بازار؛ گروه آب و انرژی: بعد از کش و قوس های فراوان بالاخره دولت تصمیم به افزایش قیمت بنزین گرفت، البته به شیوه ای متفاوت. بر اساس آنچه اعلام شده از این پس سوخت گیری با کارت سوخت جایگاه داران بر مبنای قیمت ۵ هزار تومان صورت خواهد گرفت. البته طبق گفته های مسئولین دولتی، تغییری در مقدار و قیمت بنزین سهمیه ای صورت نگرفته است و صاحبان کارت سوخت همچنان طبق گذشته ۶۰ لیتر بنزین یارانه ای ۱۵۰۰ تومانی و ۱۰۰ لیتر بنزین ۳ هزار تومانی دریافت می کنند. دولت هدف اصلی اجرای این طرح را جلوگیری از قاچاق و حذف رانت مصرف برای خواص اعلام کرده است. سخنگوی دولت می گوید: نرخ بنزین در کارت‌های اضطراری حداقل ۱۰ درصد بالاتر از قیمت بنزین آزاد پالایشگاهی محاسبه می‌شود تا استفاده غیر ضروری از این کارت‌ها محدود شود.
سهمیه تاکسی های آنلاین و اینترنتی چه می شود؟
هاشم اورعی کارشناس حوزه انرژی اما نگران است که این تصمیم دولت به زیان دهک های پایین درآمدی باشد. او به تحلیل بازار می گوید که در حال حاضر بخش زیادی از دهک های پایین درآمدی در تاکسی های آنلاین و اینترنتی مشغول فعالیت هستند که متاسفانه کسی در مورد آنها هیچ تصمیمی نگرفته است. بدیهی است که سهمیه در نظر گرفته شده کفاف نیاز این قشر از جامعه را نمی دهد و منجر به رشد هزینه های آنها خواهد شد.
او ادامه داد: در حال حاضر دهک های بالای درآمدی در یک خانواده ۴ نفره ممکن است ۴ خودرو به نام افراد خانواده وجود داشته باشد که هر کدام از آنها می تواند سهمیه مجزایی را داشته باشند. ضمن اینکه خودروهای این دهک های بالای درآمدی کم مصرف یا هیبریدی است. این در حالی است که در یک خانواده ۴ نفره با درآمد پایین معمولا یک خودرو و یک سهمیه بنزین وجود دارد. با این اوصاف این تصمیم دولت هم نمی تواند شرایط توزیع عادلانه یارانه سوخت را فراهم کند.
استاد دانشگاه صنعتی شریف بر این باور است که دولت اگر به دنبال توزیع عادلانه یارانه است باید قیمت سوخت را آزاد کرده و بعد به صورت نقدی یارانه دهک های پایین درآمدی را پرداخت کند.
پرونده قاچاق سوخت همچنان باز می ماند؟
اما سوال بعدی اینجاست که این اقدام تا چه اندازه می تواند مانع قاچاق سوخت به خارج از مرزهای ایران شود و تا چه اندازه مصرف را کنترل خواهد کرد.؟
اورعی کارشناس انرژی که معتقد است حاشیه سود قاچاق سوخت خیلی بالاتر از این حرفاست، به بازار می گوید: مادامی که اختلاف قیمت سوخت در داخل کشور و خارج از ایران تا این اندازه زیاد است چنین تغییر قیمتی نمی تواند مانع قاچاق سوخت از مرزهای ایران شود. مگر می شود بیماری سرطان را با قرص آسپرین درمان کرد؟
۹۰ درصد قاچاق سوختی که انجام می شود مربوط به گازوییل است که تفاوت قیمت زیادی بین داخل مرزهای ایران و خارج مرزهای ایران دارد. جالب است که بدانید یک سوم گازوییل مصرفی در پاکستان از ایران قاچاق می شود
او با اشاره به قدرت بالای قاچاقچیان سوخت در کشور، می گوید: ۹۰ درصد قاچاق سوختی که انجام می شود مربوط به گازوییل است که تفاوت قیمت زیادی بین داخل مرزهای ایران و خارج مرزهای ایران دارد.
این کارشناس انرژی با بیان اینکه یک سوم گازوییل مصرفی در پاکستان از ایران قاچاق می شود، ادامه داد: تقریبا در همه جای دنیا قیمت گازوییل و بنزین یکسان است اما قیمت گازوییل در کشور ما ۳۰۰ تومان است و همین مساله به تشدید قاچاق دامن می زند.
قیمت سوخت اصلاح شد، تولید خودرو نه
اورعی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه با اصلاح قیمت سوخت به تنهایی نمی توان مصرف را در کشور کاهش داد، گفت: مصرف انرژی ما حدود دو برابر یا حتی بیش از متوسط مصرف جهانی است. بخش زیادی از مصرف بالای سوخت در ایران حاصل ممنوعیت واردات و عملکرد بد خودروسازان داخلی است. دولت اگر به دنبال کاهش مصرف است باید هم زمان با افزایش قیمت ها، واردات خودرو را هم به کشور آزاد کند.
استاد دانشگاه صنعتی شریف افزود: یکی از گام های مهم، سامان دادن به صنعت خودروسازی و الزام آن ها به ارتقای کیفیت محصولات است. نکته دوم، توسعه حمل و نقل عمومی است. نمی توانیم به مردم بگوییم که خودرو سوار نشوند اما جایگزین مناسبی هم نداشته باشیم. باید به حمل و نقل عمومی، درون شهری و برون شهری، توجه جدی شود.
او همچنین با اشاره به آمارهای سازمان گسترش نوسازی، مرکز پژوهش‌های مجلس، اظهار داشت: از ۴۲ میلیون خودرو و موتورسیکلتی که در کشور تردد می‌کنند، ۲۲ میلیون سواری، فرسوده است. این وسایل نقلیه ۲ ال ۳ برابر حد مجاز سوخت مصرف می کنند اما متاسفانه دولت برای نوسازی آنها برنامه خاصی ندارد.
دولت باید به صورت شفاف به مردم اعلام کند که این رشد درآمد ناشی از افزایش قیمت بنزین قرار است در چه بخشی هزینه شود، نمی شود که دولت قیمت سوخت را بالا ببرد اما از آن طرف هیچ کنترلی روی هزینه های خود نداشته باشد و درآمد حاصل از این بخش را بخواهد صرف حقوق و دستمزد کارکنان خود یا جبران کسری بودجه کند
این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه دولت باید به صورت شفاف به مردم اعلام کند که این رشد درآمد ناشی از افزایش قیمت بنزین قرار است در چه بخشی هزینه شود، گفت: نمی شود که دولت قیمت سوخت را بالا ببرد اما از آن طرف هیچ کنترلی روی هزینه های خود نداشته باشد و درآمد حاصل از این بخش را بخواهد صرف حقوق و دستمزد کارکنان خود یا جبران کسری بودجه بکند. منطقی است که دولت اضافه درآمدی که از این بخش نصیبش می شود را صرف توسعه حمل و نقل عمومی کند اما متاسفانه مثل همیشه خبری از شفاف سازی نیست.
نظر شما