بازار-مونا مشهدی رجبی: کاهش تقاضای نفت در کشور چین، بیشتر شدن شمار افرادی که در اثر ویروس کرونا جان خود را از دست دادند در مقایسه با قربانیان سارس در سال 2003 و نگرانی در مورد شیوع این ویروس به خارج از چین، زمینه را برای افت قیمت نفت فراهم کرد. در روز سه شنبه، بیستم ژانویه سال 2020 قیمت هر بشکه نفت در بازار جهانی به کمتر از 50 دلار رسید که پایین ترین قیمت طی 13 ماه اخیر است و بر طبق گزارشی که سایت فوربس منتشر کرد رسیدن قیمت هر بشکه نفت به کمتراز 40 دلار در این شرایط دور از انتظار نیست. ولی این افت شدید قیمت بحران های زیادی برای اقتصادهای وابسته به نفت به خصوص کشورهای خاورمیانه ایجاد خواهد کرد.
در روزهای اخیر شمار قربانیان ویروس کرونا افزایش یافته است. رصد اخبار نشان می دهد که سرعت انتشار این ویروس و سرعت بالای مرگ انسانها در اثر ابتلا به تن افزایش یافته است. دولت چین رسما اعلام کرد 361 نفر در اثر این ویروس جان خود را از دست داده اند در حالیکه در سال 2003 شمار قربانیان ویروس سارس برابر با 349 نفر بود. از طرف دیگر دولت چین شمار مبتلایان را برابر با 17هزار و 25 نفر اعلام کرد که دو برابر شمار مبتلایان به سارس در سال 2003 است. مساله نگران کننده این جاست که هنوز راهی برای درمان این بیماری کشف نشد و به سرعت بر شمار مبتلایان به ویروس اضافه می شود. مدل های ریاضی که برای پیش بینی شمار مبتلایان طراحی شده ، شمار افرادی که در اثر این ویروس به بستر بیماری می افتند را بالغ بر 75 هزار نفر تخمین زده است . نکته مثبت این جاست که تنها 2.91 درصد از مبتلایان به ویروس کرونا جانشان را از دست می دهند و این سهم نسبت به مرگ و میر ناشی از ابتلا به ویروس سارس پایین تر است ولی اگر بر شیوع آن افزوده شود، همین سهم اندک مرگ و میر باعث ایجاد یک فاجعه انسانی خواهد شد.
کاهش قیمت نفت ادامه دارد
سایت اویل پرایس دلایل مختلفی را برای کاهش قیمت نفت در سال جاری اعلام کرده است. اولین و اصلی ترین دلیل تنش و نگرانی موجود در بازار است که باعث بی ثباتی در فضای اقتصادی و درعرضه و تقاضای نفت شده است. اویل پرایس با اشاره به اینکه بیثباتی عامل اصلی مشکلات اقتصادی در دنیا است نوشت: «درشرایط بی ثبات نه تولیدکنندگان و سرمایه گذاران عملکرد مناسبی دارند و نه بازارهای مصرف میتوانند برنامهریزیهای درستی برای کارشان داشته باشند.»
از طرف دیگر در نتیجه انتشار ویروس کرونا و تعطیلی شمار زیادی از واحدهای صنعتی و تولیدی در چین، توقف پروازها و حتی توقف انتقال کالاها از ووهان به دیگر مناطق کشور و جهان، انتظار می رود تقاضای نفت و فراورده های نفتی در این کشوردر فصل اول سال جاری 20 درصد کمتر از سطح عادی آن باشد. کاهش 20 درصدی تقاضای نفت در چین معادل افت 3 میلیون بشکه ای تقاضای نفت در هر روز است.
چاینا دیلی در گزارش دیگری به سیاست اخیر پالایشگاه های چینی در مواجهه با ممنوعیت پرواز از این کشور اشاره کرد و نوشت: «به دلیل محدودیت ارتباط چین با دیگر کشورهای دنیا، هم اکنون پالایشگاه های کشور سوختهای تولیدی خود را در انبار ذخیره میکنند ولی این روند نمی تواند برای مدت طولانی ادامه پیدا کتد زیرا ظرفیت انبارها محدود است و در آن زمان است که مشکل اقتصادی کشور ابعاد وسیع تری پیدا خواهد کرد.»
افت قیمت نفت برای خاورمیانه مشکل آفرین است
بیل ساروبی، تحلیل گر بازار نفت در مصاحبهای به فوربس گفت:« سازمان های جهانی در مورد احتمال اپیدمی شدن این ویروس صحبت می کنند و به همین دلیل همه کشورها باید تمهیدات لازم را برای مقابله با آن به کار گیرند.حتی در صورتیکه این بحران در سطح جهانی اپیدمی نشود، باز هم دومین اقتصاد بزرگ دنیا را درگیر کرده است. کشوری که هم در تولید نفت نقش دارد و هم یکی از بزرگترین واردکنندگان نفت در بازار جهانی است با بحرانی شدن اوضاع چین انتظار می رود روند کاهش قیمت نفت ادامه یابد. در سال جاری میلادی متوسط قیمت هر بشکه نفت به رقمی بین 35 تا 43 دلار می رسد این در حالیست که در ابتدای سال جاری متوسط قیمت هر بشکه نفت در بازار توسط اداره اطلاعات انرژی امریکا برابر با 65 دلار پیش بینی شده بود و پیش بینی ها از رسیدن قیمت به مرز 68 دلار در سال 2021 حکایت داشت.»
فوربس با اشاره به سهم زیاد درآمد نفتی در اقتصاد کشورهای خاورمیانه نوشت: «افت قیمت نفت به معنای کاهش درآمد صادراتی کشورهای نفت خیز خاورمیانه است. اغلب این کشورها برای تامین هزینههای جاری خود از فروش نفت استفاده می کنند. با افت درآمد حاصل از صادرات نفت، اداره امور اقتصادی در کشورها سخت می شود و زمینه برای افزایش تنش و بی ثباتی به خصوص در کشورهایی مثل عربستان و لیبی و عراق فراهم می شود. در میان کشورهای خاورمیانه ، ایران با ثبات ترین حالت را دارد زیرا به دنبال سالها تحریم اقتصادی و نفتی، اقتصادش کمترین وابستگی را به نفت دارد و این تنش در بازار نفت نمی تواند چالشی جدی در اقتصاد این کشور ایجاد کند.»
نظر شما