محمود نواصر؛ بازار: روابط ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس همواره فراز و فرودهای فراوانی داشته است و از کرانه‌های قطع ارتباط تا دیدارهای سطح بالای دوجانبه را به خود دیده است. آنچه در این میان همواره مغفول مانده، توجه به ظرفیت‌های موجود در این منطقه است که به دلایل فراوان مورد بی توجهی قرار گرفته است.
یکی از کشورهای هم مرز و در عین حال کوچک حوزه خلیج فارس که در مجاورت جنوب غربی ایران قرار دارد، کویت است. اقتصاد این کشور بر پایه نفت بنا شده و برای تأمین نیازهای داخلی خود وابسته به واردات است.
کویت با وجود اینکه تقریبا همه کالاهای مورد نیاز خود را وارد می‌کند، دارای تراز مثبت تجاری است. این کشور کشاورزی و صنعت ندارد که در واقع وضعیت فعلی می‌تواند برای ایران ایده‌آل تلقی شود.
سرمایه‌گذاری کویت در ایران نیز منجر به منافع سودآوری اقتصادی برای کویت می‌شود و ایران نیز می‌تواند با جذب سرمایه‌های خارجی در رونق تولید گام مثبتی بردارد اما به گفته رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و کویت در حال حاضر موانعی پیش روی روابط تجاری دو کشور قرار دارد که باید دولت برای آن یک راهکار مهم اتخاذ کند.
فرصت‌ها، چالش‌ها و موانع ارتباط تجاری بین ایران و کویت ما را بر آن داشت تا با «هانی فیصلی»، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و کویت گفتگو کنیم که در ادامه می‌خوانید.
اتاق مشترک بازرگانی ایران و کویت در چه تاریخی تشکیل شد؟
این اتاق پیشتر شورای مشترک ایران و کویت بود. در اتاق‌های بازرگانی هر زمان اعضای فعال اقتصادی که با کشور هدف و با هر کشوری به حد نصاب برسد و اعضای آن بیش از ۳۵ نفر شوند به درخواست اعضا از اتاق ایران، اتاق مشترک تشکیل می‌شود.
از سال ۹۶ اتاق مشترک بازرگانی ایران و کویت با ۴۸ نفر تشکیل شد و در دوره اول و دوره بعد رئیس این اتاق شدم.
با توجه به نزدیکی خوزستان به کویت و هم مرزی آنها و همچنین به دلیل اینکه عمده صادرات از طریق بنادر خوزستان صورت می‌گرفت، عمده اعضای هیات مدیره اتاق مشترک از فعالان اقتصادی بودند ولی در دوره بعد که از سال گذشته آغاز شد، فعالان اقتصادی سایر استانها همچون بوشهر، اصفهان و استان لرستان نیز حضور داشتند.
در حال حاضر اتاق مشترک بازرگانی ایران و کویت در چه رده‌ای قرار دارد؟
چنین رده بندی ملاک نیست اما بر اساس نظرسنجی و شاخص عملیاتی که صورت گرفته است در حال حاضر این اتاق در رده برنزی قرار دارد ولی با همت و تلاش سایر دوستان سعی بر ارتقای آن داریم و این امر صد درصد محقق خواهد شد و در آینده‌ای بسیار نزدیک شاید به رتبه طلایی نیز برسیم.
نقاط قوت و ضعف اتاق مشترک بازرگانی ایران و کویت چیست؟
شهرت بالای اعضای هیات مدیره که سابقه تجارت طولانی با کویت دارند از نقاط قوت است تا جایی که در رزومه برخی از آنها تجارت کلینکر و محصولات معدنی نیز دیده می‌شود.
در خصوص نقاط ضعف می‌توان به این موضوع اشاره کرد که کویت در حال حاضر با سایر کشورهای حوزه خلیج فارس قابل قیاس نیست زیرا یک کشور بسته کوچک است که امکان تردد تجار جدید برای شناخت بازار این کشور وجود ندارد.
به دلیل شرایط سیاسی حاکم بر روابط دو جانبه ایران و کویت تاکنون تجار جدید نتوانسته‌اند وارد کویت شوند و همه فعالان اقتصادی فعلی، از گذشته مراوده تجاری داشته‌اند.
