بازار؛ گروه خودرو: در شرایطی روز به روز بر تعداد خودروهای ناقص خودروسازان افزوده می‌شود که حجم بالایی از قطعات الکترونیکی که در داخل تولید نمی‌شود پشت درهای بسته گمرک مانده است. این دپوی قطعات نیز دلیلی ندارد جز اینکه از ابتدای سال جاری بانک مرکزی برای کنترل تورم سیاست عدم واردات را حتی برای صنایع مهمی از جمله قطعه و خودرو اعمال کرد.
هر چند بستن درهای گمرک هم تاکنون نتوانسته جلوی تورم افسار گریخته را بگیرد اما به نظر می‌رسد هنوز مدیران بانک مرکزی به سیاست‌های گذشته خود پافشاری دارند. البته طی روزهای گذشته خبرهایی مبنی بر باز شدن موقت درهای گمرک به شیوه انتقال بدون ارز منتشر شده است که اگر این اتفاق رخ دهد قسمتی از معضل صنایع کشور به عنوان بخش مولد و درآمدزا مرتفع خواهد شد. در خصوص معضل فعلی خودروسازان که به افزایش خودروهای ناقص می‌انجامد مازیار بیگلو، دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعه های خودرو در گفتگو با بازار توضیح می‌دهد.
* از ابتدای سال جاری بارها قطعه سازان نسبت به احتمال تولید ناقص خودروها توسط خودروسازان در اثر عدم همکاری بانک مرکزی برای واردات مواد اولیه، قطعات نیم ساخته و حتی برخی از قطعات که تولید داخل ندارند هشدار دادند، با توجه به اینکه اکنون دوباره شاهد تولید ناقص در خودروسازان هستیم، علت این ماجرا به نظرتان چیست؟
متاسفانه اکنون شاهد این هستیم که دوباره بر تعداد خودروهای ناقص خودروسازان افزوده می‌شود و علت این ماجرا هم تنها این است که قطعات الکترونیکی مورد نیاز صنعت خودرو قطعه به موقع تامین نمی شود. البته علت این ماجرا هم نه قطعه سازان بلکه این است که در کشور زیرساخت تولید قطعات الکترونیکی ضعیف و تولید آن با چالش مواجه است و ارتباط چندانی با قطعه سازان و داخلی سازی ندارد. بنابراین تولید قطعاتی که اکنون فقدان آن صنعت خودرو را به چالش کشیده بر عهده بخش دیگری در کشور است. به عنوان مثال باید در کشور آی سی خاص تولید می‌شد، اما تاکنون چنین مساله‌ای رخ نداده است.
بنابراین همانطور که اشاره کردید این قطعات نه در داخل بلکه از طریق واردات تامین می‌شوند و از ابتدای سال نیز بانک مرکزی همکاری لازم برای تخصیص ارز و ثبت سفارش واردات انجام نداده است. با این حال واردات انجام شده است اما اکنون موانع بسیاری بر سر مسیر ترخیص آن‌ها وجود دارد. بر این اساس در حال حاضر بیشتر قطعات مورد نیاز خودروسازان در گمرک وجود دارد اما همانطور که اشاره کردم مشکل اینجا است که با عدم تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی و معضلاتی که ایجاد کرده، قطعات موجود در گمرک تاکنون امکان ترخیص نداشته است.
* از ابتدای سال جاری بارها شاهد تغییر قوانین واردات به کشور بودیم، یکبار اعلام شد قطعه سازان می‌توانند با استفاده از ارز حاصل از صادرات و ارز اشخاص دست به واردات بزنند، کمی بعد واردات بدون انتقال ارز ممنوع اعلام شد و بعد هم قطعه سازان از نبود راهی برای واردات اظهار ناراحتی کردند و آخرین خبر هم تامین ارز از سامانه درنا بود؛ دلیل این همه تغییرات چه بود؟ آیا توانستید مواد اولیه که نمونه داخلی ندارند را وارد کنید؟
خیر، متاسفانه همانطور که اشاره کردید بانک مرکزی از ابتدای سال جاری موانع بسیاری را بر سر راه تامین و تخصیص ارز مورد نیاز قطعه سازان ایجاد کرده است. همچنین به نظر می‌رسد بانک مرکزی تمایلی به همکاری با صنعت خودرو نداشته که به صورت پیوسته قوانین را عوض می‌کند. اکنون هم واردات انجام شده و بخشی از نیاز خودروسازان و قطعه سازان پشت درهای بسته گمرک مانده که منتظر تصمیم بانک مرکزی است و امید داریم در هفته‌های آینده شاهد مرتفع شده این مشکلات باشیم.
