بازار؛ گروه استان ها: استان آذربایجان شرقی یکی از قطب های اصلی تولید کننده شیر و لبنیات در کشور است و به عنوان نمونه در سال ۹۸ به میزان ۵۸۸ هزار و ۹۰۰ تن شیر در استان به تولید رسیده است. با این وجود امروز برخی مشکلات و اتفاقات همگی دست به دست هم داده اند تا این صنعت نیز با برخی مسائل رو به رو شده و دست و پنجه نرم کند که هم برای تولید کننده و هم برای مصرف کننده نهایی گرفتاری هایی ایجاد کرده و قیمت محصولات لبنی گاهی تا ۱۰۰ درصد نیز رشد داشته است.
سرانه مصرف شیر در کشور ایران حدود ۶۰ تا ۷۰ کیلوگرم در سال است، در حالی که متوسط سرانه مصرف شیر در جهان بیش از ۱۵۰ کیلوگرم در سال، یعنی دو برابر ایران می باشد، بماند که در اکثر کشورهای اروپایی میزان مصرف به ۳۰۰ کیلوگرم هم می رسد. بنابراین به طور پیشفرض باید دانست که مصرف شیر و لبنیات در ایران از گذشته تاکنون بسیار کمتر از سایر کشورها بوده است و علی رغم هدفگذاری هایی که توسط مسئولین برای رساندن این رقم به ۱۲۰ کیلوگرم در سال انجام گرفته، اتفاقات اخیر سد بزرگی در مسیر افزایش مصرف قرار داده است.
افزایش شدید قیمت ارز و مشکلات عدیده ای که برای واردات نهاده ها و خوراک دام ها ایجاد شده است از یک طرف و شایعات وجود برخی سم ها و باکتری ها در تولیدات لبنی کشور از طرف دیگر دست به دست هم دادند تا میزان مصرف و تقاضای شیر در کشور تا حد بسیاری پایین تر رود.
مسئله کرونا نیز همچون بنزین، آتش مشکلات تولیدکنندگان لبنی را شعله ور تر کرد و در نهایت این روند باعث شد تا شاهد افزایش افسار گسیخته قیمت شیر و محصولات لبنی باشیم. افزایش قیمتی که شاید باعث شود محصولات لبنی، که نقش موثر و بزرگی در سلامت افراد و به ویژه کودکان دارند، از سبد غذایی بسیاری از خانواده های ایرانی حذف شود.
قیمت خامه ۲۰۰ گرمی دو برابر شد
گشت و گذاری در فروشگاه ها و هم صحبت شدن با شهروندان تبریز و فروشنده ها نشان می دهد که قیمت محصولات لبنی در این ماه های اخیر رشد های چند برابری داشته است.
به عنوان نمونه یکی از شهروندان تبریزی به خبرنگار بازار گفت: محصولات پگاه تبریز و سایر شرکت‌های لبنیاتی روز به روز گران‌تر می‌شود و معلوم نیست این افزایش قیمت‌ها تا چه زمانی ادامه خواهد یافت.
رضا سلیمی ادامه داد: به عنوان نمونه قیمت خامه ۲۰۰ گرمی پگاه از ابتدای سال جاری از ۴ هزار تومان به ۶ هزار تومان و اکنون به ۸۵۰۰ تومان رسیده است.
یکی دیگر از شهروندان تبریزی به خبرنگار بازار گفت: شیر را از دامداران آذربایجان شرقی با ارزان‌ترین قیمت می‌خرند و آن را ۴ هزار تومان به مردم می‌فروشند و صدای هیچ مسئولی هم در نمی‌آید. اگر بازهم گران کنند هیچ اتفاقی نمی‌افتد.
خرید شیر کیلویی ۲۰۰ تومان از دامدار
ایوب امیری، مدیرعامل اتحادیه دامداران آذربایجان‌شرقی در خصوص راه چاره فعلی برای تولیدکنندگان محصولات لبنی، گفت: هر چند اولویت دامدار تامین نیاز داخلی است ولی در شرایطی که به دلیل وضعیت اقتصادی خاص کشور از یک سو و شیوع بیماری کرونا از سوی دیگر، شاهد تشدید کاهش مصرف شیر در جامعه هستیم، صادرات این محصول به صورت شیر خشک علاوه بر جلوگیری از فساد و دور ریز شیر تولیدی، تنها راه تامین بخشی از هزینه‌های دامداران است.
وی با بیان اینکه هم اکنون شرکتی مثل پگاه شناخته شده ترین تولید کننده و صادر کننده شیرخشک در کشور محسوب می شود، اضافه کرد: هر چند این شرکت نیز در شرایط خاص کنونی شیر دامداران را ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان زیر قیمت مصوب خریداری می‌کند، اما دامدار نیز برای سرپا ماندن و گذر از این بحران حتی به این قیمت نیز راضی است.در حال حاضر سرانه مصرف شیر بنا به دلایل مختلف در کشور پایین است و در صورت بهبود این وضعیت نیاز و توجیهی به تولید و صادرات شیر خشک نیست اما وقتی دامدار برای تهیه نهاده‌های دامی مورد نیاز خود نیاز به نقدینگی دارد، چاره‌ای جز تن دادن به این شرایط نیست.
