بازار؛ گروه آب و انرژی: براساس مصوبه جدید هیئت وزیران، از پانزدهم آذرماه نرخ بنزین با کارت اضطراری جایگاه‌ها به ۱۰ درصد قیمت خرید بنزین از پالایشگاه‌ها یعنی ۵۰۰۰ تومان می‌رسد. نرخ اول براساس سهمیه ماهانه ۱۵۰۰ تومان و نرخ دوم نیز ۳ هزار تومان خواهد بود. اشخاص دارای بیش از یک خودرو، فقط برای یک خودرو سهمیه اول و دوم بنزین را خواهند داشت و مابقی به نرخ سوم تعیین می‌شود. این تصمیم در شرایطی گرفته شده که مصرف بنزین به ۱۴۰ میلیون لیتر در روز رسیده و واردات بنزین سالانه چند میلیارد دلار خرج روی دست دولت می گذارد. برای بررسی جزییات دقیق تر این مصوبه به گفتگو با حمید حسینی سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی نشسته ایم.
او که این تصمیم دولت را در راستای توزیع عادلانه یارانه حامل های انرژی در کشور می داند، به بازار می گوید که به نظر من این تصمیم دولت کار هوشمندانه‌ای بوده و می توان آن را در راستای عادلانه سازی یارانه حامل‌های انرژی در کشور دانست. از طرفی این تصمیم می تواند بار تعهدات آینده دولت را کاهش داده و در مدیریت مصرف می تواند موثر باشد.
او در ادامه افزود: البته به نظر من باید در مورد توزیع بنزین آزاد ۵ تومانی هم ساز وکاری مشخصی هم تعریف شود و محدودیت های در مقدار عرضه آن وجود داشته باشد. در غیر این صورت با توجه به محدودیت هایی که در توزیع بنزین ۱۵۰۰ تومانی و ۳ هزار تومانی وجود دارد، ممکن است که از این سوخت برای قاچاق استفاده شود. به نظر من اگر بنزین ۵ هزار تومانی بدون ضابطه در کشور توزیع شود قطعا می تواند منجر به فضاسازی برای افزایش قاچاق شود. به همین دلیل باید شرایطی را فراهم کرد که مشخص باشد هر خودرو چه مقدار از این بنزین دریافت کرده تا بتوانیم برنامه ریزی مناسب تری برای آن انجام دهیم.
حسینی با اشاره به اینکه دولت سهمیه را برای مالکان خودروهای وارداتی برداشته است، اظهار داشت: در واقع استنباط اصلی این بوده که آنکه خودروی میلیارد تومانی سوار می‌شود؛ باید هزینه سوختش را هم به درستی پرداخت کند.
تعیین قیمت سوخت بر مبنای قیمت واقعی
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی ادامه داد: از دیگر اقدامات خوبی که انجام شده این است که بر اساس این مصوبه قیمت سوم بنزین ثابت نخواهد بود و دولت می تواند سه ماه بعد این قیمت را تغییر بدهد.
قیمت تمام شده بنزین برای دولت چیزی حدود ۸ هزار تومان است. اگر حتی در قیمت بنزین بهای نفت خامی را که به پالایشگاه داده می شود حساب نکنیم بازهم پالایش هر بشکه نفت خام چیزی حدود ۵ دلار هزینه دارد. به عبارت دقیق تر حداقل ۳ سنت فقط در پالایشگاه برای پالایش هر لیتر نفت خام هزینه می شود
او با بیان اینکه قیمت تمام شده بنزین برای دولت چیزی حدود ۸ هزار تومان است، اظهار داشت: اگر حتی در قیمت بنزین بهای نفت خامی را که به پالایشگاه ها داده می شود حساب نکنیم بازهم پالایش هر بشکه نفت خام چیزی حدود ۵ دلار هزینه دارد. به عبارت دقیق تر حداقل ۳ سنت فقط در پالایشگاه برای پالایش هر لیتر نفت خام هزینه می شود. به این رقم باید هزینه نقل و انتقال و کارمزد جایگاه دارها را هم اضافه کرد. بنابر این دولت اگر پول نفت را هم در بنزین نمی‌گیرد، بخشی از قیمت تمام شده بنزین را باید از مصرف کننده دریافت کند. در واقع این کار نه تنها از فشار مالی وارده به دولت می کاهد بلکه مردم هم به نوعی عادت می کنند که در صورت اضافه مصرف باید بخشی از قیمت واقعی سوخت را بپردازند.
