بازار؛ گروه استانها: استان خراسان شمالی جمعیت عشایری بالغ‌بر ۳۰ هزار و ۳۰۰ نفر در قالب دو ایل زعفران لو و شاملو و ۳۷ طایفه مستقل دارد که با شیوه‌های سنتی کوچ رو و نیمه کوچ رو در این استان کوچ روی می‌کنند. این قشر با بیش از ۷۵۰ رأس دام سبک سالانه هشت هزار تن گوشت قرمز تولید می‌کنند و این نشان از اهمیت نقش عشایر دارد.
عشایر خراسان شمالی که بیش از پنج هزار و ۳۴۹ خانوار جمعیت سه‌درصدی این استان را تشکیل می‌دهند با تولیدات دامی و صنایع‌دستی خود نقش مهمی در تولیدات و چرخه اقتصادی استان دارند که مسئولان می‌توانند با رفع مشکلات آنان و پرداخت تسهیلات مناسب در افزایش تولیدات آنان برای رشد و توسعه اقتصادی استان مؤثر باشند.
حال این قشر به دلیل نوسان شدید قیمت نهاده‌های دامی، بالا بودن هزینه‌های تمام‌شده محصولات دامی سردرگم شده و آنان را با مشکلاتی روبه‌رو کرده است که اکنون برای ادامه این حرفه نیاز به کمک مسئولان دارند.
نبود ثبات قیمت نهاده های دامی
یکی از عشایر خراسان شمالی در گفتگو با بازار نبود ثبات قیمت نهاده‌ها، بالا بودن هزینه‌های تمام‌شده محصولات دامی را یکی عمده‌ترین مشکلات این قشر عنوان می‌کند و می‌گوید: اکثر خانوارهای عشایری با کمبود نقدینگی مواجه‌اند و مجبور هستند برای تهیه خوراک و سایر نیازهای خود، دام‌های خود را پیش‌فروش کنند با پیش‌فروش کردن دام‌ها به‌واسطه‌ها، پس از پروار به‌ناچار هر قیمتی که واسطه می‌گوید باید دام خود را بفروش برسانیم.
محمد قردانلود می‌افزاید: برخی از خانوارهای عشایر همچنین برای خرید نهاده های دامی و گذراندن زندگی خود، از بانک‌ها تسهیلات دریافت کرده‌اند که و به‌ناچار باید بره‌های نارس و همچنین تعداد زیادی گوسفند را باید به فروش برسانیم تا مجبور نشویم جریمه‌های سنگین بانکی را پرداخت کنیم.
وی با بیان اینکه متأسفانه در زمان فروش دام واسطه‌ها هرسال قیمت دام را به بهانه‌های مختلف پایین می‌آورند و در سال جاری نیز این بیماری کرونا بهانه‌ای خوبی به دستشان داده است، ابراز داشت: قشر عشایر هرسال باوجود تحمل زحمات فراوان، برای یافتن چراگاه با خانواده‌های خود به مناطق قشلاقی و ییلاقی کوچ می‌کنند که در طی این کوچ با مشکلاتی اعم از آموزشی، بهداشتی و... مواجه می‌شوند ولی درآمد کافی برای گذراندن زندگی خود ندارند.
قیمت نهاده ها بالا است
یکی دیگر از عشایر این استان نیز در گفتگو با بازار، از بالا بودن قیمت نهاده‌های دامی گلایه دارد و می‌گوید: قیمت بالای علوفه دام، عشایر را واقعاً فلج کرده و مجبور می‌شویم برای خرید نهاده‌های دامی تعداد زیادی از دام خود را بفروش برسانیم.
رحیمی با بیان اینکه با احتساب محاسبه هزینه‌های نظیر نگهداری، تعلیف، دارو و درمان، واکسیناسیون و تأمین آب نگهداری دام هم‌اکنون برای عشایر به‌صرفه نیست، ابراز کرد: خانوارهای عشایری به‌جز شغل دامداری حرفه‌ای دیگر ندارند و با افزایش قیمت علوفه و در مقابل کاهش قیمت دام زنده، اقتصاد خانوارهای عشایری را تهدید می‌کند.
