مطرح شده در سطور فوق توسط دستگاه های داخلی و وجود برخی قوانین دست و پاگیر؛ اظهار داشت: مطلع هستم که وزارت امور خارجه و معاونت دیپلماسی اقتصادی با همین شرایط نامطلوبی که ایران در آن قرار دارد و با توجه به وضعیت تحریم های انجام گرفته اقداماتی را انجام داده است.
وی ادامه داد: برای برون رفت از این شرایط باید اصلاح قوانین داخلی را در دستور کار قرار دهیم، مالیات اضافه بر برخی کالاهایی که واردات و صادرات روی آنها صورت می گیرد باید برداشته و یا اصلاح شود و در نهایت مواردی از این دست را انجام دهیم.
رحیم پور با بیان اینکه ما می‌توانیم برخی قوانین دست و پاگیر تجاری خود را اصلاح کنیم، گفت: باید به دنبال افزایش ظرفیت های اقتصادی داخلی به خصوص در حوزه فناوری که متقاضیان زیادی دارد باشیم و در برخی اقلام، کالاها و حوزه هایی که تحریم نیستیم، توانمندی خود را بالاتر برده تا مراودات بیشتری با کشورهای مختلف در آن حوزه ها داشته باشیم.
معاون سابق وزیر امور خارجه تصریح کرد: تلاش های دیپلماتیک وزارت امور خارجه به عنوان یکی از وظایف ذاتی آن وزارتخانه مورد تایید و تاکید همه هست و این کار هم انجام می شود اما در بخش های اجرایی و اقدامی این موضوع، دستگاه دیپلماسی وظیفه ای ندارد و صرفاً تسهیل کننده با طرف های خارجی به حساب می آید.
تلاش های دیپلماتیک وزارت امور خارجه به عنوان یکی از وظایف ذاتی آن وزارتخانه مورد تایید و تاکید همه هست و این کار هم انجام می شود اما در بخش های اجرایی و اقدامی این موضوع، دستگاه دیپلماسی وظیفه ای ندارد و صرفاً تسهیل کننده با طرف های خارجی به حساب می آید
وی بیان کرد: ما باید همه تلاش خود را داشته باشیم تا بیشتر از این بر مردم فشارهای وحشتناک ادامه پیدا نکند و قسمتی از بار زندگی آنها سبک تر شود.
رحیم پور ادامه داد: درخصوص مرزها می توانیم بازارچه های مرزی را تشویق کنیم و اگر لازم است و بازارچه های مرزی جدیدی رو ایجاد کنیم. در موضوع کولبرها هم که به هر حال برخی مشکلات اقتصادی، اجتماعی و برخی اوقات سیاسی ایجاد کرده باید بگویم که جای تعجب دارد در دوره ای که با توجه به وضعیت فعلی باید همه مرزهای ما کولبر داشته باشد، ما با آنها برخورد می کنیم، بلکه به عکس باید آنها را تشویق و کمک کنیم.
معاون سابق وزیر امور خارجه در پایان این گفتگو خاطرنشان کرد: برخی می گویند مواردی از جمله قاچاق در موضوع کولبرها پیش می آید، خب مگر قاچاق در دوره تحریمی که ما در آن قرار داریم حرام است؟ در همین دوره است که می‌توان برای صادرات و واردات از راه‌هایی از این دست هم استفاده کنیم.
نظر شما