بسیاری از فعالان اقتصادی با ما تماس می‌گیرند و نحوه ورود به کویت را سئوال می‌کنند ولی با توجه به اینکه کویت روادید ارائه نمی‌دهد و امکان تردد برای اتباع ایرانی وجود ندارد، تاکنون آنها موفق نشده‌اند.
برای رفع این مشکل از طریق دیپلماسی چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
با وزارت امور خارجه مکاتبی صورت گرفت و حتی برای دیدار با سفیر کویت در ایران درخواست ملاقات کردیم. در دوره قبل فعالیت اتاق ایران و کویت خود سفیر حضور نداشت و طی جلسه‌ای که با معاونان و کاردار سفارت کویت انجام شد موارد را اعلام کردیم.
در دوره فعلی اتاق ایران و کویت نیز سفارت کویت برای برگزاری جلسه استقبال نکردند ولی امیدوارم با رایزنی‌هایی که صورت می‌گیرد و دیپلماسی از طریق وزارت خارجه این مشکل برطرف شود و بتوانیم مشکل اخذ روادید را برای فعالان اقتصادی رفع کنیم تا از این طریق وارد بازار کویت شوند.
چشم انداز روابط تجاری ایران و کویت را در آینده چگونه می‌بینید؟
متاسفانه همیشه تجارت در ایران تابع مسائل سیاسی بوده است و البته در اغلب کشورها روابط سیاسی در توسعه یا عدم توسعه روابط تجاری دخیل هستند.
فکر می‌کنم با رایزنی‌هایی که وزارت امور خارجه انجام می‌دهد و همچنین با توجه توانمندی‌های مسئولان این وزارت حتما این موضوع به نتایج خوبی می‌رسد و به زودی در آینده‌ای نزدیک این مشکل را حل شده تلقی خواهیم کرد و روابط تجاری ما فراتر از میزان فعلی رشد خواهد کرد.
آیا کرونا بر روابط اقتصادی ایران و کویت تاثیر داشته است؟
از قبل مشکلاتی در روابط اقتصادی ایران و کویت وجود داشت که متاسفانه شیوع ویروس کرونا نیز چالش دیگری ایجاد کرد و بسیاری از تجار ایرانی صادرات خود را محدود کردند و کاهش صادراتی ۴۰ درصدی داشتیم.
در حال حاضر حجم صادرات ایران به کویت چه میزان است؟
بین ۱۰۰ تا ۱۸۶ میلیون دلار در سال است.
بیشترین کالاهای صادراتی به کویت چیست؟
مصالح ساختمانی و مواد معدنی است.
با توجه به اینکه خوزستان تنها استان کشور است که دارای سه اتاق بازرگانی است و بیشترین صادرات به کویت از طریق این استان انجام می‌شود، آیا وجود این سه اتاق تاثیر مثبت در افزایش صادرات خواهد داشت؟
اتاق‌ها قدرت اجرایی ندارند. اتاق‌ها رابط پارلمان بخش خصوصی و بخش دولتی است و بررسی مشکلات تجاری و اعلام به مسئولان بخشی از وظایف آنها است. اتاق‌ها مشاور سه قوه هستند به آنها مشاوره و راهکار ارائه می‌دهند و در واقع دولتمردان تصمیم‌گیری می‌کنند.
پرواز خوزستان به کویت تا چه اندازه در رفع موانع و چالش‌های پیش روی اقتصادی می‌تواند کمک کند و آیا تاکنون در این خصوص رایزنی کرده‌اید؟
قبل از شیوع ویروس کرونا جلسه‌ای با مدیر فرودگاه بین‌المللی آبادان با محوریت افزایش پروازها در اتاق بازرگانی خرمشهر برگزار شد.
برقراری پروازهای خارجی برای مقاصد «آبادان-دبی»، «آبادان-استانبول» و «آبادان-کویت» از اهم مواردی بود که مورد رایزنی قرار گرفت و مدیر فرودگاه در این خصوص قول مساعد داد.