وی با بیان اینکه عشایر برای یافتن چراگاه‌ها همراه بادام خود مسیرهای سخت گذر و طولانی را در طول سال طی می‌کنند اما افزایش قیمت نهاده ها و هزینه بالای نگهداری عشایر را نگران کرده است، افزود: مسئولان باید چاره‌ای برای عشایر بیندیشند تا تنها چرخ اقتصاد زندگی آنان از حرکت بازنماند.
عدم بازاریابی مناسب برای دام عشایر
مدیرکل امور عشایر خراسان شمالی نیز در این خصوص در گفتگو با بازار، می‌گوید: عشایر استان خراسان شمالی با داشتن بیش از ۷۵۰ هزار رأس دام سبک، یک‌سوم دام سبک استان را تشکیل می‌دهند.
محمدرضا قلی پور ارزش سرمایه دامی عشایر استان را دو هزار میلیارد تومان ذکر می‌کند و می‌افزاید: این قشر زحمت‌کش سالانه هشت هزار تن گوشت قرمز( ۲۵-۳۰ درصد) استان را تولید می‌کنند که در بخش تولید گوشت قرمز در رده هشت کشور قرار داریم و درصدد هستیم این میزان تولید را به ۹ هزار تن در سال افزایش دهیم.
وی اظهار می‌دارد: این قشر از جامعه درزمینهٔ تولید دام زحمات زیادی را متقبل می‌شوند اما سودی کمتری عاید آن‌ها می‌شود.؛متأسفانه در حال حاضر بازاریابی مناسبی برای دام عشایر استان وجود ندارد و هنگام فصل عرضه دام پرواری عشایری، واسطه‌ها به بازار ورود پیدا می‌کنند و دام را با هر قیمتی که می‌خواهند خریداری می‌کنند.
عرضه دام زودتر از موعد به بازار
مدیرکل امور عشایر خراسان شمالی همچنین می‌گوید: عشایر خراسان شمالی به دلیل گرانی قیمت نهاده‌های دامی، به‌ناچار مجبور می‌شوند دام‌های خود را زودتر از موعد به بازار عرضه می‌کنند که این موضوع نگران‌کننده است.
قلی پور ادامه می‌دهد: حدود نیمی از نهاده‌های دامی موردنیاز دام عشایری توسط نهاده‌های یارانه‌ای که توسط شرکت پشتیبانی امور دام عرضه می‌شود و مقداری نیز توسط تشکل‌ها به هنگام برداشت جو خریداری‌شده، تأمین می‌شود.
وی می‌افزاید: اما نیم دیگری از نهاده موردنیاز باید توسط خود دامدار عشایری تأمین می‌شود اما قیمت نهاده بالا بوده و نگران از آن هستیم که این امربر روی اقتصاد خانوار عشایری تأثیر بگذارد و آن‌ها دچار مشکل شوند.
افزایش ۲ برابری قیمت جو
مدیرکل امور عشایر خراسان شمالی پایین آمدن قیمت دام زنده را از دیگر مشکلات این قشر عنوان می‌کند و می‌گوید: قیمت هر کیلوگرم دام زنده از حدود ۴۶ هزار تومان به حدود ۳۹ هزار تومان رسیده این در حالی است که قیمت هر کیلوگرم جو از هزار و ۵۰۰ تومان به حدود سه هزار تومان رسیده است.
قلی پور تصریح می‌کند: علاوه بر آن با توجه به اینکه در حال حاضر وابستگی عشایر به مراتع با توجه به موقعیت سال کمتر شده، بیشتر برای خوراک دام باید از نهاده‌های دستی استفاده کنند که در این صورت فشار زیادتری به آن‌ها وارد می‌شود. با توجه به اوضاع پیش‌آمده باید برنامه‌ریزی‌های درستی به‌منظور حمایت از این دامداران همچون خرید تضمینی گوشت قرمز از عشایر صورت گیرد تا فشار وارده به این تولیدکنندگان کمتر شود.
به هر صورت افزایش قمیت نهاده‌های دامی و طیور سبب بروز مشکلات عدیده برای قشر دامدار و طیور شده است قشری که این روزها حاضر هستند دام خود را به قیمت پائین‌تر روانه بازار کنند تا جلوی ضرر را بگیرند.
نظر شما