او با بیان اینکه نرخ سوم بنزین حداقل ۱۰ درصد بالاتر از قیمت تمام شده بنزین برای پخش و پالایش خواهد بود، اظهار داشت: در واقع با این کار اقتصاد کشور به این رویه عادت می کند که قیمت بنزین هم همانند سایر کالاها می تواند تغییر کند.
حسینی با اشاره به بخش دیگری از مصوبه دولت درباره عدم تخصیص سهمیه به دو خودروهای خارجی و خودروهای لوکس و خودروهای نوشماره، گفت: دولت تمام تلاش خود را به کار گرفته که اقشار دهک های پایین کشور هم در اثر این تصمیم آسیبی نبینند.
رشد قیمت بنزین چه بار تورمی خواهد داشت؟
این کارشناس حوزه انرژی در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به این سوال که ۳ نرخ شدن بنزین و رشد قیمت بنزین جایگاه دارها چه بار تورمی را می تواند داشته باشد، گفت: اجرای این مصوبه می تواند بیشتر اثر روانی داشته باشد چرا که کل هزینه‌های انرژی در سبد هزینه‌های خانوار حدود ۶ درصد برآورد می شود. البته این رشد قیمت می تواند در بخش حمل و نقل کشور تاثیر مستقیمی داشته باشد.
به گفته او، اگر دولت فکری برای تاکسی‌ها به خصوصی تاکسی های اینترنتی نکند و سهمیه مازادی را به آنها اختصاص ندهد ممکن با رشد هزینه ها حمل و نقل مواجه شویم.
حسینی درباره اثر این رشد قیمت بنزین روی درآمدهای دولت نیز گفت: حتی اگر فرض را بر این بگذاریم که از ۱۲۰ میلیون لیتر بنزین مصرفی در کشور حدود ۲۰ میلیون لیتر آن را به قیمت ۵ هزار تومان عرضه کند، درآمد خوبی ایجاد می شود و حداقل دولت می تواند بخشی از منابع مورد نیاز برای کالابرگ ها را از این محل جبران کند.
کاهش مصرف ۱۸ الی ۲۶ میلیون لیتری با جمع آوری خودروهای فرسوده
او با اشاره به اینکه همه ساله دولت بخشی از بودجه خود را صرف واردات بنزین می کند، ادامه داد: باید توجه داشته باشیم هزینه ۶ الی ۸ میلیارد دلاری که دولت برای واردات بنزین هزینه می کند در نهایت از جیب مردم پرداخت می شود. چرا که هزینه کرد بیشتر برای واردات سوخت به معنی واردات کمتر کالای اساسی، قاچاق بیشتر سوخت، آلودگی بیشتر و تدوام تردد خودروهای فرسوده است.
اگر ۱۲۰ میلیون لیتر بنزین مصرفی در کشور را بر ۲۰ میلیون خودروی سواری فعال در کشور تقسیم کنیم می توان ادعا کرد که هر خودرو به طور متوسط ۶ لیتر در روز بنزین مصرف می کند. اگر خودروهای فرسوده در کشور نبودند و متوسط مصرف به ۴ لیتر در روز کاهش می یافت، چیزی حدود ۱۸ الی ۲۶ میلیون لیتر در روز در مصرف بنزین صرفه جویی می شد
حسینی با بیان اینکه بر اساس آمار اعلامی بین ۹ تا ۱۳ میلیون خودروی فرسوده در کشور در حال تردد هستند، ادامه داد: اگر ۱۲۰ میلیون لیتر بنزین مصرفی در کشور را بر ۲۰ میلیون خودروی سواری فعال در کشور تقسیم کنیم می توان ادعا کرد که هر خودرو به طور متوسط ۶ لیتر در روز بنزین مصرف می کند. اگر خودروهای فرسوده در کشور نبودند و متوسط مصرف این خودروها به ۴ لیتر در روز کاهش می یافت، چیزی حدود ۱۸ الی ۲۶ میلیون لیتر در روز در مصرف بنزین صرفه جویی می شد که عدد بسیار بزرگی است.
نظر شما