در این جلسه مسئولان شرکت هواپیمایی ایران ایر نیز حضور داشتند و مقرر شد این پروازها برقرار شود اما موضوع کرونا پیش آمد ولی با رفع و یا کاهش محسوس این بیماری جلسات مجددا برگزار خواهد شد و رایزنی‌هایی در خصوص برقراری پروازهای خارجی به ویژه کویت صورت خواهد گرفت.
به طور حتم برقراری پرواز ایران و کویت تاثیر زیادی در روابط تجاری خواهد گذاشت. استان خوزستان از نظر جغرافیایی و مرز آبی و هوایی، نزدیکترین استان به کویت است.
*پروازی که در حال حاضر پیگیر آن هستید، فقط مسافری بوده یا کارگو نیز است؟
بستگی به نوع پرواز دارد و اینکه آیا تجار نیاز به پرواز باری دارند یا نه؛ البته مهم‌ترین موضوع مقرون به صرفه بودن پرواز برای آن شرکت هواپیمایی است. در حال حاضر عمده محصولاتی که صادر می‌شود محصولات معدنی است و بعید می‌دانم کارگو باشد مگر اینکه کالاهایی که حجیم نباشند.
*با توجه به اینکه استان خوزستان قطب کشاورزی است، تاکنون چه برنامه‌ای انجام داده‌اید تا کشاورزان این استان محصولات خود را به کشور کویت صادر کنند؟
کشاورزان برای معرفی و صادرات محصولات خود به ما مراجعه نکرده‌اند اما عمده کاری که کردیم با یک شرکت حمل و نقل دریایی رایزنی شده است و خط تجاری از بندر خرمشهر تا کویت با کانتینرهای یخچالدار برقرار شد و هم اکنون دو روز در هفته در حال فعالیت است.
افرادی که محصولات کشاورزی و صیفی جات دارند می‌توانند با کشتی‌های کانتینری یخچالدار کالای خود را صادر کنند و کویت بر اساس پروتکل‌های بهداشتی می‌پذیرد.
*در حوزه جذب سرمایه‌گذار کویتی چه اقداماتی انجام شده است؟
به علت روابط سیاسی و محدودیت‌هایی که وجود دارد هیچ سرمایه‌گذاری جذب نشده است و کویتی‌ها نیز رغبتی به منظور سرمایه‌گذاری در ایران از خود نشان نداده‌اند و آنها معتقدند ثبات اقتصادی وجود ندارد و با توجه به مسائل ارزی، سرمایه‌گذاری برای آنها در ایران مقرون به صرفه نیست.
برنامه‌ای برای حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی کویت داشته‌اید؟
سال گذشته مقرر شد نمایشگاه تخصصی مصالح ساختمانی برگزار شود و تمامی تجار و شرکت‌های ایرانی را دعوت کردیم.
پاویونی برای جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته شده بود و مجوزهای آن را از سازمان توسعه تجارت اخذ کرده بودیم و همچنین طی رایزنی‌هایی که با کویت داشتیم آنها موافقت کردند ولی به علت شیوع ویروس کرونا نمایشگاه را لغو کردند.
آیا به گسترش روابط تجاری بین ایران و کویت امید است؟
قبل از نوروز سال ۹۸ انتخابات هیات مدیره اتاق بازرگانی کشور کویت برگزار شد و اعضای جدید سرکار آمدند و با مذاکراتی که با آنها داشتیم مشخص شد که آنها تمایل بیشتری برای افزایش سطح همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور دارند و امیدواریم این امر محقق شود.
به گزارش بازار، به نظر می‌رسد موضوعی که برای توسعه و تعمیق روابط تجاری ایران و کویت مهم و حیاتی به شمار می‌رود، فعال شدن کانال‌های دیپلماتیک برای اصلاح و بهبود نگاه کویت به ایران است تا این کشور کوچک منطقه خلیج فارس که ظرفیت بی نظیری برای دریافت و خرید کالا و خدمات ایران دارد، به بازاری مناسبی برای تجار و صنعتگران ایرانی تبدیل شود.
نظر شما