مدیرعامل اتحادیه دامداران آذربایجان‌شرقی در خصوص صادرات تولیدات به صورت شیر خشک افزود: ظرفیت افزایش تولید شیر از طرف دامداران و شیر خشک از طرف شرکت‌های فعال در این بخش وجود دارد اما حلقه مفقوده در این زنجیره موضوع صادرات و افراد دخیل در این امر هستند و عدم توجه به واگذاری صادرات شیر خشک به افراد کاربلد و نیز عدم استمرار در صادرات این محصول موجب شده تا جایگاه محصول شیر خشک ایران حتی در کشورهایی مانند عراق و سوریه به عنوان مشتریان اصلی این محصول متزلزل شود هر چند که نباید از تاثیر موضوع کرونا در این حوزه نیز غافل شد.
گرانی نهاده ها مهمترین دلیل گرانی شیر و محصولات لبنی است
اسد صادقی، از فعالان عرصه تولید مواد لبنی در تبریز، در خصوص عوامل اصلی که باعث رشد ناگهانی قیمت محصولات لبنی شده اند، گفت: اتفاقات فعلی و افزایش قیمتی که شاهد آن بودیم بیش از همه به افزایش نرخ حمل‌ونقل، گرانی دستمزدها و دیگر هزینه‌های تولید بازمی‌گردد اما مهمترین دلیل افزایش نرخ نهاده هاست. باید توجه داشت که ۷۰ درصد از هزینه تولید شیر مرتبط با خوراک دام‌هاست.
صادقی ادامه داد: اگر نهاده‌هایی مانند جو، ذرت، سویا، دانه‌های روغنی و روغن با ارز ۴۲۰۰ تومانی تهیه می‌شد مشکلی وجود نداشت ولی در عمل، فقط یک‌سوم از واردات نهاده‌ها با ارز نیمایی است و مابقی با ارز آزاد به دست من تولید کننده می رسد که این اتفاق باعث افزایش نرخ هزینه‌های تولید و تأثیر بر نرخ نهایی تولید لبنیات شده است. البته نرخ‌گذاری کنونی هم مطلوب شرایط فعلی نیست زیرا قیمت واقعی تولید شیر بسیار بالاتر از نرخ فعلی است.
تشدید نظارت ها بر بازار لبنیات در آذربایجان شرقی
علی جهانگیری، معاون اقتصادی استاندار آذربایجان شرقی نیز در این خصوص با اشاره به افزایش قیمت شیر و محصولات لبنی در استان به خبرنگار بازار گفت: نظارت بر بازار افزایش یافته و با متخلفان به شدت برخورد می شود.
علی جهانگیری از تشدید نظارت ها بر بازار لبنیات در آذربایجان شرقی خبر داد و گفت: برخی مواقع شاهد افزایش خودسرانه قیمت توسط برخی واحدهای تولیدی و کارخانجات تولید محصولات لبنیاتی هستیم که اخطارها و تذکرهای لازم داده شده است.
وی افزود: شیر و مواد لبنی نباید از سفره مردم حذف شود چرا که نقش مهمی در سلامتی جامعه دارد. افزایش نرخ شیر و دیگر محصولات لبنی باعث می شود تا اقشار ضعیف جامعه توان خرید آن را نداشته باشند.
جهانگیری در خصوص مشکلات واحدهای فراوری شیر نیز گفت: برای رفع مشکلات صنعت لبنیات، حوزه صنایع تبدیلی سازمان جهاد کشاورزی استان پیشنهادهای خود را به دبیرخانه کارگروه تسهیل ارائه کند چراکه فعال کردن ظرفیت واحدهای تولیدی یکی از جدی ترین مطالبات مدیران ارشاد استانی است.
معاون اقتصادی استاندار آذربایجان شرقی گفت: باید تلاش کنیم در سال جهش تولید و در راستای حمایت از اقتصاد مقاومتی، علاوه بر تکمیل ظرفیت‌های خالی و موجود بتوانیم در توسعه صنایع لبنی نیز نقش موثری را ایفا کنیم. تمام مجموعه های مسئول در تلاش هستند تا تاثیر نوسانات ناشی از افزایش نرخ ارز در محصولات نهایی و هنگام ارائه به بازار به گونه ای تعدیل شوند که هم انگیزه تولید تولیدکننده و هم توان خرید مصرف کنندگان نهایی حفظ شود.
با تمام این اوصاف امیدواریم شیب افزایش قیمت شیر و دیگر محصولات لبنیاتی متوقف شده و شاهد کاهش قیمت این محصولات در بازار باشیم و مسئولان امر به جای دادن شعار برای کاهش قیمت ها اقدام عملی در این خصوص انجام دهند.
نظر شما