* در صحبت‌هایتان اشاره کردید که اکثر خودروهای کف به دلیل نبود قطعات الکترونیکی ناقص مانده اند اما بر اساس برخی از گزارش‌های دیگر رسانه‌ها از جمله رسانه ملی شاهد این هستیم که برخی از خودروهای کف به دلیل نبود قطعات پلیمری مانند تریم داخل، دچار کسری قطعه شده‌اند، چطور این موضوع ممکن است؟
بسیاری از قطعات تریم داخل در کشور تولید و تامین می‌شود. اما برخی اوقات چراغ خودروها را مثال می‌زنند که چرا خودروها چراغ ندارند، مجموعه چراغ موجود هست، اما به این دلیل که برخی از قطعات الکترونیکی در مجموعه چراغ وجود دارد به موقع تامین نمی شود و نبود اجزای الکتریکی از نصب چراغ خودداری می‌کنند. اکثر قطعات تریم داخل سازندگان فراوانی در کشور دارد که بیشتر از نیاز خودروسازان نیز تولید دارند. علاوه بر این گزارش‌هایی هم در خصوص نبود صندلی در برخی از خودروهای ناقص منتشر شد که درباره آن‌ها هم باید بگویم اگر خودروی صندلی ندارد، دال بر عدم نبود این قطعه نیست بلکه به این دلیل که زیر صندلی الکتروموتوری نصب می‌شود که در نبود آن امکان نصب صندلی وجود ندارد. بنابراین درست است که می‌گویند خودرو به دلیل عدم نصب صندلی ناقص مانده اما در حقیقت آن اکترو موتور است که در کشور موجود نیست.
* همانطور که اشاره شد از ابتدای سال جاری واردات مواد اولیه خارجی با چالش مواجه بوده است، علاوه بر این تامین مواد اولیه داخلی هم همواره با سیاست‌های اشتباهی همراه است که نمی‌گذارد تولیدکنندگان آب خوش از گلویشان پایین برود، هنوز مشکلات تامین داخلی برقرار است؟
نه تنها معضل تامین مواد اولیه داخلی به قوت خود برقرار است بلکه نسبت به چند ماه گذشته نیز افزایش یافته است. به طوری که تولیدکنندگان حتی مشکلات تحریم‌های خارجی را هم زیر بار فشار تحریم‌های داخلی از یاد تولیدکنندگان برده‌اند. اکنون فقط با تامین کنندگان داخلی مواد اولیه چالش داریم و در تامین فولاد، مس و آلومینیوم و محصولات پتروشیمی به شدت مشکل وجود دارد. این مواد باید در بورس و کالا عرضه شوند که توزیع آن‌ها درست نبوده یا سیستم‌های مچینگ بسته می‌شود. اگر هم عرضه انجام شود، تمام معاملات ابطال خواهد شد، ازسوی معاملات مواد اولیه به صورت نقدی انجام می‌شود.
* سال گذشته متناسب با شرایط پیشنهادهایی برای کاهش قیمت خودرو و ارائه بهتر مواد اولیه ارائه داده بودید که اعمال نشد، با شرایط امسال چه توصیه دیگری به مسئولان دارید؟
در خصوص راهکار سال‌ها آن را مطرح کرده‌ایم، همانطور که قیمت گذاری دستوری برای خودرو اعمال شده برای مواد اولیه نیز دستوری قیمت گذاری شود. شرکت‌های تامین کننده و مصرف کننده شناسایی شده و در مچینگ وجود دارد. گاهی برای خرید مواد اولیه مجبور هستیم به کارگزاری‌ها مراجعه کنیم که اختلاف قیمتی ۴۰ تا ۵۰ درصد با کارخانه‌ها دارند. متاسفانه اکنون در بین مسئولان عزمی برای حل این آَشفتگی وجود ندارد.
* از ابتدای تیرماه قرار بود قراردادهای خودروسازان با قطعه سازان اصلاح شود، اقدامی در این زمینه انجام شد؟
برای سه ماه نخست سال توافق انجام و مراحل آن در دست اقدام است که به زودی به حساب سازندگان واریز خواهد شد. سه ماه دوم هم بزودی مبانی قیمت‌گذاری با خودروسازان نهایی و به سرعت پرداخت‌ها انجام خواهد شد.
نظر شما