چشم‌انداز قیمت جهانی فرآورده‌های نفتی در سال ۲۰۲۶؛ واکاوی روند عرضه و تقاضا

به گزارش بازار، با نزدیک شدن به سال ۲۰۲۶، بازار جهانی انرژی تحت تأثیر دو نیروی متضاد قرار گرفته است: فشار سیاست‌های زیست‌محیطی برای کاهش مصرف کربن و نیاز روزافزون اقتصادهای در حال توسعه به سوخت‌های فسیلی. تحلیل‌گران بازارهای بین‌المللی معتقدند سال ۲۰۲۶ سالِ تثبیت ظرفیت‌های جدید پالایشی در منطقه خلیج فارس و شرق آسیا خواهد بود؛ موضوعی که مستقیماً تراز تجاری فرآورده‌هایی نظیر بنزین، نفت سفید و گازوئیل را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

اشباع تدریجی در بازار بنزین؛ تغییر در ساختار عرضه

بررسی‌ها نشان می‌دهد که با ورود پالایشگاه‌های غول‌پیکری نظیر «الزور» کویت و «دانگوت» نیجریه به فاز بهره‌برداری حداکثری، بازار جهانی بنزین(Gasoline) در سال ۲۰۲۶ با مازاد عرضه روبرو خواهد شد. این در حالی است که در کشورهای توسعه‌یافته، نرخ نفوذ خودروهای برقی سرعت گرفته و رشد تقاضا را به زیر یک درصد کاهش داده است.

با این حال، کارشناسان انرژی تأکید می‌کنند که «شکاف قیمتی» میان بنزین با اکتان‌های مختلف در حال افزایش است. پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۶، قیمت جهانی بنزین با نوسانی محدود در محدوده ۷۰ تا ۸۰ دلار (بر مبنای هر بشکه) باقی بماند. تحلیلگران معتقدند به دلیل مازاد عرضه فیزیکی، این فرآورده احتمالاً با کاهش قیمت ۳ تا ۵ درصدی نسبت به میانگین سال ۲۰۲۵ روبرو شود، اما کیفیت فرآورده و استانداردهای یورو ۵ و ۶، تعیین‌کننده اصلی قیمت در بازارهای صادراتی خواهند بود.

نفت سفید و سوخت جت؛ بازگشت به دوران پیش از بحران

برخلاف روند کاهشی در سوخت‌های جاده‌ای، تقاضا برای نفت سفید(Kerosene) که پایه اصلی سوخت هوانوردی (Jet Fuel) است، مسیر متفاوتی را طی می‌کند. گزارش‌های یاتا (IATA) نشان‌دهنده بازیابی کامل صنعت هوانوردی در سال ۲۰۲۶ است. این موضوع فشار بر واحدهای «هیدروکراکر» پالایشگاه‌ها را افزایش می‌دهد تا تولید سوخت جت را به حداکثر برسانند.

در بازارهای محلی و منطقه‌ای نیز، مصرف نفت سفید به عنوان میان‌تقطیر استراتژیک در صنایع حرارتی، همچنان سطح پایداری از تقاضا را تجربه می‌کند. به دلیل محدودیت عرضه نسبت به رشد تقاضای بخش هوانوردی، پیش‌بینی می‌شود قیمت این فرآورده در سال ۲۰۲۶ با افزایش ۴ تا ۷ درصدی همراه باشد که بیشترین میزان رشد در میان سایر محصولات هم‌گروه است.

چالش‌های پالایشی و اثر آن بر گازوئیل

گازوئیل (Diesel) به عنوان نبض تپنده حمل‌ونقل سنگین جهانی، در سال ۲۰۲۶ با چالش «کمبود ظرفیت ثانویه» روبروست. اگرچه ظرفیت تقطیر نفت خام در جهان رو به افزایش است، اما توانایی تولید گازوئیل با گوگرد بسیار پایین همچنان محدود است. بر اساس مدل‌های پیش‌بینی بازار، قیمت گازوئیل در سال ۲۰۲۶ احتمالاً شاهد رشد نسبی ۱ تا ۲ درصدی خواهد بود. این ناترازی باعث می‌شود که قیمت گازوئیل در بازارهای جهانی نسبت به نفت خام، با «کراک اسپرد» (Crack Spread) بالاتری معامله شود که مستقیماً بر هزینه‌های ترانزیت کالا اثرگذار است.

تغییر جغرافیای تجارت فرآورده‌های نفتی

تا سال ۲۰۲۶، نقشه تجارت نفت از غرب به شرق تغییر مکان محسوسی خواهد داد. آسیا نه‌تنها بزرگترین مصرف‌کننده، بلکه با راه‌اندازی پالایشگاه‌های مدرن، به قطب اصلی تعیین قیمت فرآورده تبدیل می‌شود. در این میان، شفافیت اطلاعاتی و دسترسی به آمارهای دقیق بازار، ابزار اصلی فعالان این حوزه برای پیش‌بینی قیمت‌ها خواهد بود.

در همین راستا، مراجع تحلیل داده و مجموعه‌های فعال در این حوزه نظیر شرکت Universal Trades، با رصد روزانه تغییرات پلتس (Platts) و تحولات لجستیکی فجیره و سنگاپور، نقش مهمی در تبیین واقعیت‌های بازار ایفا می‌کنند. به گزارش شرکت Universal Trades، مدیریت ریسک قیمت در سال ۲۰۲۶ بدون در نظر گرفتن متغیرهای ژئوپلیتیک و هزینه‌های پنهان حمل‌ونقل، امکان‌پذیر نخواهد بود.

جدول پیش‌بینی تغییرات قیمت فرآورده‌ها در سال ۲۰۲۶

جمع‌بندی

بازار فرآورده‌های نفتی در سال ۲۰۲۶ با نوعی «عدم قطعیت سازنده» روبروست. تثبیت قیمت نفت خام در کانال ۶۰ تا ۷۰ دلار می‌تواند ثبات را به بازار بنزین بازگرداند، اما تقاضای صعودی برای نفت سفید و چالش‌های کیفی در تولید گازوئیل، نوسانات مقطعی را ناگزیر خواهد کرد. در این فضا، تنها بازیگرانی موفق خواهند بود که با اتکا به تحلیل‌های دقیق و شناخت عمیق از زنجیره تأمین، استراتژی‌های خود را با تغییرات لحظه‌ای بازار تطبیق دهند.