به گزارش بازار، مهدی خوشخوی، کارشناس مرکز مطالعات و بررسی‌های راهبردی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، درمورد گزینه‌های پیش روی دولت برای جبران کسری بودجه گفت: ما در نگاه ترازنامه‌ای به بودجه، کسری بودجه را به معنای شکاف بین منابع و مصارف می‌دانیم اما از نگاه دیگر، کسری بودجه دست‌اندازی دولت به بانک مرکزی تلقی می‌شود.
اگر ما تعریف دوم را مبنا قرار دهیم متوجه خواهیم شد در سال‌هایی هم که درآمدهای نفتی داشتیم و ظاهر بودجه تراز بوده هم با مشکل کسری بودجه مواجه بوده‌ایم.
خوشخوی اظهارکرد: تا سال‌های قبل، نیمی از بودجه ریالی دولت با درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت تأمین می‌شد، یعنی دولت آن را نزد بانک مرکزی سپرده‌گذاری و در قبال آن ریال دریافت می‌کرد، اما این کار هم به نوعی دست اندازی بوده و هست.
کارشناس مرکز مطالعات دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به تلاش دولت برای تسویه بدهی‌ها از طریق بازتسعیر دارایی‌های ارزی نزد بانک مرکزی گفت: ما در حال حاضر با اینکه درآمد نفتی نداریم، اما همین موضوع، این امکان را به دولت‌ها داده که تحت عنوان تسعیر بدهی‌ها را تسویه کنند کمااینکه دولت هم اکنون به صورت خرد خرد از صندوق توسعه ملی، ارز گرفته و در بانک مرکزی به ریال تبدیل می‌کند.
وی تأکید کرد: تا زمانی که فکری برای اشکالات ابتدایی اقتصاد کشورمان نکنیم وضعیت همین خواهد بود و آن وقت دولتمرد ما هم می‌گوید باور کنید ما در طول این مدت حتی یک ریال هم از بانک مرکزی استقراض نکرده‌ایم!
خوشخوی اکثر روش‌های مطرح شده برای تأمین کسری بودجه را یکبار مصرف و مسکّن دانست و گفت: طرح فروش اوراق سلف نفتی با سقف آزاد یک کار بسیار خطرناکی بود و بدهی خارجی را هم بر دولت و ملت ایران تحمیل می‌کرد.
وی همچنین روش فروش سهام و دارایی‌های دولت در بورس و غیره را آن هم در شرایط تورمی امروز، اشتباه بزرگ دولت دانست و مطرح کرد: ما به ازای مصارف ریالی باید منابع تأمین کنیم که یکی از مهم ترین ابزارهای آن هم مالیات بر ثروت و درآمد است.
کارشناس مرکز مطالعات دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام از مجلس شورای اسلامی درخواست کرد که برای اصلاح ساختار بودجه، روش‌ها و فعالیت‌های مبنایی و ساختاری را که به اصل موضوع می‌پردازند مورد توجه و بررسی خود قرار دهد.
خوشخوی روش انتشار اوراق در کوتاه مدت و تخصیص منابع ارزی حاصل از فروش نفت به توسعه زیرساخت‌ها را هم در بلندمدت راهگشا خواند و بر آن تأکید کرد.
در ادامه، علی گلستانی کارشناس اقتصادی و اقتصاد سیاسی اظهار کرد: لزوماً هر سیاستی که دولت‌ها اتخاذ می‌کنند به معنای تأمین کسری بودجه نیست.
وی افزود: دولت‌ها در فضای روابط بین المللی و سیاسی از حالت کنشگری مستقل فاصله گرفته و نمی‌توانند مرزها را ببندند، لذا برای تعریف بودجه باید بحث سیاست بین الملل را هم در نظر گرفت.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به محدودیت‌های به وجود آمده در بخش عمرانی گفت: علاوه بر این محدودیت، هزینه‌های جاری دولت هم معطوف به کارویژه‌های اساسی دولت مانند بحث آموزش و بهداشت می‌شود.
گلستانی تأمین کسری بودجه با روش‌هایی مانند فروش نفت و مالیات را مفید و در عین حال محدود و مقطعی دانست و گفت: خیلی نمی‌توان به راهگشایی و کارگشایی هر کدام از این گزینه‌ها امیدوار بود.
وی با بیان اینکه حجم اقتصاد ایران تحت تاثیر کرونا و تحریم‌های ظالمانه به شدت محدود و ضعیف شده افزود: دولت‌ها یا باید هزینه‌هایشان را کاهش دهند و یا سطح درآمدی را بالا ببرند.
کارشناس اقتصادی معتقد است که کسب درآمد دولت از طریق مالیات در شرایط کاهش حجم تولید ناخالص داخلی و درآمد سرانه و تحمیل هزینه به مردم راهکار خوبی نیست و بیشتر باید روی درآمدهای عملیاتی دولت مانند عرضه اموال و سهام‌ها و تجمیع سرمایه‌های سرگردان کار کرد.
نظر شما